Δευτέρα 17 Αυγούστου 2020

Γεώργιος Τζανάκης : Περί υπακοής σε καιρό αποστασίας Α΄ Β’


Περί υπακοής σε καιρό αποστασίας Α’


Γεώργιος Τζανάκης
Ἄν πρέπει νὰ ἀκολουθοῦμε τὶς διδασκαλίες καὶ νὰ ὑπακούομε στὶς ἐντολὲς τῶν ποιμένων ποὺ δὲν ὑπακούουν στὸν Χριστὸ καὶ δὲν διδάσκουν ὅσα Αὐτὸς, οἰ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἅγιοι ἐδίδαξαν.
Ἕνα ἀπο τὰ παράξενα τοῦ σημερινοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας βίου εἶναι τὸ θέμα τῆς ὑπακοῆς. Ὅλοι ζητοῦν ὑπακοὴ ἀπὸ τοὺς ἄλλους καὶ ὅλοι δηλώνουν ὅτι ὅτιδήποτε κάνουν ἀποτελεῖ καρπὸ ὑπακοῆς. Δὲν γνωρίζω ἄλλην ἐποχὴ μὲ τόσους νὰ παρουσιάζονται ἐραστὲς τῆς ὑπακοῆς.

Ὁ ἱερεῦς κλείνει τὸν ναό του καὶ δὲν ἀφήνει τοὺς ἀνθρώπους νὰ μποῦν μέσα νὰ λειτουργηθοῦν, λέγοντας ὅτι κάνει ὑπακοὴ στὸν Δεσπότη. Ὁ πνευματικὸς ἐπικρίνει τὸν ἐξομολογούμενο γιατὶ πῆγε καὶ κοινώνησε σὲ ἄλλη ἐκκλησία -ὅταν εἶχε κλείσει τὴν δική του- καὶ τοῦ βάζει καὶ κανόνα ἤ τοῦ ἀπαγορεύει νὰ ξαναπάει σὲ ἄλλον ναὸ λέγοντας του ὅτι δὲν κάνει ὑπακοὴ στὶς ἐντολὲς τῆς ἐκκλησίας. Ὁ Δεσπότης ἀπειλὴ τοὺς ἱερεῖς του ὅτι ἄν μάθῃ ὅτι λειτούργησαν θὰ τοὺς στείλει ὁ ἵδιος στὸν εἰσαγγελέα καὶ ζητᾶ ἀπόλυτη ὑπακοή-ὑποταγὴ στὶς ἐντολές του. Ἄλλος ἐπικρίνει ὅποιον ἱερέα δὲν ἔκλεισε τὸν ναὸ ἤ ἐκοινώνησε πιστούς δείχνοντας ἀνυπακοή.
Ἄλλος τοὺς προειδοποιεῖ ὅτι ἄν μπλέξουν μὲ τὴν ἀστυνομία μὴν περιμένουν καμμία βοήθεια. Ἄλλοι πάλι ἀπαγορεύουν στοὺς ἄνθρώπους νὰ εἰσέλθουν στὸν ναὸ ἄν δὲν φοροῦν μάσκες. Ρωτᾶς γιατὶ φορᾶς μάσκα καὶ ἄλλος λέει γιὰ τὸν φόβο τῶν μικροβίων, ἀλλος γιατὶ κάνει ὑπακοὴ στὸν παπᾶ ἄλλος γιὰ τὸν φόβο τοῦ προστίμου. Οἱ δεσπότες λένε ὅτι ὑπακούουν στὴν κυβέρνησι καὶ τοὺς εἰδικούς…
Ἐν περιλήψει οἱ πιστοὶ δηλώνουν ὅτι κάνουν ὑπακοὴ στοὺς ἱερεῖς, οἱ ἱερεῖς ὅτι κανουν ὑπακοὴ στὸν ἐπίσκοπο, οἱ δὲ ἐπισκόποι ὅτι ὑπακούουν στὴν «Ἐκκλησία» (κατὰ περίπτωσι σὲ πατριάρχες, Ἀρχιεπισκόπους, ΔΙΣ, Συνόδους κλπ). Καὶ ἡ «Ἐκκλησία», διὰ στόματος προκαθημένων ἤ ἱεραρχῶν δηλώνει ὅτι κάνει ὑπακοὴ στὴν Πολιτεία καὶ τοὺς εἰδικοὺς, οἱ ὁποῖοι μεριμνοῦν γιὰ τὸ κοινὸ καλό, στὶς μέρες μας γιὰ τὴν ὑγεία τοῦ λαοῦ.
