Γεννήθηκε στις αρχές του πρώτου μ.Χ. αιώνα στην Αθήνα, μια πόλη που ακτινοβολούσε τη πνευματική και πολιτισμική πρόοδο της εποχής έχοντας αναδείξει μερικά από τα μεγαλύτερα πνεύματα της ανθρωπότητας, όπως ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας κλπ., πλούσια σε μοναδικά καλλιτεχνικά έργα τέχνης και πολιτισμού. Εκεί λοιπόν στη μητρόπολη του Πολιτισμού της εποχής είδε το φως του κόσμου ο Διονύσιος, ο οποίος σπούδασε όλες τις επιστήμες της εποχής , μα δεν αρκέστηκε σε αυτή τη γνώση. Έψαχνε να γεμίσει το κενό που υπήρχε μέσα του. Αναζητούσε τη τελειότητα.
Η δίψα του για τη γνώση αυτή τον οδήγησε σύμφωνα με τη παράδοση στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου. Ευρισκόμενος εκεί μια μέρα ξάφνου σκοτείνιασε ο ουρανός το μεσημέρι. Ήταν η ημέρα που οι Ιουδαίοι σταύρωναν το Λυτρωτή του κόσμου στο Γολγοθά. Ασφαλώς κανείς εκεί που ευρίσκονταν δεν είχε γνώση της αποτρόπαιας πράξης των Ισραηλιτών. Ο Διονύσιος έμεινε άφωνος όπως όλοι και δεν είχε τη δύναμη να εξηγήσει το συμβάν με βάση τους φυσικούς νόμους. Τότε αναφώνησε : “ή Θεός τις πάσχει ή το παν απόλλυται” («Ή η φύσις αλλοιούται ή θεός πάσχει»). Κράτησε τις σημειώσεις περί αυτού του μοναδικού γεγονότος, προκειμένου να το ερευνήσει και να δώσει εξήγηση. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, συνεπεία της περίφημης μόρφωσής του εκλέγεται Αρεοπαγίτης και δικάζει αποδίδοντας το δίκαιο επακριβώς, χωρίς να λαμβάνει υπόψιν του το πλούτο ή την ευγενική καταγωγή. Κάποια στιγμή περί το 50 μ.Χ. καταφθάνει στην ειδωλολατρική πόλη ο Απόστολος Παύλος, προκειμένου να φέρει το μήνυμα της σωτηρίας και της λύτρωσης του Χριστού, να κηρύξει τον άγνωστο Θεό. Μεταξύ των πρώτων που δέχθηκαν το μήνυμα της σωτηριώδους αλήθειας και έγιναν χριστιανοί ήταν ο Διονύσιος όπως πληροφορούμαστε από το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων : “Τινές δε άνδρες κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οις και Διόνυσος ο Αρεοπαγίτης…” (Πράξ. ιζ΄, 34).
Ο Ευσέβιος Καισαρείας, στην Εκκλησιαστική του Ιστορία καταγράφει το γεγονός ως εξής : “«μαρτυρείται επί τούτοις και τον Αρεοπαγίτην εκείνον, Διονύσιος όνομα αύτω, ον εν ταις Πράξεσι μετά την εν Αρείω πάγω προς Αθηναίους Παύλου δημηγορίαν πρώτον πιστεύσαι ανέγραψεν ο Λουκάς, της εν Αθήναις εκκλησίας πρώτον επίσκοπον αρχαίων τις έτερος Διονύσιος, της Κορινθίων παροικίας ποιμήν, γεγονέναι ιστορεί» (Εκκλησιαστική Ιστορία, Ευσέβιου (3, 14, 10). Η Θεία Πρόνοια λοιπόν οικονόμησε και απεκάλυψε στον Δικαστή και Φιλόσοφο Διονύσιο (για τα έργα που του αποδίδονται υπάρχει διχογνωμία) με το καλύτερο τρόπο, τι ακριβώς είχε συμβεί εκείνη την ημέρα στην Αίγυπτο, όταν σκοτείνιασε ο ουρανός.
Ο Διονύσιος αναδείχθηκε μέγας διδάσκαλος του Ευαγγελίου του Χριστού, γενόμενος ο πρώτος επίσκοπος της Εκκλησίας των Αθηνών και υπέστη μαρτυρικό θάνατο δια ξίφους επί των ημερών του Δομιτιανού. Η Εκκλησία μας τιμά την ιερή μνήμη του στις 3 του Οκτώβρη, η δε πόλη των Αθηνών πανηγυρίζει ιδιαιτέρως τον πολιούχο και προστάτη της.
