ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΠΟΥ ΔΑΝΕΙΖΟΥΝ ΜΕ ΤΟΚΟ ΚΑΘΑΙΡΟΥΝΤΑΙ
Ιεροί Κανόνες
Μας δόθηκε η ευκαιρία και σε άλλα δημοσιεύματα να τονίσουμε ότι ο δανεισμός και μάλιστα με τόκο είναι απαγορευτικός. Η χριστιανική κοινωνική διδασκαλία δεν θεωρεί το Κεφάλαιο συντελεστή της παραγωγής για να δικαιούται αμοιβή. Μοναδικός συντελεστής της παραγωγής των αγαθών είναι η εργασία και αυτή μόνο χρειάζεται εισόδημα για να ζήσει τον εργαζόμενο που έχει να ικανοποιήσει ανάγκες βιοτικές αλλά κυρίως πνευματικές και αιώνιες. Βέβαια, ούτε το “έδαφος” είναι συντελεστής της παραγωγής σύμφωνα με τη χριστιανική κοινωνική διδασκαλία γι’ αυτό και δεν δικαιούται αμοιβή. Το κεφάλαιο και το έδαφος είναι μέσα, όχι συντελεστές και δεν μπορούν να θεωρούνται ισότιμοι “εταίροι” με τον αποκλειστικό συντελεστή που είναι η εργασία. Γι’ αυτό το κεφάλαιο δεν δικαιούται αμοιβή (τόκο). Οι ιεροί κανόνες είναι απόλυτοι και οι κυρώσεις τους είναι βαρείς στους κληρικούς που δανείζουν χωρίς να αθωώνουν τους πιστούς (λαϊκούς), όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Για όσους δεν το γνωρίζουν, οι ιεροί κανόνες περιέχονται στο βιβλίο “πηδάλιο της Εκκλησίας” και είναι η εφαρμογή, η πράξη, το βίωμα των πιστών ή, η ορθοπραξία η οποία πηγάζει από το ορθό δόγμα, την Ορθοδοξία. Η συμπόρευση αυτών των αδελφών αρχών δίνουν τον ολοκληρωμένο χριστιανισμό. Η μη ενασχόληση των χριστιανών με τα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα είναι ένοχη φυγή για να μη πούμε κάτι χειρότερο…
Ο 44ος κανόνας των αγίων Αποστόλων “Πηδάλιο” Εκδόσεις Παπαδημητρίου 1896, σελ. 49 αναφέρει: «Επίσκοπος, ή πρεσβύτερος, ή διάκονος, τόκους απαιτών τους δανειζομένους, ή πανσάσθω ή καθαιρείσθω».
Το να δανείζει κάποιος το αργύριό του με διάφορον (τόκο) είναι απαγορευμένο και από τον παλαιόν νόμον (Παλαιά Διαθήκη). Στο δευτερονόμιο (κεφ. 23) ο Θεός λέγει: «Δεν θα πάρεις τόκο από αργύριο, και τόκο από βρώματα (τρόφιμα), και τόκο από πουθενά. Στο πουθενά πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριλαμβάνεαι και ο τόκος που ζητούν οι δεσποτάδες από τους πιστούς για τις διαφορές τους όταν αυτές φτάνουν στα δικαστήρια… Και ο Δαβίδ όταν επαινεί τον δίκαιον, μαζί με τις άλλες του αρετές προσθέτει και τούτη∙ το αργύριό του δεν το έδωκε με τόκο. Αφού ο τόκος απαγορευότανε στους Ιουδαίους πόσο μάλλον σε εμάς τους χριστιανούς. Αφού απαγορεύεται σε όλους τους χριστιανούς πολύ περισσότερο στους ιερωμένους και κληρικούς, οι οποίοι πρέπει να είναι τύπος και παράδειγμα για κάθε καλό και μάλιστα από τους ασκητές, και ερημίτες, τους εσταυρωμένους τω κόσμω; Ασκητής και τοκιστής είναι απαράδεκτο για όλους τους ανθρώπους. Γι’ αυτό λοιπόν και ο κανόνας αυτός των Αποστόλων ορίζει∙ ότι όποιος Επίσκοπος, ή Πρεσβύτερος, ή Διάκονος, δανείζει τα άσπρα (χρήματα) του και ζητεί από τους χρεωφειλέτες διάφορο (τόκο), ή να σταματήσει αυτήν την αισχροκέρδεια, να είναι δηλ. τοκιστής, ή να καθαιρείται. Το ίδιο και για τους μοναχούς πρέπει να ισχύουν τα ίδια επιτίμια, δηλ. αφορισμό, και ακοινωνησία με βεβαία υπόσχεση ότι στο εξής δεν θα κάνουν αυτήν την αξιοκατάκριτη παρανομία.
Ο 4ος κανόνας της Συνόδου της Λαοδικίας, σελ. 421 ορίζει: «Δεν πρέπει οι ιερωμένοι να δανείζουν και να λαμβάνουν διάφορα (τόκους)» και παραπέμπει στον 44ο των Αποστόλων που ήδη θίξαμε.
Ο 5ος κανόνας της Συνόδου Καρθαγένης λέγει ότι ο κληρικός που δανείζει χρήματα λαμβάνει πίσω μόνο αυτά και όχι διάφορο (τόκο). Η πλεονεξία είναι μητέρα όλων των κακών. Το ίδιο ισχύει και για τους λαϊκούς. Το περίσσευμα του ενός να συμπληρώνει το υστέρημα του άλλου για να έχουμε ισότητα λέει ο Απόστολος Παύλος.
Το ίδιο αποφαίνεται και ο 20ος κανόνας της Συνόδου της Καρθαγένης. Εμποδίζει να λαμβάνουν διάφορα (τόκους) οι Κληρικοί, αλλά όσα άσπρα (χρήματα) δανείσουν, τόσα και να λαμβάνουν. Και όχι μόνο όταν δανείζουν χρήματα δεν πρέπει να λαμβάνουν τόκους αλλά και ό,τι άλλο είδος δώσουν, όπως σιτάρι, όσπρια, είτε κάτι άλλο, τόσο και να παίρνουν πίσω, και όχι περισσότερο.
Ο δε 31ος κανόνας του Αγίου Νικηφόρου του ομολογητού αναφέρει: «Δεν πρέπει κανένας ιερέας να μεταλαμβάνει εκείνους που παίρνουν διάφορα (τόκους ή άλλα ανταλλάγματα) ούτε να συντρώγουν με αυτούς, εάν επιμένουν σε αυτή την παρανομία».
Χωρίς αμφιβολία θα μπορούσε κανείς να βρει και άλλους κανόνες σχετικούς με το θέμα που θίγουμε και να παρουσιάσει ολόκληρη μελέτη. Υπάρχουν άλλοι αρμοδιότεροι από εμάς να ασχοληθούν με το επίκαιρο αυτό θέμα λόγω της οικονομικής κρίσης που περνάει η χώρα μας με τους δανεισμούς και τους τόκους που λαμβάνουν οι “εταίροι” μας της άλλοτε Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (Ε.Ο.Κ.) και νυν Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) της οποίας δόγμα της είναι ο άκρατος οικονομικός φιλελευθερισμός που εξωπετάει την ηθική από τις σχέσεις των ανθρώπων και δουλεύει ασταμάτητα στην εγκαθίδρυση του κράτους του Αντιχρίστου!
Χαράλ. Γρ. Κοντός
τ. καθηγητής ΤΕΙ – Δικηγόρος
