Ερμηνεία εις την Αποκάλυψη, 3η συνέχεια από τη 5η Ομιλία που έγινε στις 16-11-1980 «καὶ ὑμεῖς χρῖσμα ἔχετε ἀπὸ τοῦ ἁγίου, καὶ οἴδατε πάντα» (Α Ιωάννου. 2,20)

Αγώνας - Εφημερίδα Αγωνιζομένων Χριστιανών Λαρίσης Α.Φ.193

Αποκαλυψη του Ιωαννου

Ομιλίες στο βιβλίο της Αποκάλυψης του Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου από το μακαριστό γέροντα π. Αθανάσιο Μυτιληναίο.

Ερμηνεία εις την Αποκάλυψη, 3η συνέχεια από τη 5η Ομιλία που έγινε στις 16-11-1980

«καὶ ὑμεῖς χρῖσμα ἔχετε ἀπὸ

τοῦ ἁγίου, καὶ οἴδατε πάντα»

(Α Ιωάννου. 2,20)

Στήν Καινή Διαθήκη, ἀγαπητοί μου, ὁ ἀπόστολος Πέτρος παίρνει τά τῆς Παλαιᾶς καί τά ἀνανεώνει πλέον καινοδιαθηκικῶς ὡς ἑξῆς: «ὑμεῖς δὲ γένος ἐκλεκτόν». Ποιοί; Σεῖς, οἱ Χριστιανοί. Ὄχι πλέον ἡ Συναγωγή· σεῖς, οἱ Χριστιανοί. «βασίλειον ἱεράτευμα, ἔθνος ἅγιον, λαὸς εἰς περιποίησιν». Ὥστε λοιπόν τό «ἔθνος ἅγιον» καί τό «βασίλειον ἱεράτευμα» δέν εἶναι πλέον γιά τούς Ἑβραίους· εἶναι γιά τούς Χριστιανούς! Αὐτό εἶναι· αὐτό εἶναι τό φῶς τῆς Καινῆς Διαθήκης· νέα διάσταση παίρνει τό πρᾶγμα. «ὅπως τὰς ἀρετὰς ἐξαγγείλητε τοῦ ἐκ σκότους ὑμᾶς καλέσαντος εἰς τὸ θαυμαστὸν αὐτοῦ φῶς»¹³.

Βλέπετε πουθενά νά ὑπάρχει τό ὑλιστικό στοιχεῖο; Πουθενά! Γι’ αὐτό ἀκριβῶς θά λέγαμε αὐτοί πού θά ’θελαν νά κάνουν χριστιανικά κόμματα γυρίζουν πίσω στήν Παλαιά Διαθήκη. Πέφτουν, ἤ τό καταλαβαίνουν εἴτε δέν τό καταλαβαίνουν, ἤ συνειδητά ἤ ἀσυνείδητα, πέφτουν στό ἴδιο λάθος πού ἔπεσαν οἱ Ἑβραῖοι. Στό ἴδιο ἀκριβῶς λάθος!

Συνεπῶς κάθε πιστός πού εἶναι βαπτισμένος καί εἶναι χρισμένος μέ τό ἅγιο Μύρο εἶναι «προφήτης», «ἱερέας» καί «βασιλέας».

Ἀλλά τί σημαίνει ἐγώ, ὁ Χριστιανός, πού βαπτίσθηκα καί χρίσθηκα, ὅτι εἶμαι «προφήτης», «ἱερέας» καί «βασιλέας»; Τί σημαίνει αὐτό;