Ἕνα τεράστιο δένδρο δηλαδή αὐτὴ ἡ ὑπακοή. Ἔχει ἀπλώσει κλώνια καὶ κλαδιὰ παντοῦ, ἔχει πολυποίκιλες φυλλωσιές καὶ στὴ σκιά του συνωστίζονται κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, ἐπίσκοποι καὶ Πατριάρχες, μοναχοὶ καὶ ἡγούμενοι, ἐπιστήμονες καὶ ἀγράμματοι, ταιριαστοὶ καὶ ἀταίριαστοι μὲ ἕνα κοινὸ στοιχεῖο: Ὅλοι εἴτε ὑπακούουν εἴτε ἀπαιτοῦν ὑπακοή. Εἶναι τόσο πυκνὲς οἱ φυλλωσίὲς ὅμως ποὺ δὲν φαίνεται νὰ βλέπουν τοὺς καρπὸς τοῦ δέντρου ἤ εἶναι τέτοια ἡ ἐπίδρασι του σὲ ὅσους εἶναι στὴ σκιά του, σὰν τὴ συκιά σ᾿ ὅσους κοιμηθοῦν ἀπὸ κάτω, ποὺ ἐνῷ βλέπουν δὲν καταλαβαίνουν:
Κλείσιμο ἐκκλησιῶν, διακοπὴ τῆς Θείας Λειτουργίας ἤ Λειτουργίες χωρὶς πιστοὺς οἱ ὁποῖοι ἔπρεπε νὰ παρακολουθοῦν τὰ ἐν τῷ ναῷ τελούμενα ἀπὸ τηλεοράσεως, συλλήψεις ἱερέων καὶ ἐπισκόπων, πρόστιμα, θεώρησις τοῦ ναοῦ ὡς ἐστίας μολύνσεως, πιστοὶ μὲ μάσκες μέσα στὸν ναό, ἄρνησις προσκυνήσεως εἰκόνων καὶ ἁγίων λειψάνων, μετάδοσις τῆς Θείας κοινωνίας μὲ κουταλάκια μιᾶς χρήσεως καὶ ὅσα ἄλλα ἐσοφίσθησαν διάφοροι πολυπράγμονες λειτουργοί.
Δηλαδὴ σύγχισις, ψυχρότης μεταξὺ ἀδελφῶν, διαίρεσις τοῦ πληρώματος, διωγμοί, ἀπώλεια τῆς ἐμπιστοσύνης στὸν Θεό καὶ στὴν πρόνοια του γιὰ τὸν ἄνθρωπο, μετατροπὴ τῆς εὐσέβειας σὲ δεισιδαιμονία καὶ θρησκεία, ὑπονόμευσις τῆς ὀρθοδόξου πίστεως.
Ἐπειδὴ εἶναι προφανὲς ὅτι δὲν μπορεῖ ἡ κατὰ Θεὸν ὑπακοὴ νὰ ἔχει τέτοια ἀποτελέσματα καὶ ἐπειδὴ ἡ Ἐκκλησία δὲν στηρίζεται στὴν γνώμη τοῦ ὁποιουδήποτε εἴτε κληρικοῦ εἴτε λαϊκοῦ, εἴτε Πατριάρχη εἴτε ἐπισκόπου, εἴτε ἐν ἐξουσίαις ἤ σοφίᾳ διαβοήτου καλὸ εἶναι νὰ δοῦμε τὶ πραγματικά λέει ἡ ἐκκλησία καὶ οἱ ἅγιοί μας γιὰ τὴν ὑπακοή.
Ἡ ὑπακοὴ ἀναφέρεται πάντοτε στὸν Θεό, στὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, στὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐπειδὴ ἀπὸ τὸν Χριστὸ μάθαμε περὶ Θεοῦ ἡ ὑπακοὴ ἀναφέρεται στὸν Χριστὸ καὶ τὶς ἐντολές του ὅπως τὶς μετέφεραν οἱ αὐτήκοοι μαθητὲς του ποὺ ἔγραψαν τὰ εὐαγγέλια, ὁπότε μιλάνε οἱ ἅγιοι πατέρες καὶ γιὰ ὑπακοὴ στὸ Εὐαγγέλιο.
Σὲ ὅποιον ὑπακοῦς γίνεσαι δοῦλος του. Ὑπακοῦς στὶς ἁμαρτίες; Εἶσαι δοῦλος τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ διαβόλου. Ὑπακοῦς στὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ; Δοῦλος τοῦ Θεοῦ.
Οὐκ οἴδατε ὅτι ᾧ παριστάνετε ἑαυτοὺς δούλους εἰς ὑπακοήν, δοῦλοί ἐστε ᾧ ὑπακούετε, ἤτοι ἁμαρτίας εἰς θάνατον ἢ ὑπακοῆς εἰς δικαιοσύνην; ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ 6,16
Ὑπακοῦς στὴν Πολιτεία καὶ στοὺς ἄρχοντες καὶ στοὺς εἰδικοὺς; Εἶσαι δοῦλος τῆς πολιτείας καὶ τῶν ἀρχόντων καὶ τῶν εἰδικῶν, ἐφ᾿ ὅσον ἡ ὑπακοή σου αὐτὴ παραβλάπτει τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. (Θὰ τὸ δοῦμε παρακάτω) καὶ ἐφ` ὄσον κατὰ τὸ Ψαλμικὸν ἐντέλεσαι Μὴ πεποίθατε ἐπ᾿ ἄρχοντας , ἐπὶ υἱοὺς ἀνθρώπων, οἶς οὐκ ἔστιν σωτηρία.
Σὲ καμμία ἀπολύτως περίπτωσι στὴν ἐκκλησία οἱ ἅγιοι πατέρες ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους μέχρι σήμερα δὲν μιλοῦν γιὰ ἀπροϋπόθετη ὑπακοὴ σὲ ἄνθρώπους -ἔννοοῦμε κληρικοὺς ὁποιασδήποτε βαθμίδος ἀπὸ διακόνους μέχρι Πατριάρχες. Πολὺ δὲ περισσότερο δὲν μιλοῦν γιὰ ὑπακοὴ σὲ ἄρχοντες καὶ εἰδικούς.
