(Από το βιβλίο «Προς το Χριστεπώνυμο πλήρωμα» –
π. Αυγουστίνου Καντιώτου – 1973)
Οι σύγχρονοι «πολιτικοί ηγέται δεν θέλουν να βλέπουν τον λαόν μας ως χριστεπώνυμο πλήρωμα, αλλ’ απλώς ως ένα λαόν, ο οποίος πρέπει να εξελίσσεται εν τω συγχρόνω κόσμω κατά τας νεωτέρας περί ηθικής αντιλήψεις», τονίζει ο (όντως) Επίσκοπος π. Αυγουστίνος Καντιώτης στο βιβλίο του «προς το Χριστεπώνυμον πλήρωμα», στον πρόλογό του (Σελ. 11).
Πράγματι, μετά τον Ι. Καποδίστρια, στον πολιτικό – κοινωνικό χώρο, τα νομοθετικά μέτρα έρχονται (μέχρι σήμερα) σε σύγκρουση με τον Χριστόν, που είναι ο αιώνιος Νομοθέτης – Κυβερνήτης του Σύμπαντος Κόσμου.
Η φιλοσοφία των πολιτικών είχε (και έχει) δύο επίκεντρα:
Πρώτα την αστική (επικούρεια) σκέψη και την περιθωριοποίηση της εκκλησίας η οποία, σήμερα, δεν βλέπει το πλήρωμα ως «ορθόδοξο χριστεπώνυμο πλήρωμα», λόγω της παναιρέσεως του οικουμενισμού. Η Επικούρεια φιλοσοφία, εν πολλοίς φιλοσοφία των σημερινών πολιτικών και κυβερνήσεων, εμπεριέχει τις εξής βασικές (θεμελιώδεις) συνιστώσες:
Α) Ο άνθρωπος οφείλει ν’ αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της ζωής από μόνος του, χωρίς να περιμένει την βοήθεια των θεών.
1ο Σχόλιο: Στην «πανδημία» το κράτος και η εκκλησία (διοίκηση), στηρίχθηκαν στο κλείσιμο των Ι. Ναών, στις μάσκες, στην απαγόρευση της κυκλοφορίας των ανθρώπων και στα εμβόλια, χωρίς να επικαλεσθούν (στην πράξη) τη βοήθεια του Θεού και των αγίων.
Β) Η μακαριότητα των θεών (κατά τον Επίκουρο), τους εμποδίζει να παρέμβουν στην ανθρώπινη καθημερινότητα, στα προβλήματα των ανθρώπων (αδύναμων όντων).
2ο Σχόλιο: Στην επικούρεια «θεολογία», υπάρχει δηλ. μια άρνηση της θείας πρόνοιας, η οποία συνεχίζεται στα πολιτικά προγράμματα της κυβερνήσεως και των πολιτικών κομμάτων (γενικά).
Γ) Να σημειώσουμε, ότι οι Επικούρειοι έπαιρναν μέρος στις γιορτές – τελετές για τους θεούς, θεωρώντας χρέος τους να τους τιμούν – θυμούνται.
3ο Σχόλιο: Σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο αυτή η διάσταση της επικούρειας φιλοσοφίας έχει το αντίστοιχό της στη συμπεριφορά των σημερινών πολιτικών, οι οποίοι στις μεγάλες εορτές – πανηγύρεις δίδουν το παρών, χωρίς απαραίτητα να αγωνίζονται για την λύση των προβλημάτων της Εκκλησίας. ιδιαίτερα δε, δεν θεωρούν απαραίτητη την θεμελίωση του ηθικού – κοινωνικού βίου στο έδαφος της Ορθοδοξίας. Απόδειξη τα νομοθετήματά τους!
Συνεχίζουμε: Η φιλοσοφική ποικιλία των πολιτικών μας θυμίζει, παράλληλα, και τους Στωικούς φιλοσόφους, εκ της Στοάς προερχόμενοι…
Για τον μακαριστό – άγιο Επίσκοπο Φλωρίνης π. Αυγουστίνο, όπως και για τους άλλους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας, η ανθρώπινη κοινωνία δεν είναι (απλά) μια λειτουργική σύνθεση των μεγεθών: πληθυσμός, έδαφος, πολιτισμός, στη βάση της διαρκούς αυτοσυντήρησης και αναπαραγωγής της.
Την Εκκλησία ενδιαφέρει πάντοτε η υγιής ανέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας και, κυρίως, να οδηγήται σε ανώτερες μορφές εκκλησιαστικής – πνευματικής ζωής. Ο λόγος του Κυρίου είναι σαφής, αποκαλυπτικός και κατηγορηματικός:
«Eγώ ήλθον, ίνα ζωήν έχωσι και περισσόν έχωσιν» (Ιωάν 10, 10).
Εξηγεί το πνευματικό νόημα του λόγου ο Ι. Χρυσόστομος:
«και τι ζωής περισσότερον, ειπέ μοι∙ Βασιλεία ουρανών∙ Αλλ’ ούπω λέγει τούτο, αλλά της ζωής όνομα περιστρέφει, όπερ ην αυτοίς γνώριμον».
