Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου, Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Πατρών – Δρος Θεολογίας
Η μελέτη είναι ένα σημαντικό στοιχείο στην πορεία του ανθρώπου για την αναζήτηση της αληθείας.
Προς αυτόν τον σκοπό από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους οι πιστοί καλούνταν να μελετούν τον Νόμο του Θεού, την Παλαιά Διαθήκη. Ο προφητάναξ Δαυίδ αναφωνούσε: «Ως ηγάπησα τον νόμον σου, κύριε· όλην την ημέραν μελέτη μου εστιν» (Ψαλμ. 118, 97).
Προστέθηκε κατόπιν η Καινή Διαθήκη, μέσα στην οποία ευρίσκεται η αποκεκαλυμμένη πλέον Αλήθεια, άνευ των τύπων και προτυπώσεων της Παλαιάς Διαθήκης, εφ᾽ όσον ο Ίδιος ο Κύριός μας απεκάλυψε για τον Εαυτό Του ότι «εγώ ειμί η αλήθεια» (Ιωάν. 14, 6).
Η μελέτη είναι η φωνή του Θεού προς τον άνθρωπο, όπως η προσευχή είναι η φωνή του ανθρώπου προς τον Θεό. Ο ιερός Χρυσόστομος μας λέγει: «Η δε των Γραφών ανάγνωσις, Θεού ομιλία εστίν» (PG 50, 90). Εκείνος που αγαπά την μελέτη της Αγίας Γραφής, κατά τον Κλήμεντα Αλεξανδρείας, γίνεται «θεοδίδακτος» (Πρβλ. Στρωματείς, Βιβλ. 1, 20, 98, κ. αλ.).
Αυτή, όμως, η μελέτη της Αγίας Γραφής πρέπει να ευρίσκεται μακριά από δύο στοιχεία, τα οποία εμποδίζουν την ορθή κατανόησή της. Το πρώτο είναι η σχολαστική λογική ανάλυση του περιεχομένου της και το δεύτερο ο συναισθηματικός ρεμβασμός. Συνεπώς, όποιος επιθυμεί να εύρη το βαθύτερο και αληθινό νόημα αυτών που μελετά στην Αγία Γραφή δεν πρέπει να παραμένη στις προσωπικές λογικές η συναισθηματικές ερμηνείες, αλλά οφείλει να αποκαλύπτη τον λόγο του Παναγίου Πνεύματος. Διότι η μαρτυρία του Παναγίου Πνεύματος ζωοποιεί τα γραπτά κείμενα. Και αυτό είναι δυνατό να επιτευχθή μόνον εντός του χώρου της Μίας Εκκλησίας, εκεί όπου φυλάσσεται η Αποστολική και Πατερική παράδοση.
Οι Άγιοι Πατέρες, ως συνεχιστές των Αγίων Αποστόλων και κατέχοντες την διαδοχή αυτών, είναι οι αυθεντικοί ερμηνευτές της Αγίας Γραφής. Κι αυτό διότι ζούσαν και εσκέπτοντο «εν Αγίω Πνεύματι», βιώνοντες την ενότητα της πίστεως και της ζωής της Εκκλησίας, η οποία είναι η οργανική ενότητα της Αγίας Γραφής και ιεράς Παραδόσεως. Καταδεικνύουν κατ᾽ αυτόν τον τρόπο την διαχρονικότητα των κειμένων της Αγίας Γραφής και βεβαιώνουν την ουσιαστική και βασική διδασκαλία της ότι ο Τριαδικός Θεός μέσω αυτής απευθύνεται σε όλη την Εκκλησία και αποβλέπει στην λύτρωση κάθε πιστού, μέσω της ᾽Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου. Οι ίδιοι οι Άγιοι Πατέρες έχουν προσωπική πείρα της βιώσεως αυτής της αποκαλυφθείσης Αληθείας μέσα στην Εκκλησία.
Η Ορθόδοξη πνευματικότητα είναι Βιβλική. Γι᾽ αυτό και οι Άγιοι Πατέρες όχι μόνον ζούσαν από την Αγία Γραφή, αλλά σκέπτονταν και δίδασκαν με την Αγία Γραφή. Συνεπεία τούτου ταυτίζονταν με το ιερό Ευαγγέλιο και κατεστάθησαν οι αυθεντικοί ερμηνευτές του.