Τὸ μέτρο, τὸ κριτήριο, τὸ τεκμήριο γνησιότητος, ἡ προϋπόθεσις γιὰ νὰ τεθεῖ ζήτημα ὑπακοῆς ἀπὸ κάποιον καὶ νὰ γίνει ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὸν ἄλλο εἶναι τὸ ἐξῆς: Ὁ μὲν ἀποζητῶν τὴν ὑπακοή, εἴτε εἶναι πνευματικὸς, εἴτε ἐκκλησιαστικὸ σώμα εὐρύτερο, εἴτε ὁ ἡγούμενος ἤ ὁ προϊστάμενος στὸ μοναστήρι, αὐτὸ ποὺ ζητᾶ ἀπὸ τὸν πιστὸ πρέπει νὰ εἶναι ἀπολύτως σύμφωνο μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν παράδοσι τῶν ἁγίων. Τότε ἐφ᾿ ὅσον οἱ ἐντολὲς του ἐναρμονίζονται πλήρως πρὸς τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, τότε μπορεῖ νὰ ζητᾶ ἀπόλυτη ὑπακοὴ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους:
Ὁ πνευματικὸς ἐν ἀνθρώποις πατὴρ πρὸς τοὺς τοῦ Θεοῦ νόμους τὰς ἑαυτοῦ διατάξεις ἁρμόζων, ἀναμφίλεκτον τὴν ὑπακοὴν ἀπαιτεῖ. ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ PG31, 1388 Β
Ὅλα αὐτὰ ποὺ στὶς μέρες μας ζητοῦνται ἀπὸ τοὺς πιστοὺς νὰ ἐφαρμοστοῦν εἶναι σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ; Τὸ νὰ κλείνεις π.χ. τοὺς ναοὺς νὰ σταματᾶς τὴν Θεία Λειτουργία, τὴν μεγαλύτερη προσφορὰ τοῦ Θεοῦ στὴν κτίσι εἶναι δυνατὸν νὰ θεωρηθῇ ὅτι ἐναρμονίζεται μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ; Ὅσοι πιστεύουν καὶ λένε τέτοια πράγματα ἄς τὸ ξανασκεφτοῦν, ἐφ᾿ ὅσον ὑπάρχει ἐκ μέρους τους τέτοια δυνατότης, ὅσοι δὲ συναισθάνονται τί συμβαίνει ἄς παρακαλέσουν ὅντως τὸν Θεό νὰ λυπηθῇ τὸ πλάσμα του καὶ τὴν ἐκκλησία του.
Οἱ πιστοί πάλι ἐμβρόντητοι ἀκοῦν τοὺς πνευματικοὺς νὰ τοὺς ἀπαγορεύουν νὰ πάνε στὴν ἐκκλησία νὰ μεταλάβουν, ἤ τοὺς ἐξαναγκάζουν νὰ φοροῦν μάσκες ἐντὸς τοῦ ναοῦ, ἤ νὰ κοινωνοῦν μὲ πλαστικὰ κουταλάκια, ἤ νὰ παρακολουθοῦν τὴν λειτουργία ἀπὸ τὴν τηλεόρασι ἤ νὰ τοὺς λένε πῶς καὶ ἄν δὲν πᾶνε τὸ Πάσχα στὴν Ἐκκλησία δὲν χάνουν τίποτα καὶ τὰ τόσα ἄλλα ποὺ ἐκστομίζονται καὶ συμβαίνουν στὶς μέρες μας. Καὶ ὅλα αὐτὰ παρουσιάζονται ὡς διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας καὶ περιβάλονται μὲ τὸν μανδύα τῆς ὑποχρεωτικῆς ὑπακοῆς καὶ κάθε ἀντίλογος παρουσιάζεται ὡς αὐθάδεια καὶ ἱεροκατηγορία. Ἡ πραγματικὴ ὅμως διδασκαλία τῆς ἐκκλησίας εἶναι σαφῆς καὶ ξεκάθαρη καὶ φιλάνθρωπη:
Ἄν διαταχθοῦμε κάτι ποὺ συμπίπτει μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου, ἤ ὁδηγεῖ πρὸς τὰ ἐκεῖ, πρέπει μὲ φροντίδα καὶ ἐπιμέλεια νὰ τὸ ἀποδεχθοῦμε ἐφαρμόζοντες αὐτὸ ποὺ ἔχει εἰπωθῇ: «Ἀνεχόμενοι ἀλλήλων μὲ ἀγάπη Χριστοῦ». Ὅταν ὅμως διαταχθοῦμε ἀπὸ κάποιον κάτι ἐνάντιο στὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ τὴν φθείρει ἤ τὴν μολύνει, τότε εἶναι καιρὸς νὰ ποῦμε: «Πρέπει νὰ πειθαρχῇς στὸν Θεὸ μᾶλλον, παρὰ στοὺς ἀνθρώπους». (ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ)