Πρῶτον· ὡς πρός τό ἀξίωμα τοῦ «προφήτου». Εἶναι ἡ ἔμπνευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τά πολλαπλᾶ χαρίσματά Του. Γι’ αὐτό ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης, στήν Α΄ Καθολική ἐπιστολή του, βεβαιώνει στούς νεοφωτίστους καί λέει: «καὶ ὑμεῖς χρῖσμα ἔχετε ἀπὸ τοῦ ἁγίου, καὶ οἴδατε πάντα»¹⁴ , ἔχετε χρῖσμα ἀπό τόν Ἅγιο Θεό, καί τά γνωρίζετε ὅλα. Τί ἀκριβῶς γνωρίζει κανείς; Ἐκεῖνα τά ὁποῖα εἶναι πρός σωτηρίαν του. Αὐτά τά γνωρίζει. Γνωρίζει τήν πλάνη τοῦ κόσμου, γνωρίζει τίς μεθόδους τοῦ Διαβόλου, γνωρίζει τίς παγίδες τοῦ ἑαυτοῦ του, ὁ κάθε ἄνθρωπος, καί τοῦ ἀνοίγεται ὁ δρόμος, γιά νά δεῖ τό συμφέρον, τό πνευματικό συμφέρον.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα λοιπόν, πού Τό παίρνουμε μέ τό Χρῖσμα καί ἔχουμε αὐτό τό ἀξίωμα τοῦ «προφήτου», τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ὁ ἐσωτερικός μας Διδάσκαλος, πού μᾶς ἀνοίγει τήν διάνοια νά κατανοήσουμε τίς σωτηριώδεις ἀλήθειες καί μᾶς βοηθᾶ νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τίς πλάνες τοῦ κόσμου καί νά κατανοήσουμε τίς πονηριές του καί τίς παγίδες του.

Τό πόσο σπουδαῖο εἶναι αὐτό, ἀγαπητοί μου... τό πόσο σπουδαῖο–δέν ξέρω πόσο δυνατά νά τό φωνάξω νά τό ἀκούσετε– εἶναι ὅταν βλέπει κανείς τούς ἀνθρώπους πού εἶναι ἐκτός Χριστιανισμοῦ, ἤ εἶναι Χριστιανοί ἀλλά ἔσβησαν τό Πνεῦμα τό Ἅγιο¹⁵  καί ἀχρήστευσαν τό Χρῖσμα πού πῆραν –τό ἀχρήστευσαν, γιατί ζοῦν κατά κόσμον καί κινοῦνται καί σκέπτονται κατά κόσμον– πῶς ἐνεργοῦν στή ζωή τους! Καί βλέπει κανείς τά ἄτοπα, τά ἀνόητα, τά ἐπικίνδυνα πού μετέρχονται καί τά κρημνώδη, καί λέει: «Δέν ἔχουνε μυαλό αὐτοί οἱ ἄνθρωποι;... Δέν βλέπουνε;... Δέν καταλαβαίνουνε;...».

Σήμερα πρόσεξα ἕναν στίχο –καί εἶναι ἡ τρίτη φορά πού τόν ἀναφέρω σήμερα– ἀπό τόν 118 Ψαλμό. Λέει ἐκεῖ: «εἶδον ἀσυνετοῦντας καὶ ἐξετηκόμην»¹⁶ , εἶδα τούς ἀνθρώπους νά μένουν ἀσύνετοι, λέει ὁ Ψαλμωδός, καί ἄρχισα νά λειώνω μέσα μου. Λειώνει πραγματικά κανείς ὅταν βλέπει νά ἐπικρατεῖ ἡ μωρία γύρω του.

