Ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος εκ Ραψάνης (5/3/1818)
Από τον Κων/νο Α. Οικονόμου
Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ:
Ο Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε στη Ραψάνη το 1798 από ευσεβείς γονείς.
Ο πατέρας του ονομαζόταν Χατζη-Λάσκαρης και η μητέρα του Σμαράγδα Σακελλαρίδου.
Στην παλαιά αργυρή λειψανοθήκη του Αγίου (19ου αι.) διαβάζουμε κατά λέξη: «Ο
ΕΝΔΟΞΟΣ ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΘΛΗΣΑΣ ΕΝ ΤΥΡΝΑΒΩ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1818 ΕΠΙ ΒΑΛΗ ΠΑΣΙΑ
ΥΙΟΥ ΑΛΗ ΠΑΣΙΑ ΗΤΟΝ ΥΙΟΣ ΧΑΤΖΗ ΛΑΣΚΑΡΕΩΣ ΥΙΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΕΙΟΥ ΨΑΛΤΟΥ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΣ
ΣΜΑΡΑΓΔΑΣ ΘΥΓΑΤΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ».
Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ:
Μορφώθηκε στη φημισμένη υψηλού επιπέδου Σχολή της γενέτειράς του (στην οποία
δίδασκε ο ιερέας Χριστόδουλος Καραζήσης, γαμπρός του Αγίου, σύζυγος πιθανώς της
αδελφής του Γεωργίου, Μαρίας) και το 1816 ανέλαβε το λειτούργημα του δασκάλου
στην ίδια Σχολή. Εκείνα τα δύσκολα χρόνια η Σχολή αυτή ήταν πνευματικός φάρος
για ολόκληρη την περιοχή της Θεσσαλίας. Είχε ιδρυθεί πιθανότατα από τον
μητροπολίτη Λυκοστομίου και Πλαταμώνα, Διονύσιο.
Μεταξύ των φιλοξενουμένων μαθητών ήταν κι ένα Τουρκόπουλο από το γειτονικό χωριό Ντερλή (Γόννοι) που το είχαν στείλει οι γονείς του ως οικότροφο στη Ραψάνη. Ο μικρός Μωαμεθανός, προσαρμοζόμενος γρήγορα στο κλίμα του Σχολείου και ενθαρρυνόμενος από τον ευσεβή νεαρό του δάσκαλο, γοητεύτηκε από την ελληνορθόδοξη Παιδεία, ενώ συγχρόνως ο ένθεος ζήλος του δασκάλου κατέκτησε την απλή και άδολη ψυχή του. Έφτασε στο σημείο, μάλιστα, να υποτιμά και να περιφρονεί τα ιερά και τα όσια του Ισλαμισμού, ενώ αντίθετα τιμούσε την πίστη των Ελλήνων. Κι όλα αυτά γιατί ο Γεώργιος είχε καταφέρει να εμφυσήσει στην ψυχή του την αγάπη για τον Ιησού Χριστό. Οι γονείς του μικρού Μουσουλμάνου, βλέποντας ότι ο γιος τους ετοιμαζόταν να αλλαξοπιστήσει, δεν άντεξαν τη «ντροπή» και έβαλαν κάποιους ομοεθνείς τους να πάνε στη Ραψάνη και να συλλάβουν τον υποκινητή αυτής της μεταστροφής του μικρού. Τον συνέλαβαν μέσα στη Σχολή και τον οδήγησαν δέσμιο να δικαστεί στην έδρα του Βελή πασά που είχε αναλάβει τα ηνία στην τυραννία της Αν. Θεσσαλίας από τον πατέρα του Αλή πασά Τεπελενλή, από το 1811. Η κατηγορία που βάραινε τον Γεώργιο ήταν μία και μοναδική: «εκχριστιανισμός μουσουλμανόπαιδος»(1).
ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Φυσικά η
δικαστική... διαδικασία ήταν συνοπτική και η ετυμηγορία των δικαστών
προαποφασισμένη: «θάνατος με μαρτύριο». Ο Γεώργιος ρίχτηκε αρχικά γυμνός σε
καυτό λουτρό, εν συνεχεία τρυπήθηκε με σιδερένια νύχια, ακολούθησε το πετάλωμα
των ποδιών του, για να ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του μαρτυρίου του με
διαπόμπευση στους δρόμους του Τυρνάβου. Έπειτα τον κάρφωσαν σε τετραγωνικό
στύλο και αφού τον έδεσαν με σκοινιά βουτηγμένα σε πίσσα και πετρέλαιο, τον
έβαλαν φωτιά. Ο Άγιος Νεομάρτυρας προς μεγάλη απογοήτευση των Αγαρηνών, όχι
απλώς δεν πέθανε, αλλά δεν υπέστη, χάρι στη Θεία Χάρη και βοήθεια, ούτε το
παραμικρό έγκαυμα! Στις ιστορήσεις των εικόνων παρουσιάζονται συμπληρωματικά
και άλλες σκηνές βασανισμών, όπως στραγγαλισμοί, εξαρθρώσεις, κτυπήματα με το
σπαθί, τοποθέτηση πυρακτωμένου σιδερένιου στεφανιού πάνω στο γυμνό σώμα του
Νεομάρτυρος. Εξοργισμένοι οι Οθωμανοί, εν τέλει, οδήγησαν τον Γεώργιο στη γέφυρα
του Τυρνάβου, όπου και τον αποκεφάλισαν. Η ημέρα του θανάτου του ήταν η 5η
Μαρτίου του 1818, ημέρα Τρίτη, μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Πάνω στο άνθος
της νιότης του, ο εικοσάχρονος αθλητής της πίστης του Χριστού, πορεύτηκε προς
την επουράνια και αιώνια Βασιλεία των Ουρανών στεφανωμένος, θριαμβευτής,
Μάρτυρας. Το σώμα του Αγίου ενταφιάστηκε στο σημείο του μαρτυρίου του, κάτω από
τη γέφυρα του Τυρνάβου. Ο Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης έγραψε: «Τα τίμια λείψανα
θέλει δοξάσει (ο Θεός) εδώ κάτω εις την γην ή με την επιφάνεια του Φωτός του ή
και με άλλα σημεία και θαύματα, καθὼς ήθελε κρίνει η θεία δικαιοσύνη Του, ή το
ολιγώτερον ολιγώτερον θέλει τα τιμήση με την παρά των Χριστιανών προσκύνησιν
και ευλάβεια». Πραγματικά, την πρώτη νύχτα του ενταφιασμού του Αγίου, οι σκοποί
των οθωμανικών στρατώνων, που βρίσκονταν σε γειτονική περιοχή, αντίκρισαν μια
τεράστια στήλη φωτός να σημαδεύει τον τάφο του Γεωργίου. Όταν αναφέρθηκε το παράδοξο
αυτό θαύμα στον τύραννο Βελή, εκείνος διέταξε να καλέσουν από τη Ραψάνη, το
συντομότερο δυνατόν, τους συγγενείς του Αγίου για να ξεθάψουν και να παραλάβουν
το λείψανό του, πλην της κάρας του Αγίου που, πιθανώς, εξαφάνισαν οι Οθωμανοί.
Πραγματικά με ευλάβεια και κατάνυξη τα ιερά του λείψανα μεταφέρθηκαν στη
Ραψάνη. Μετά από λίγο καιρό τα άγια λείψανα μετακομίσθηκαν από το κοιμητήριο
της Ραψάνης, το οποίο ήταν στο χώρο γύρω από το ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου,
στην αρχοντική οικία Καραζήση που βρισκόταν κοντά. Τα τελευταία έτη ανεγέρθηκε
Ιερός Ναός προς τιμήν του Αγίου προστάτη της Ραψάνης αλλά και όλων των πιστών,
μάλιστα δε των ορθοδόξων εκπαιδευτικών. Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του την 5η
του Μαρτίου.
«Νέον μάρτυρα, Ραψάνης γόνον και
Τυρνάβου δε δόξαν και κλέος, τον Γεώργιον εν ύμνοις καταστέψωμεν».
1)
Μητροπ. Κ. Αφρικής Ιγνάτιος Μανδελίδης, Ο Νεομάρτυς Γεώργιος ο Ραψανιώτης
(1818), β’ έκδοση Σωτήρ 2000.
Ο
Κων/νος Α. Οικονόμου είναι δάσκαλος-συγγραφέας