Ὥστε ἂν μέν τι συνεμπῖπτον τῇ ἐντολῇ τοῦ Κυρίου, ἢ συμβαλλόμενον ἐπιταχθῶμεν, ὡς τοῦ Θεοῦ θέλημα σπουδαιότερον καὶ ἐπιμελέστερον καταδέχεσθαι χρὴ, πληροῦντας τὸ εἰρημένον· Ἀνεχόμενοι ἀλλήλων ἐν ἀγάπῃ Χριστοῦ· ὅταν δέ τι ἐναντίον τῇ τοῦ Κυρίου ἐντολῇ, παραφθεῖρον ἢ μολῦνον αὐτὴν ἐπιταχθῶμεν παρά τινος, καιρὸς εἰπεῖν τότε· Πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον ἢ ἀνθρώποις ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ PG31.1160 BC
Πιὸ σαφὲς δὲν γίνεται. Καὶ ἄν προσέξουμε λίγο θὰ διαπιστώσουμε ὅτι οἱ ἅγιοι φροντίζουν νὰ φυλάξουν τὴν ἐκκλησία ἀπὸ ὁποιαδήποτε πονηρὴ ἐνέργεια ἀκόμα καὶ ἄν δὲν εἶναι προφανής. Λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος στὸ ἐπιλεγμένο χωρίο, νὰ ἐξετάζουμε ὅ,τι διαταχθοῦμε ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς νὰ κάνουμε, ἄν εἶναι ἐνάντιο στὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου καὶ διευκρινίζει: Ἄν φθείρει τὴν ἐντολή, ἤ ἄν τὴν μολύνει. Ἡ φθορᾶ εἶναι τὸ προφανὲς, τὸ ἐξωτερικὸ, αὐτὸ ποὺ τὸ βλέπεις μὲ μιὰ ματιά. Ἐκεῖ δηλαδὴ ποὺ ἡ ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ προφανέστατα καταπατείται. Ἄν σοῦ πεῖ πήγαινε καὶ κλέψε ἤ πόρνευσε ἀμέσως θὰ καταλάβεις ὅτι κάτι δὲν πάει καλά. Ὅτι εἶναι ἐνάντιο στὴν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ἄν σοῦ λένε μὴν προσκυνήσεις τὴν εἰκόνα ἤ μὴν κοινωνήσεις γιατὶ μπορεῖ νὰ κολήσεις ἁρρώστια ἤ μὴν πᾶς στὴν Ἐκκλησία ἀλλὰ κάτσε στὸ σπίτι καὶ βλέπε τὴν λειτουργία ἀπὸ τὴν τηλεόρασι καὶ προσευχήσου ἐκεί εἶναι προφανὲς ὅτι παραβαίνουν τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν παράδοσι τῶν ἁγίων. (Τώρα πῶς πατριάρχες καὶ ἐπίσκοποι καὶ παπάδες καὶ καλόγεροι δὲν τὸ βλέπουν καὶ ἰσχυρίζονται τὰ ἀντίθετα, εἶναι ἄξιον δακρύων καὶ στὴν συνέχεια θὰ προσπαθήσουμε νὰ τὸ διασαφήσουμε ἀπὸ τὴν διδασκαλία τῶν ἁγίων). Ἄν σοῦ λένε ὅτι «δὲν πειράζει, δὲν κινδυνεῦει ἡ πίστις ἀπὸ ὅλα αὐτά, οἱ πιστοί κινδυνεύουν» αὐτὸ δὲν φαίνεται ἀμέσως. (Κάτι γράψαμε γι᾿ αὐτό παλαιώτερα) Αὐτὸ, ποὺ δὲν φαίνεται ἀμέσως, εἶναι μόλυνσις τῆς ἐντολῆς, μόλυνσις τῆς πίστεως. Ὅπως τὸ μολυσμένο νερὸ ποὺ ἔχει μέσα κάποιο μικρόβιο δὲν διακρίνεται ἀπὸ τὸ καθαρό, ἔτσι καὶ στὸ θέμα τῶν ἐντολῶν. Ὅποιος πίνει μολυσμένο νερὸ κάποια στιγμὴ θὰ βρεθεῖ ἄρρωστος βαρειὰ καὶ θὰ πεθάνει καὶ ὅποιος ἀκολουθεῖ μιὰ μολυσμένη ἐκκλησιαστικὴ διδασκαλία καὶ ζωὴ σιγά σιγά θὰ φτάσει σὲ πνευματικὸ θάνατο. Ἡ πορεία τοῦ οἰκουμενισμοῦ καὶ ἡ κατάντια τῆς ἱεραρχίας μας, μεγάλου μέρους τοῦ κλήρου καὶ τοῦ συνόλου σχεδόν τοῦ λαοῦ τὸ ἀποδεικνύουν. Ἔνας λαὸς ἀποίμαντος, ἀκατήχητος, σχεδὸν δεισιδαίμων καὶ ἄ-χριστος καὶ ἀχρηστευμένος, ποὺ ὅμως ἀκόμη καὶ σ᾿ αὐτὴ τὴν κατάστασι νοιώθει τὴν ἔλξι τῆς θείας χάριτος, ἀγαπᾶ κατὰ βάθος τὸν Χριστὸ τὴν Παναγία καὶ τοὺς ἁγίους, ἔχει τὸ ὀρθόδοξο ἔνστικτο καὶ τὸ DNA καὶ περιμένει μιὰ κίνησι, ἕνα παράδειγμα, μιὰ πνοὴ ὑγιοῦς ζωῆς, ἕναν λόγο ἁγιότητος γιὰ νὰ γίνει τὸ κλίκ καὶ νὰ ἀλλάξει πορεία καὶ νὰ συνεχίσει τὸ τραγούδι καὶ τὸν χορὸ τῶν πατέρων καὶ τῶν ἁγίων καὶ νὰ μὴ μείνει στὸν φόβο καὶ τὴν χαμαίρπεια ποὺ τοῦ διδάσκουν πλέον οἱ ἴδιοι οἱ ποιμένες του ἐπιτελῶντας τὸ ἔργο τοῦ ἀρχεκάκου.