Ἄν βλέπατε κάποιον, ἐπί παραδείγματι, νά ἔχει ἀνεβεῖ σ’ ἕνα δέντρο, σ’ ἕνα κλαδί νά κάθεται, καί νά κρατᾶ ἕνα πριόνι καί νά κόβει –νά κάθεται στό κλαδί μεγαλοπρεπῶς, μέ κάθε ἄνεση καί ἀσφάλεια!– καί νά κόβει μέ τό πριόνι τό κλαδί πού κάθεται, τί θά λέγατε; Τί θά λέγατε; Ἔ, λοιπόν –νά τό πάρω σέ μία μεγέθυνση τό πρᾶγμα, ὡς πολιτεία– πέστε μου –ὡς πολιτεία, ὡς ἑλληνική πολιτεία!– κόβουμε τό κλαδί πού καθόμαστε; Τό κόβουμε, ἀγαπητοί!... Ρίξτε μιά ματιά στήν Παιδεία νά δεῖτε τί βαθειά κρίση περνάει ἡ Παιδεία μας. Βαθειά κρίση περνάει! Ρίξτε μιά ματιά στίς συνήθειες, στά ἤθη καί ἔθιμα πού εἰσάγονται καθημερινά στήν κοινωνική μας καί ἰδιωτική μας ζωή, πῶς ἀρχίζει ὁ Νεοέλληνας νά σκέπτεται, πῶς ἀρχίζει νά ζεῖ! πού εἶναι στοιχεῖα πού ἔζησαν οἱ λαοί ὅταν μπῆκαν στόν χῶρο τῆς παρακμῆς. Εἶναι στοιχεῖα παρακμῆς αὐτά, εἶναι σημάδια παρακμῆς· ἤδη τονίσθηκαν ἀπό φιλοσόφους, δηλαδή θά λέγαμε ἀπό ἀνθρώπους πού μποροῦσαν λίγο νά κοιτάζουν στήν Εὐρώπη, ἀπό τόν περασμένο αἰῶνα, ὅτι ἡ Εὐρώπη ἀργοπεθαίνει· κι ἐμεῖς παίρνουμε αὐτά ὅλα σάν τήν τελευταία λέξη τῆς προκοπῆς καί τῆς προόδου!... Ἐδῶ ἀκριβῶς εἶναι πού βλέπεις ὅτι πᾶμε νά πεθάνουμε κι ἐμεῖς, πᾶμε κατά κρημνόν! Καί δέν τό βλέπουν οἱ ἄνθρωποι αὐτό... δέν τό βλέπουν· καί σέ πιάνει μέσα σου ἕνα αἴσθημα παράξενο καί περίεργο. Λειώνεις πραγματικά μέσα σου ὅταν βλέπεις τούς ἀνθρώπους νά ἐνεργοῦν ὅπως ἐνεργοῦν, καί πηγαίνουμε κατά κρημνόν! Γιά νά μήν πῶ ἰδιωτικές περιπτώσεις καί ἱστορίες πού βλέπουμε γύρω μας.

Ἀπό ’δῶ νά καταλάβετε τί θά πεῖ ἔχω τό χρῖσμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶμαι «προφήτης», ἐν εὐρείᾳ πάντα ἐννοίᾳ, δηλαδή μ’ ἄλλα λόγια νά ἔχω Διδάσκαλό μου τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ νά μπορῶ νά βλέπω, νά μπορῶ νά κρίνω αὐτά πού θά ’λεγε κάποιος σάν κοινό νοῦ, αὐτά πού θά μᾶς χάριζε τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ὡς κοινό νοῦ. Οὔτε τόν κοινό νοῦ δέν ἔχουμε! Καί πολλές φορές μιλᾶμε ἐν ὀνόματι μιᾶς πολλῆς καί βαθειᾶς σοφίας, καί πρόκειται περί μωρίας, μωρίας, μωρίας! κατά τό «οὕς ὁ Θεός βούλεται ἀπολέσαι μωραίνει» !... Φαίνεται πώς ὁ Θεός ἀποφάσισε νά μᾶς καταστρέψει, γι’ αὐτό ἔχουμε μωρανθεῖ· καί τοῦτο γιατί ἀφήσαμε τόν Θεό.

Τό εἶπα ἁπλῶς σάν ἕνα παράδειγμα, νά καταλάβετε τί θά πεῖ ἔχω τό προφητικό «πνεῦμα», δηλαδή ἔχω Διδάσκαλό μου τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, πού μέ φωτίζει πῶς πρέπει νά προχωρῶ.

Δεύτερον· ὡς πρός τό ἀξίωμα τοῦ «ἱερέως».

