Ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο χωροφύλακας της οικίας Μεταξά στην Κηφισιά ξυπνάει τον Έλληνα πρωθυπουργό, λέγοντάς του ότι θέλει να τον δει ο Γάλλος πρέσβης, καθώς μες το σκοτάδι μπερδεύει τις σημαίες στο αυτοκίνητο του Γκράτσι. Ας δούμε πως περιγράφει την ιστορία ο ίδιος ο Γκράτσι, στα απομνημονεύματά του: «Έχω εντολή κ. πρωθυπουργέ να σας κάνω μία ανακοίνωση και του έδωσα το έγγραφο. Παρακολούθησα την συγκίνηση εις τα χέρια και εις τα μάτια του. Με σταθερή φωνή και βλέποντάς με κατάματα ο Μεταξάς μού είπε: αυτό σημαίνει πόλεμο. Του είπα ότι αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί. Μου απήντησε ΟΧΙ. Του πρόσθεσα, ότι αν ο στρατηγός Παπάγος..., ο Μεταξάς με διέκοψε και μου είπε: ΟΧΙ! Έφυγα υποκλινόμενος με τον βαθύτερο σεβασμό προ του γέροντος αυτού, που προτίμησε την θυσία αντί της υποδουλώσεως».
Ο Γκράτσι δεν ζει για να ακούσει ότι «το ΟΧΙ δεν το είπε ο Ιωάννης Μεταξάς, αλλά ο Ελληνικός λαός», όπως ανερυθρίαστα ισχυρίζονται διάφοροι παραχαράκτες της ιστορίας. Με αυτό το ΟΧΙ άρχισε να γράφεται το Έπος του 1940. Ποιος όμως γνωρίζει τις μεγάλες μορφές εκείνης της εποχής; Ποιος τιμάει σήμερα τον Αρχιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο, που αργότερα οδηγήθηκε κρατούμενος στο Νταχάου; Ποιος γνωρίζει τον στρατηγό Χαράλαμπο Κατσιμήτρο, διοικητή της 8ης Μεραρχίας Ιωαννίνων, που ξεκίνησε πρώτος την αντεπίθεση στους Ιταλούς;
Ποιος δάσκαλος αναφέρεται στον Ποριώτη πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή, διάδοχο του Μεταξά, ο οποίος αυτοκτόνησε την Μεγάλη Παρασκευή (18 Απριλίου 1941) για να μην δει την ήττα; Ποιος μνημονεύει τον Αρχιεπίσκοπο Χρύσανθο, ο οποίος αρνήθηκε να ορκίσει κατοχική κυβέρνηση και αντικαταστάθηκε από τους Γερμανούς; Ποιος θυμάται την Πηνελόπη Δέλτα, που αυτοκτόνησε την ημέρα που οι Γερμανοί έμπαιναν στην Αθήνα;
Λήθη και βαθύ σκοτάδι σκεπάζει τα ονόματα των ηγητόρων της Ελλάδος του 1940. Η ιστορία όμως δεν γράφεται με τις μικροπολιτικές σκοπιμότητες του καθενός. Διότι το ΟΧΙ το είπε ο Ιωάννης Μεταξάς, ΜΟΝΟΣ του, εκφράζοντας όλο το έθνος. Ο Ελληνικός λαός με την σειρά του, έδωσε με το αίμα του πνοή σε αυτό το ΟΧΙ στην Πίνδο και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου. Χωρίς τον Μεταξά όμως η ιστορία θα είχε άλλη τροπή.
Ας συγκρίνουμε το ΟΧΙ του Ιωάννη Μεταξά με το «η Κύπρος είναι μακριά» του Καραμανλή και το «ευχαριστώ τους Αμερικανούς» του Σημίτη, για να έχουμε ένα μέτρο συγκρίσεως στο θέμα της ηγεσίας. Δεν μπορούμε να λέμε σήμερα ότι τιμάμε την 28η Οκτωβρίου και να μην τιμάμε τους ανθρώπους που την δημιούργησαν. Διότι τα ιστορικά γεγονότα απορρέουν από τους ανθρώπους και τις πράξεις τους, τις αποφάσεις και τον αγώνα τους. Κρύβουμε τους ηγέτες του ΟΧΙ γιατί ντρεπόμαστε να συγκριθούμε μαζί τους. Γιατί τα ΟΧΙ, σε αυτή την γωνιά της Γης, θέλουν Μεταξάδες. Χθες, σήμερα, πάντα.