Καὶ πρέπει νὰ μὴν ἀκολουθήσουμε τὶς λανθασμένες διδασκαλίες καὶ προτροπὲς τῶν ποιμένων μας. Δὲν πρέπει νὰ ὑπακούσουμε. Πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε τὴν διδασκαλία του Χριστοῦ τῶν ἀποστόλων καὶ τῶν ἁγίων πατέρων καὶ ὄχι τῶν σημερινῶν ποιμένων.
Νὰ θυμώμαστε τὸν Κύριο ποὺ λέει: «Δὲν θὰ ἀκολουθήσουν αὐτὸν ποὺ φρονεῖ διαφορετικά, ἀλλὰ θὰ φύγουν ἀπ᾿αὐτὸν· γιατὶ δὲν ξέρουν τῶν ἀλλοτρίων τὴν φωνή» καὶ τὸν ἀπόστολο ποὺ τολμᾶ, γιὰ τὴν ἀσφάλειά μας, μὲ τὰ λόγια του νὰ τὰ βάλει ἀκόμη καὶ μὲ τοὺς ἀγγέλους: «Καὶ ἄν ἀκόμη καὶ μεῖς οἱ ἴδιοι, ἤ καὶ ἄγγελος ἀπὸ τὸν οὐρανὸ σᾶς λέει διαφορετικὰ ἀπὸ ὅσα σᾶς εἴπαμε, νὰ εἶναι ἀναθεματισμένος».
Ἀπὸ αὐτὰ διδασκόμαστε ὅτι αὐτὸν ποὺ ἐμποδίζει τὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου, ἤ προτρέπει νὰ κάνουμε αὐτὸ ποὺ εἶναι ἐμποδισμένο, ἀκόμη καὶ ἄν εἶναι πολὺ κοντινὸς ἄν εἶναι δηλαδὴ ὁ παπᾶς μας ἤ ὁ πνευματικός μας ἤ ὁ δεσπότης μας ἤ εὐγενὴς ἤ φημισμένος ἤ ξακουστὸς (ὅπως λένε ὁ τάδε σπουδαῖος πνευματικὸς ἤ γέροντας) ὁ κάθε ἄνθρωπος ποὺ ἀγαπᾶ τὸν Κύριο πρέπει νὰ εἶναι τὸν ἀποφεύγει ἤ ἀκόμη καὶ νὰ τὸν σιχαίνεται. Φευκτὸς ἢ καὶ βδελυκτὸς ὀφείλει εἶναι ἑκάστῳ τῶν ἀγαπώντων τὸν Κύριον.
Καὶ ἄς ἀκούσουμε τὴν ἵδια τὴ φωνὴ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, γιατὶ πολλοὶ ἴσως νομίζουν ὅτι εἶναι δικά μου λόγια αὐτά:
Μνημονεύοντας τοῦ Κυρίου λέγοντος· Ἀλλοτρίῳ δὲ οὐ μὴ ἀκολουθήσωσιν, ἀλλὰ φεύξονται ἀπ’ αὐτοῦ, ὅτι οὐκ οἴδασι τῶν ἀλλοτρίων τὴν φωνήν· καὶ τοῦ Ἀποστόλου τολμήσαντος ὑπὲρ τῆς ἡμετέρας ἀσφαλείας καὶ αὐτῶν καθάψασθαι τῶν ἀγγέλων δι’ ὧν φησι· Κἂν ἡμεῖς αὐτοὶ, ἢ ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ εὐαγγελίζηται ὑμῖν, παρ’ ὃ εὐηγγελισάμεθα ὑμῖν, ἀνάθεμα ἔστω. Ἐξ ὧν παιδευόμεθα, ὅτι, κἂν πολὺ γνήσιός (=εὐγενὴς τὴν καταγωγὴν, δικός μας) τις ᾖ, κἂν ὑπερβαλλόντως ἔνδοξος (=φημισμένος, δοξασμένος) ὁ κωλύων τὸ ὑπὸ τοῦ Κυρίου προστεταγμένον, ἢ προτρέπων ποιεῖν τὸ ὑπ’ αὐτοῦ κεκωλυμένον, φευκτὸς ἢ καὶ βδελυκτὸς ὀφείλει εἶναι ἑκάστῳ τῶν ἀγαπώντων τὸν Κύριον. ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ PG31.1160 CD
Βλέπετε καὶ τὴν διαφορά. Ἤ μᾶς ἐμποδίζει νὰ κάνουμε αὐτὸ ποὺ ἔχει διατάξει ὁ Κύριος ἤ μᾶς προτρέπει νὰ κάνουμε αὐτὸ ποὺ ὁ Κύριος ἀπαγορεύει. Ὅταν κλείνουν τὶς ἐκκλησίες καὶ σοῦ λένε νὰ προσεύχεσαι στὸ σπίτι ἐμποδίζουν τὴν προτροπὴ ἐν ἐκκλησίαις εὐλογεῖτε τὸν Θεό. Ὅταν σὲ ὑποχρεώνουν νὰ βάλεις μάσκα (καὶ νὰ σκανδαλίσεις τὸν ἀδελφό σου) σὲ προτρέπουν νὰ κάνεις αὐτὸ ποὺ ὁ ἀπόστολος πρόσεχε νὰ μὴν σκανδαλίσῃ τοὺς ἀδελφούς ἀκόμη καὶ ἄν ἔπραττε κάτι ποὺ εἶχε τὸ δικαίωμα (ἀργότερα ἴσως ἐξηγηθοῦν αὐτά).