Ἐδῶ πρέπει νά γίνει μία διασάφηση. Ἡ γενική αὐτή ἱερωσύνη, πού ὑπάρχει στούς πιστούς, πού εἶπε «ἐποίησεν ἡμᾶς βασιλείαν, ἱερεῖς τῷ Θεῷ», πού κάθε βαπτισμένος εἶναι καί ἕνας ἱερέας, αὐτή ἡ γενική ἱερωσύνη δέν ὑποκαθιστᾶ τήν λειτουργική Ἱερωσύνη, καί συνεπῶς νά παραμερίζει τό μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης, ὅπως δυστυχῶς πράττουν οἱ Προτεστάντες· οἱ ὁποῖοι λένε καί ὁμιλοῦν γιά μιά γενική ἱερωσύνη, ἀλλά δέν ἔχουν τήν εἰδική Ἱερωσύνη, γι’ αὐτό καί κατήργησαν τό μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης.

Πρέπει νά σᾶς πῶ ὅτι τό μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης εἶναι τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, καί τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τό μυστήριο τῆς σωτηρίας· γι’ αὐτό τό μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης τελεῖται κατά τήν θεία Λειτουργία. Ἡ θεία Λειτουργία προέρχεται ἀπό τήν Ἱερωσύνη, συνίσταται ἀπό τήν Ἱερωσύνη καί ταυτοχρόνως συνιστᾶ τήν Ἱερωσύνη. Δηλαδή: ὁ ἱερέας, ὁ ἀρχιερέας, ὁ ἐπίσκοπος, τελεῖ τήν Λειτουργία δυνάμει τῆς Ἱερωσύνης του –παρακαλῶ προσέξτε αὐτό τό σημεῖο– δυνάμει τῆς Ἱερωσύνης του, καί ταυτοχρόνως μέσα στή Λειτουργία ἀποκτᾶται ἡ Ἱερωσύνη. Γι’ αὐτό διακρίνεται ὡστόσο, ἀλλά καί ταυτίζεται ἡ Ἱερωσύνη, τό μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης, μέ τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας· διακρίνεται καί ταυτίζεται. Εἶναι πολύ σπουδαῖο· εἶναι πολύ σπουδαῖο!

Αὐτό ἀκριβῶς τό κατήργησαν οἱ Προτεστάντες. Γι’ αὐτό στήν πραγματικότητα, ἐπειδή κατήργησαν τήν Ἱερωσύνη, δέν ἔχουν Ἐκκλησία. Οἱ Προτεστάντες δέν εἶναι Ἐκκλησία· εἶναι χριστιανικές κοινότητες. Δέν εἶναι Ἐκκλησία· τό ξαναλέω ἄλλη μιά φορά. Καί ἄν ὁμιλοῦν περί Προτεσταντικῆς Ἐκκλησίας, ἤ ψεύδονται ἤ ὁμιλοῦν καταχρηστικῶς. Καί ξαναλέω ἄλλη μιά φορά· δέν εἶναι Ἐκκλησία ἐπειδή δέν ἔχουν μυστήριο Ἱερωσύνης, μέ τήν εἰδική σημασία τῆς λέξεως.

Εἴδατε ἀρκετά τό τόνισα. Ἐλπίζω διασάφησα τήν εἰδική Ἱερωσύνη καί γενική ἱερωσύνη.

Ἀλλά τόσο ἡ γενική, ὅσο καί ἡ εἰδική Ἱερωσύνη, ξεκινοῦν ἀπό τόν Χριστό καί καταλήγουν πάλι στόν Χριστό. Ἡ κάθε μιά ὅμως ἔχει τήν δική της πορεία. Ἐπ’ οὐδενί λόγῳ ἀντικαθιστᾶ ἡ μία τήν ἄλλη· ἐπ’ οὐδενί λόγῳ!

