–https://youtu.be/dPHTmNelTus – katihisis
«Ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη μέ τά πλοῖα τοῦ Πάπα στήν Βενετία καί ἀπό ἐκεῖ στήν Φερράρα. Αὐταπάτες γιά διόρθωση τῶν αἱρετικῶν Λατίνων τοῦ Πάπα καί ἀπογοητεύσεις ἀπό τήν ὑποδοχή«.
Τήν Κυριακή, 27 Ἀπριλίου (τοῦ Θωμᾶ) 2025, ὁ πρωτοπρεσβύτερος καθηγητής π. Θεόδωρος Ζήσης στήν αἴθουσα τῆς Ἑταιρείας Ὀρθοδόξων Σπουδῶν (Σούτσου 3) καί στό καθιερωμένο κυριακάτικο μάθημα (ὧρες 11:30 – 13:00) ἐπανῆλθε στή σειρά τῶν μαθημάτων » Ἡ ψευδοένωση τῶν Ἐκκλησιῶν στήν ψευδοσύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439) στά «Ἀπομνημονεύματα» τοῦ Σιλβέστρου Συροπούλου» . Παρέδωσε τό τέταρτο (Δ΄) μάθημα μέ τίτλο: «Ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη μέ τά πλοῖα τοῦ Πάπα στήν Βενετία καί ἀπό ἐκεῖ στήν Φερράρα. Αὐταπάτες γιά διόρθωση τῶν αἱρετικῶν Λατίνων τοῦ Πάπα καί ἀπογοητεύσεις ἀπό τήν ὑποδοχή». Πρίν ἐπιβιβασθοῦν οἱ Ὀρθόδοξοι ἐκπρόσωποι στά πλοῖα, ὁ πατριάρχης Ἰωσήφ εὐθυγραμμίσθηκε πλήρως μέ τήν θετική προδιάθεση τοῦ Αὐτοκράτορος Ἰωάννου Η΄ Παλαιολόγου, ἐνῷ προηγουμένως ἀντιδροῦσε. Προσπαθοῦσε τώρα νά ἀλλάξει τήν γνώμη τῆς πλειοψηφίας τῶν Ἀρχιερέων και τῶν Κληρικῶν πού ἦταν ἀρνητική, ἰσχυριζόμενος ὅτι οἱ Λατῖνοι θά πεισθοῦν νά διορθώσουν τά δόγματά τους, καί ἔτσι οἱ Ὀρθόδοξοι θά ἐπιστρέψουν νικητές καί τροπαιοῦχοι. Διηγεῖται στήν συνέχεια ὁ Συρόπουλος τό πολύμηνο ταξείδι μέχρι τήν Βενετία – ἔφυγαν Νοέμβριο ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη καί ἔφθασαν ἐκεῖ Φεβρουάριο – καί τούς κινδύνους καί τίς ταλαιπωρίες. Στήν Κέρκυρα, τήν λατινοκρατούμενη, οἱ ἐντόπιοι Ὀρθόδοξοι δείχνοντας ὅτι θεωροῦν τούς Λατίνους αἱρετικούς, προέπεμψαν τούς Ὀρθοδόξους ἐκπροσώπους λέγοντας ὅτι «εἶσθε σάν τούς 318 Πατέρες τῆς Α΄ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, πού κατεδίκασαν τήν αἵρεση τοῦ Ἀρείου, ὅπως καί οἱ Πατέρες τῶν ἄλλων Οἰκουμενικῶν Συνόδων»: «Νῦν ὑμεῖς ἐστε ὥσπερ ἐκεῖνοι οἱ τριακόσιοι ὀκτωκαίδεκα θεοφόροι Πατέρες, ἤ ὡς καί οἱ μετ’ αὐτούς ἐν ταῖς ἄλλαις διαλάμψαντες Συνόδους». Στήν Βενετία τούς ἔγινε λαμπρή ὑποδοχή. Ὁ Δόγης μάλιστα τούς ἐπρότεινε νά μή μεταβοῦν οὔτε στήν Φερράρα τοῦ Πάπα, οὔτε στήν Βασιλεία, ὅπου ἦσαν οἱ «συνοδικοί» Καρδινάλιοι, ἀλλά καί πάλιν ὁ Αὐτοκράτωρ ἐπρότεινε νά μεταβοῦν στήν Φερράρα. Ὁ πατριάρχης ἐπισκέφθηκε τόν ναό τοῦ Ἁγίου Μάρκου καί ἐλυπήθη βλέποντας νά εἶναι διακοσμημένος μέ τά, κλεμμένα ἀπό τούς Σταυροφόρους, κατά τήν Ἅλωση τοῦ 1204, πολύτιμα ὀρθόδοξα κειμήλια. Στήν Φερράρα ἄλλαξε τό σκηνικό ἀπό τήν ἀξίωση τοῦ Πάπα νά ἀσπασθοῦν ὅλοι, ὡς δεῖγμα ὑποταγῆς καί ὑπακοῆς, τό πόδι του, ἀκόμη καί ὁ Ὀρθόδοξος Πατριάρχης, ὁ ὁποῖος εὐτυχῶς δέν τό ἄντεξε καί ἀπείλησε, πώς θά ἐπιστρέψει στήν Κωνσταντινούπολη, ἄν ἐπιμείνει σέ αὐτό ἡ παπική πλευρά· ὁπότε, ὁ Πάπας ὑποχώρησε.
Οἱ μοναρχικές ἀξιώσεις τοῦ Πάπα ξαναφάνηκαν κατά τίς συζητήσεις περί τοῦ πῶς θά τοποθετηθοῦν στόν χῶρο τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου (ὅπου οἱ διαβουλεύσεις) οἱ θρόνοι καί τά καθίσματα τῶν συνέδρων, κατά τίς ὁποῖες ὁ πάπας ζητοῦσε ὑπερκείμενο τόν δικό του θρόνο, καί στό μέσον τῶν δύο ἀνριπροσωπειῶν, ὡς δῆθεν σύνδεσμος ἑνότητας. Οἱ δικοί μας ἀπέρριψαν τήν αξίωση αὐτή μέ λογικώτατα πειστικά ἐπιχειρήματα, ἀλλά οἱ παπικοί καί πλαιν βρῆκαν τρόπο νά ὑψώσουν τόν θρόνο τοῦ Πάπα καί νά μειώσουν τούς θρόνους τοῦ Αὐτοκράτορος και τοῦ Πατριάρχου. Ἀκόμη καί ὁ – ἀπό πολιτική ἀναγκαιότητα φιλοπαπικός – Αὐτοκράτωρ ὁ ὁποῖος παρέσυρε τήν Ἐκκλησία στήν αὐλή καί στήν ἀγκαλιά τοῦ Πάπα, ἄρχισε νά καταλαβαίνει, τί συμβαίνει καί εἶπε, ὅτι «τώρα κατάλαβα ὅτι οἱ συζητήσεις γιά τούς θρόνους καί τά καθίσματα», πού κράτησαν εἴκοσι (20) ἡμέρες, «δέν ἦταν θέμα τάξεως, ἀλλά κατοχύρωσης τοῦ πρωτείου τοῦ Πάπα»: «Νῦν ἔγνων, ἀληθῶς, ὡς ἡ ζήτησις τοῦ θρόνου καί τῆς καθέδρας οὐχί διά τήν συνοδικήν τάξιν, ἀλλά δι΄ ὑπερηφανίαν μᾶλλον καί φαντασίαν ἐζητεῖτο κοσμικήν, πόρρω τῆς πνευματικῆς ἡμῶν καταστάσεως».