Μὴν νομίσει κανεὶς ὅτι ἐπειδὴ σὲ αὐτὸ τὸ κείμενο βάλαμε λίγα λόγια τοῦ Μεγάλου Βασιλείου διαλέξαμε κάτι ποὺ μόνον ἕνας ἅγιος λέει. Ὅλοι οἱ ἅγιοι τὰ λένε αὐτά. Ἀλλὰ ἐτοῦτα γράφονται γιὰ τοὺς ἐλαχίστους ἀδελφοὺς, ὅσους ἔχουν πίστι καὶ εὐλάβεια ἀπλὴ καὶ θεωροῦν τὸν ἱερέα καὶ τὸν δεσπότη καὶ τὸν μοναχὸ στόμα τοῦ Χριστοῦ καὶ κάθε λόγο τους χρησμὸ καὶ ἐντολή καὶ πονεῖ ἡ ψυχή τους καὶ στενοχωριοῦνται ὅταν τοὺς ἀκοῦν νὰ λένε αὐτὰ τὰ λόγια καὶ μπερδεύονται καὶ δὲν ξέρουν τί νὰ κάμουν. Γι᾿ αὐτοὺς γράφονται. Γιὰ νὰ δοῦν τί πραγματικά λέει ἡ Ἐκκλησία καὶ οἱ ἅγιοι, ὅτι εἶναι ἀντίθετα μὲ ὅσα τοὺς λένε άλλὰ ταιριάζουν μὲ ὅσα μέσα τους νοιώθουν ὥστε νὰ ξεκουραστεῖ ὁ λογισμὸς καὶ ἡ ψυχή τους. Γιατὶ πᾶνε τοὺς ὑγιεῖς νὰ τοὺς βγάλουν ἄρρώστους καὶ τοὺς ἀρρώστους ὑγιεῖς. Πᾶνε νὰ φτιάξουν τὸν νέο ἐκκλησιαστικὸ ἄνθρωπο. Ἕνα ὑπάκουο θρησκευόμενο ρομπότ ποὺ θὰ ἐξυπηρετεῖ τὰ προσωπικά τους σχέδια καὶ τὶς προσωπικές τους φιλοδοξίες. Ὀφείλει κάθε ψυχὴ ποὺ τὸ καταλαβαίνει ἐλεύθερα καὶ μὲ κάθε τίμημα νὰ ἀκολουθήσῃ τὴν ὁδὀ τῶν πατέρων. Καὶ αὐτὴ ἡ ὁδὸς, αὐτὴ ἡ ὑπακοὴ εἶναι ἕως θανάτου.
Ἡ γὰρ ὑπακοὴ μέχρι θανάτου ἔχει τὸν ὅρον. ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ PG31, 1181 C D
Γεώργος Κ. Τζανάκης Ἀκρωτήρι Χανίων 7 Αὐγούστου 2020


Περί υπακοής σε καιρό αποστασίας Β’
ΜΕΡΟΣ Α’ ΕΔΩ


Γεώργιος Τζανάκης
Γιατὶ οἱ σημερινοὶ ποιμένες φτάνουν στὴν κατάστασι νὰ ἀπαιτοῦν ὑπακοή ἐνῷ δὲν ἔχουν βιωματικὴ σχέσι καὶ ἐμπειρία τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ καὶ παράλληλα γιατὶ τὸ πλήρωμα τοὺς ἀκολουθεῖ ἀπροϋπόθετα.
Ἡ ἐν ἐκκλησίᾳ ὑπακοὴ εἶναι ἡ ὑπακοὴ στὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Θεοῦ, τοῦ Εὐαγγελίου. Δὲν εἶναι ὑπακοὴ σὲ ἀποφάσεις καὶ ἐντολὲς ἀνθρώπων. Αὐτὸ αφορᾶ ὅλους τοὺς χριστιανούς. Δὲν ὑπάρχει διαφορὰ μεταξύ ποιμένων καὶ ποιμενομένων. Ὅλοι ὀφείλουν τὸ ἴδιο νὰ ὑπακούουν στὶς ἐντολές γιατὶ ὅλοι εἶναι κεκλημένοι νὰ ἀγαπήσουν τὸν Χριστὸ. «Ὁ ἀγαπῶν με τὰς ἐντολάς μου τηρήσει». Δὲν ὑπάρχει περίπτωσι κάποιος νὰ ἀγαπᾶ ἀληθινὰ τὸν Χριστὸ χωρὶς νὰ τηρῇ τὶς ἐντολές του.