Ὁ πιστός, ὡς ἱερέας μέ τήν γενική ἔννοια τῆς ἱερωσύνης, συμβάλλει στήν θυσία τῆς ἁγίας Τραπέζης. Συμβάλλει. Ἀφ’ ἑνός μέν μέ τίς ὑλικές προσφορές του.

Ὅταν ὁ πιστός θά φέρει τό πρόσφορό του καί τό κρασί του, αὐτά θά τά προσφέρει στόν ἱερέα· καί μέ τήν προσφορά του αὐτή συμβάλλει στήν προσφορά τοῦ ἱερέως ἐν εἰδικῇ ἐννοίᾳ, πού θά γίνει πρός τόν Θεό. Ὅταν θά πάρει ὁ ἱερέας τό ἅγιο Δισκάριο, πού εἶναι μέσα ὁ ἀμνός, πού εἶναι τό ψωμί –ἀκόμη ψωμί εἶναι· ἀκόμα δέν εἶναι Σῶμα Χριστοῦ– καί θά πεῖ «Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν σοὶ προσφέρομεν...», αὐτό, ἀγαπητοί μου, τοῦ τό ’φεραν οἱ πιστοί.

Ἔχουμε δηλαδή μία ἁλυσίδα προσφορᾶς. Ὁ πιστός φέρνει τό πρόσφορο· τό ζύμωσε, τό ἔφτιαξε καί τό φέρνει στήν ἐκκλησία· τό παίρνει ὁ ἱερέας, καί τώρα ἔχει τήν τελική ἀναφορά. Τήν πρώτη ἀναφορά λοιπόν τήν ἔχει ὁ πιστός, ὡς ἱερέας ἐν γενικῇ ἐννοίᾳ, καί τήν τελική ἀναφορά τήν ἔχει ὁ ἱερέας, ἐν εἰδικῇ ἐννοίᾳ. Ὥστε λοιπόν βλέπουμε ὅτι ὁ πιστός, μέ τήν γενική ἔννοια τοῦ ἱερέως, προσφέρει καί αὐτός τά δῶρα του τά ὑλικά.

Ἀλλά κάτι ἀκόμη περισσότερο εἶναι ὅτι ἔχει τήν πνευματική του συνεργασία μέ τόν ἱερέα· δηλαδή προσφέρει διά τοῦ ἱερέως καί μετά τοῦ ἱερέως ὅ,τι θά προσφέρει. Προσέξτε· διά τοῦ ἱερέως, διά τῶν χειρῶν τοῦ ἱερέως, καί μαζί μέ τόν ἱερέα, ὅ,τι θά προσφέρει. Ὁπότε βλέπουμε αὐτό πού στήν πράξη εἶναι ὡς ἑξῆς, καί τώρα θά μέ καταλάβετε.

Μπορεῖ ὁ ἱερέας νά λειτουργήσει μόνος του; Παίρνει ἕνα πρόσφορο, ἀνοίγει τόν ναό, μπαίνει μέσα, λέει «Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς...», «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία...» καί ξεκινάει τήν θεία Λειτουργία. Μπορεῖ; Ὄχι. Ὄχι γιά λόγους τεχνικούς· ὄχι διότι δέν ἔχει ψάλτη, καί ποιός θά πεῖ τό «Ἀμήν» ἀπ’ ἔξω καί τό «Κύριε, ἐλέησον»· ὄχι γιά λόγους τεχνικούς, ἀλλά γιά λόγους ἐκκλησιολογικούς. Ἀπαγορεύεται ὁ ἱερέας νά τελέσει μόνος του τήν θεία Λειτουργία, χωρίς νά εἶναι καί ἕνας πιστός. Ἀπαγορεύεται. Αὐτό, ξαναλέω ἄλλη μία φορά, ὄχι γιά λόγους τεχνικούς, ἀλλά γιά λόγους ἐκκλησιολογικούς.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

13. Α΄ Πέτρ. 2, 5· 9.

14. Α΄ Ἰωάν. 2, 20.

15. Βλ. Α΄ Θεσ. 5, 19.

16. Ψαλμ. 118, 158