Ερμηνεία: «Εγώ όμως ήλθον δια να έχουν ζωήν και μάλιστα κάτι περισσότερον. Και ειπέ μου, τι υπάρχει περισσότερον από την ζωήν; Η βασιλεία των ουρανών, αλλά δεν το λέγει ακόμη αυτό, αλλ’ επαναλαμβάνει το όνομα της ζωής που ήτο γνωστόν εις αυτούς» (Ομιλία ΝΘ΄- Εις το κατά Ιωάννην – ΕΠΕ 14, Σελ. 104-105).
Στην κοσμοχαλασιά της φιλοσοφίας για την «Λογική» και την «Αίσθηση» και για τα βασικά (φιλοσοφικά) προβλήματα, απαντούν (σε συνεχή ροή) η Γραφή, οι Πατέρες της Εκκλησίας και ο έμπρακτος βίος των Αγίων.
Στις Εγκυκλίους του π. Αυγουστίνου αναδύονται οι πιο πολλές απαντήσεις στα προβλήματα αυτά, μέσα από εμπεριστατωμένες και αλληλοσυμπληρούμενες αναλύσεις. Απαντήσεις καθαρές – διαυγείς, που λάμπουν εκ της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος.
Ο κάθε άνθρωπος και η σύνολη κοινωνία, μπορούν ν’ αναγνωρίσουν τον εαυτό τους μέσα από αυτές τις εγκυκλίους.
Το περιεχόμενο των εγκυκλίων του προς το πλήρωμα, αποτελεί κοινωνική – θεολογική όραση μέσα στην πραγματικότητα∙ μια όραση που στερούνται (θεληματικά) οι «σημαντικοί» των πολιτικών ηγετών. Ο αποκαρδιωμένος σήμερα Έλληνας, μέσα στο σημερινό πνιγηρό κλίμα, πολιτικά και εκκλησιαστικά, μπορεί να αναπνεύσει μέσα από τη διδασκαλία του π. Αυγουστίνου τον ζωογόνο άνεμο της Ορθοδοξίας.
Αυτή τη ζωογόνο πνοή δεν την θέλουν οι περισσότεροι της Βουλής των Ελλήνων και ιδίως οι εκ της Στοάς φιλόσοφοι (Στωικοί), οι οποίοι μαζί με τους Επικουρείους συναδέλφους τους, προσπαθούν να ακυρώσουν το διαχρονικό μήνυμα του Ευαγγελίου, λέγοντας (αφρόνως) μέσα από τα νομοθετήματά τους: «ακουσόμεθά σου πάλι περί τούτου» (Πραξ. ιζ΄, 32).
Αυτοί οι Στωικοί των πολιτικών – στρατιωτικών εκθρόνισαν και τους (12) δώδεκα σημαντικούς – ιεραποστολικούς ιεράρχας το καλοκαίρι του 1974, βάζοντας φραγμό σε μια ποιμαντική με ανυπολόγιστα ευεργετικά αποτελέσματα στην ελληνική κοινωνία.
Θυμάμαι, διακεκριμένους επιστήμονες – ψυχιάτρους, στο μοναστήρι «Μήτηρ του ηγαπημένου» (Κλειδί – Θηβών) του μακαριστού Ηλία Δημητριάδος (εις εκ των 12), που ζητούσαν σε βάθος οδηγίες από τον Σεβασμιώτατο για δύσκολες (ψυχιατρικά) περιπτώσεις.
Στην Εισαγωγή (πρόλογος) του βιβλίου «Προς το Χριστεπώνυμον πλήρωμα», του π. Αυγουστίνου, διαβάζουμε:
«… η δολοφονία του Καποδιστρίου εστάθη κυριολεκτικώς η δολοφονία της ιδίας της Ελλάδος. Εδολοφονήθη ο ιδρυτής της καλής σχολής των Ελλήνων πολιτικών. Και από τότε ελειτούργησαν και λειτουργούν αι σχολαί της αρνήσεως, του εγωισμού, της φιλοπρωτείας και του ευδαιμονισμού, που ανέδειξαν τους πολιτικούς άνδρας ολοκλήρου της επομένης εκατονταετίας του ελευθέρου μας εθνικού βίου» (Εκ της μελέτης του Ανδρ. Κεραμίδα «οι νεοέλληνες πολιτικοί έναντι του Χριστιανισμού» – Αθήναι 1949, σελ. 10-11).
4ο Σχόλιο: Μια αυξανόμενη αίσθηση Θεού γεμίζει, σε βάθος και πλάτος, την καρδιά – συνείδηση του Ορθοδόξου πιστού, όταν μελετά τα βιβλία του π. Αυγουστίνου Καντιώτη. Μία μέγιστη πνευματική ωφέλεια προκύπτει και από την μελέτη των εγκυκλίων του (ποιμαντορικές), που απηύθυνε σ’ όλο το διάστημα της Επισκοπικής του διακονίας προς το Χριστεπώνυμο πλήρωμα, προς Κλήρο και Λαό.
Αποτελούν Ορθόδοξες εισηγήσεις πνοής με διαχρονική (εκκλησιολογική – θεολογική) εμβέλεια.
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