Ἄν οἱ ποιμένες ἔχουν ἀναλάβει τὴ διακονία διαποιμάνσεως τοῦ λαοῦ ἀπὸ ἀγάπη στὸ Χριστὸ -σύμφωνα μὲ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ «Πέτρο φιλεῖς με ποίμενε τὰ πρόβατά μου»- τότε ὁπωσδήποτε τὸ πρῶτο μέλημά τους, -λόγῳ αὐτοῦ τοῦ φιλεῖς με, μὲ ἀγαπᾶς- θὰ εἶναι νὰ ὑπακούσουν στὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ τὶς τηρήσουν. Ὅμως μόνο μὲ τὰ ἔργα, ἐμπράκτως, διὰ τῶν πραγμάτων, ἀποδεικνύεται ἡ ὑπακοή.

Ἓν ζητῶ παρ᾿  ὑμῶν μόνον, τὴν διὰ τῶν ἔργων ἐπίδειξιν, τὴν διὰ τῶν πραγμάτων ὑπακοήν· ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ  PG60, 548
Ὅποιος μένει στὰ λόγια μόνο καὶ νομίζει ὅτι ἀγαπᾶ τὸν Χριστὸ καὶ ὑπακούει σ’ αὐτὸν ἀπλῶς εἶναι  μωρός, βλάκας:

Πᾶς γὰρ, φησὶν, ὁ ἀκούων μου τοὺς λόγους τούτους καὶ ποιῶν αὐτοὺς, ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ φρονίμῳ. Ὅρα πῶς οὐ μόνον ἀκούειν ἡμᾶς βούλεται, ἀλλὰ καὶ ποιεῖν, καὶ διὰ τῶν ἔργων ἐπιδείκνυσθαι τὴν ὑπακοὴν, καὶ τοῦτον μὲν φρόνιμον ἐκάλεσε, τὸν τὰ ἔργα τοῖς λόγοις ἀκόλουθα ἐπιδεικνύμενον, τὸν δὲ μέχρι τῶν λόγων ἱστάμενον, μωρὸν ὠνόμασεν· εἰκότως. ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ PG53, 31
Ἐνῷ αὐτὸ εἶναι πασίδηλο καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς πατέρες κατὰ κόρον διατυπωμένο, ἀπὸ παληὰ ἐπιχειρήθηκε -καὶ στὶς μέρες μας ἐπεκράτησε ἀπολύτως- νὰ θεωροῦνται ἀρκετὰ τὸ λόγια περὶ θεοῦ καὶ οἱ ἀντίστοιχες «σπουδές», οἱ θεολογικὲς λεγόμενες σπουδές χωρίς νὰ συνοδεύονται ἀπὸ ἔμπρακτη ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν. Ὁ ἅγιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ αὐτὴ τὴν κατάστασι μωρίας-βλακείας τὴν ἐπισημαίνει ὡς πνευματική πλάνη:

Στὶς θεολογικὲς σχολὲς ἡ θεολογικὴ ἐπιστήμη δὲν προσφέρει τὴ γνώσι τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀληθινὴ ἐν Θεῷ ζωή. Στὴν περίπτωσι αὐτὴ, ἡ θεολογία γίνεται κατὰ κάποιον τρόπο μιὰ διανοητικὴ δεξιότητα, προσιτὴ σὲ ὅλον τὸν κόσμο. … Ἔτσι , μπορεῖ νὰ συμβῇ νὰ γίνουμε θύματα μιᾶς πνευματικῆς πλάνης ποὺ συνίσταται στὸ νὰ δίνουμε σημασία περισσότερο σὲ αὐτὸ ποὺ προσφέρει ἡ ἐπιστήμη τῶν θεολογικῶν σχολῶν παρὰ στὴν ἁγιότητα τοῦ βίου. Ἀρχιμ. (Ἁγίου) Σωφρονίου ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΝΑΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. Ἐκδ. Ι.Μ. ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΕΣΣΕΞ. Α΄ἐκδ. 2013 τομΒ. Σελ.141
Ὅταν ἡ πλάνη «γίνεται προσὸν» γιὰ νὰ εἰσέλθῃ κανεὶς στὴν ἱερατικὴ διακονία καὶ προϋπόθεσι γιὰ νὰ ἀνέλθῃ κανεὶς στὴν ἐκκλησιαστική ἱεραρχία τότε κριτήριο γίνονται τὰ «χαρτιὰ» καὶ τὰ διπλώματα:

Ὁ κόσμος κρίνει σύμφωνα μὲ τὰ «χαρτιά», τὰ διπλώματα ποὺ ἀποκτῶνται στὰ σχολεία. Δυστυχῶς τὸ βλέπουμε αὐτὸ ἀκόμη καὶ μέσα στὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν βρίσκει κανεὶς συχνὰ πραγματικοὺς θεολόγους ἀνάμεσα στοὺς ἱεράρχες. Ἐννοοῦν τὸν ρόλο τους στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας μᾶλλον ὡς ἕναν ρόλο ἐξωτερικῆς διοικήσεως. Κατ᾿ ἀρχὴν οἱ ἐπίσκοποι θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι ὅπως οἱ ἀετοὶ ποὺ πετοῦν πάνω ἀπὸ τὴν πόλι. Αὐτὸ ποὺ λέει ὁ Σιλουανὸς γιὰ τοὺς ἐπισκόπους κατὰ κανόνα δὲν ἐφαρμόζεται στὴν πράξι μέσα στὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι τὸ  ἰδεῶδες. ὅ.π. ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ τομ.Β.σελ.144
