Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
Έγινε πολύς λόγος πρόσφατα, περί Ουκρανικής διευθέτησης μεταξύ της Αυτόνομης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας και της μη αναγνωρισμένης από την πλειοψηφία των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, ‘’Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας’’. Η παραίνεση αυτή παρακάμπτει τη σύγκληση Πανορθόδοξης Συνόδου.
Θα μπορούσε να ζητηθεί σύγκληση Πανορθόδοξης Συνόδου, για το σοβαρότατο θέμα του κλονισμού της εκκλησιαστικής ενότητας και ακολούθως δια το ζήτημα της Αυτοκεφαλίας. Πόσο όμως εύκολο είναι να ζητηθεί κάτι τέτοιο;
Γιατί δεικνύεται τόσος δισταγμός ή μάλλον ‘’φόβος’’ για το συνοδικό κάλλος της Εκκλησίας; Οι λόγοι δεν είναι προφανείς; Είναι λοιπόν το πρόβλημα, μεταξύ της Αυτόνομης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας και της μη αναγνωρισμένης από την πλειοψηφία των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, ‘’Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας’’; Είναι ένα εσωτερικό πρόβλημα της Ουκρανίας ή απλά ένα θέμα διακανονισμού;
Το πρώτιστο που έπρεπε να γίνει, εκ μέρους της μη αναγνωρισμένης από την πλειοψηφία των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών ‘’Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας’’, ήταν η εκζήτηση συγνώμης για ‘’το έγκλημα της διαιρέσεως και του σχίσματος’’;
Κι όμως αντί συγνώμης, επαίρονται για το έγκλημα του σχίσματος, θεωρώντας το έγκλημα τούτο, ωραίο αγώνα. Το λυπηρό επίσης είναι, πως δεν είναι μόνο αυτοί που το θεωρούν τοιουτοτρόπως, αλλά και πολλοί από αυτούς οι οποίοι τους στηρίζουν.
Και μόνο να αναλογιστεί κανείς, ότι βάπτιζαν παιδιά χωρίς ιερωσύνη, ‘’λειτουργούσαν’’ χωρίς ιερωσύνη, ‘’κοινωνώντας’’ τους ακολουθούντας αυτούς απλά ‘’κρασί και ψωμί’’, ‘’χειροτονούσαν’’ οι καλούμενοι ‘’επίσκοποί’’ τους λαϊκούς, οι οποίοι κατ’ ουσία παρέμεναν λαϊκοί, ‘’κήδευαν’’ τους νεκρούς τους χωρίς εκκλησιαστική κηδεία κλπ, τρομάζει δια το έγκλημα του σχίσματος. Οι παραινέσεις προς αυτή την κατεύθυνση έπρεπε να ήταν.
Κι όμως αντί συγνώμης επαίρονται, καλούντες το έγκλημα του σχίσματος ως αγώνα καλό, θεωρούντες ως επιβράβευση την χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησίων εκχωρηθείσα Αυτοκεφαλία.
Δεν γνώριζαν άραγε, ότι ο καθηρημένος δεν χειροτονεί και δεν λειτουργεί; Το χειρότερο όμως ήταν, ότι αυτοί οι οποίοι το γνώριζαν αυτό, γιατί θεώρησαν το έγκλημα τούτο, ως αγώνα καλό και τη μη αναγνωρισμένη από την πλειοψηφία των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών εκχωρηθεισα Αυτοκεφαλία, ως δήθεν επιβράβευση; Είναι απαράδεκτο το έγκλημα του σχίσματος να επιβραβεύεται.
Επιλύεται το πρόβλημα του κλονισμού της εκκλησιαστικής ενότητας με τέτοιες παραινέσεις διακανονισμού; Ή μήπως με αυτό τον τρόπο, αν στεφθεί με επιτυχία η παραίνεσή τους, θα είναι νίκη όσων στηρίζουν μια τέτοια Αυτοκεφαλία χωρίς τη συναίνεση των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών;
Δεν θα ακολουθήσουμε τους συλλογισμούς που παρατηρούμε στο διαδίκτυο, ότι η στάση κάποιων στο Ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα, σχετίζεται με ενδεχόμενες ή ‘’κατ’ επιθυμία’’ αγιοκατατάξεις.
Σίγουρα δεν θα ακολουθήσουμε τέτοιους συλλογισμούς, όμως αυτό δεν είναι τόσο άσχετο στην περίπτωση που ο προβαλλόμενος για αγιοκατάταξη, βαρύνεται με φρικτές κακοδοξίες.
Το άξιο απορίας είναι, γιατί παρακάμπτεται το πρόβλημα μεταξύ Οικουμενικού Πατριαρχείου και Πατριαρχείου Ρωσίας; Είναι γνωστό ότι συνοδικώς θα επιλυθεί το πρόβλημα. Γιατί διστάζουν να προτείνουν την καταφυγή σε Πανορθόδοξη Σύνοδο. Είναι απλά δισταγμός η αιτία ή ‘’φόβος’’; Διότι είναι γνωστό ότι δεν αποτολμάται ούτε και ακροθιγώς η αναφορά στο όνομα της Συνόδου για το δημιουργηθέν πρόβλημα.
Πολλοί από αυτούς οι οποίοι συντάσσονται με το Οικουμενικό Πατριαρχείο στο θέμα της Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία, αρκούνται να διαλαλούν ότι θα μεσολαβήσουν, αποφεύγοντας επιμελώς ή μάλλον επιμελέστατα, την αναφορά σε συνοδική επίλυσή του. Κι όμως, ούτε στην υποσχεθείσα διαμεσολάβηση δεν έχουν προβεί.
Η εκκλησιαστική ενότητα είναι ζήτημα που αφορά την Εκκλησία. Δεν είναι θέμα ‘’Ουκρανικού διακανονισμού’’. Το σοβαρότατο αυτό ζήτημα αφορά την Οικουμενική Εκκλησία. Συνοδικώς θα πρέπει επιλυθεί το πρόβλημα, για να πάψει η διχόνοια.