Καὶ ἔτσι ζοῦμε, ένίοτε, τὴν τραγικότητα ἄνθρωποι πνευματικὰ ἀναλφάβητοι, ποὺ ζοῦν ἐνάντια στὸ πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ, νὰ εἶναι ἐπικεφαλῆς τῶν ἐκκλησιαστικῶν θεσμῶν:

Βλέπουμε ὅτι, μερικὲς φορὲς, ἄνθρωποι ποὺ εἶναι πνευματικὰ ἀμαθεῖς, ποὺ ζοῦν ἐνάντια στὸ πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος σταυρώθηκε ἀπὸ ἀγάπη, βρίσκονται ἐπικεφαλῆς τῶν ἐκκλησιαστικῶν θεσμῶν. Σὲ αὐτὸ ἔγκειται ἡ τραγικότητα τῆς ἱστορίας. (ὅ.π. ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ τομ.Β.σελ.312)
Ἔτσι, ἄνθρωποι ἄγευστοι τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, πνευματικῶς ἀμαθεῖς, χωρὶς ἔμπρακτη ὑπακοὴ στὸν Χριστὸ καὶ ἁγιότητα βίου ἀλλὰ κατέχοντες τὰ ἰνία τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐξουσίας  θέλουν νὰ ἐπιβάλλουν τὴν ἄποψί τους σ᾿ ὁλόκληρη τὴν ἐκκλησία καὶ ἀπορρίπτουν ὁτιδήποτε ἄλλο:

Ποιό πράγμα εἶναι δύσκολο στὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας; Συχνὰ οἱ ἄνθρωποι ποὺ κατέχουν ὑπεύθυνες θέσεις ἐπιμένουν στὴν δική τους μερικὴ ἀντίληψι σὰν κάτι τὸ ἀποκλειστικὰ τέλειο καὶ ἀπορρίπτουν ὅλα τὰ ἄλλα. (ὅ.π. ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ τομ.Β σελ.365-6)
Αὐτοὶ ὅμως οἱ ἄνθρωποι ἐξ ὁρισμοῦ ὑπάρχουν γιὰ νὰ διδάξουν τὴν χριστιανικὴ ζωή. Γίνεται; Εἶναι δυνατόν αὐτό; Ὄχι:

Μπορεῖ νὰ διδάξῃ αὐθεντικὰ τὴν χριστιανικὴ ζωὴ μόνον ἐκεῖνος ποὺ ἀξιώθηκε τῆς ὁράσεως τοῦ φωτὸς τῆς Θεότητος. Στὸ νοερὸ φῶς τῆς θεοπτίας γίνονται ὁρατοὶ οἱ πνευματικοὶ δρόμοι, οἱ ὁποῖοι παραμένουν ἀόρατοι στὸ σκοτάδι τῆς ἄγνοιας. Ἄν βέβαια ὁ ἄνθρωπος δὲν ἔχει τὸ φῶς αὐτὸ, τότε καμμιὰ «ἀνθρώπινη γνώσι» δὲν σώζειΟἱ κάτοχοι τῶν εὐρύτερων θεολογικῶν γνώσεων εἶναι σχεδὸν ἐξίσου τυφλοὶ ὁδηγοί, ὅσο καὶ ἐκείνοι ποὺ δὲν ἔχουν τὶς γνώσεις αὐτές. Κάποτε μάλιστα εἶναι καὶ χειρότεροι, δηλαδὴ πιὸ ἐπιζήμιοι, διότι, ἔχοντας κάποια ἐξωτερικὴ ὑπεροχὴ ἀπέναντι στοὺς ἀδελφοὺς ἐξαιτίας τῶν γνώσεων αὐτῶν , γίνονται ψευδοπροφῆτες ποὺ παρασύρουν μαζί τους στὸ σκοτάδι ὅσους τοὺς ἀκολουθοῦν. Ἀρχιμ. Σωφρονίου: Τὸ μυστήριο τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. ἐκδ. Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Ἔσσεξ. 2011. σελ29
Ἔτσι φτάνουμε στὴ σημερινή κατάστασι:  Ποιμένες, ἱερεῖς καὶ ἐπίσκοποι, μὲ τὶς παραπάνω ἐλείψεις ἀπαιτοῦν ὑπακοή σὲ ὅτι ἀντιλαμβάνονται αὐτοὶ καὶ οὐσιαστικὰ παρασύρουν μαζί τους στὸ σκοτάδι ὅσους τοὺς ἀκολουθοῦν.( Αὐτὸ γίνεται ἀντιληπτὸ μὲ μιὰ ματιὰ στὴν τραγελαφικὴ κατάστασι τῶν πιστῶν ποὺ τρέχουν στὶς λειτουργίες καὶ τὶς παρακλήσεις λέγοντας Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς  καὶ Τὴν πάσαν ἐλπίδα μου εἰς σὲ ἀνατίθημι, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ,  φορῶντας τὰ φίμωτρα ποὺ ἔχουν ἐπιβληθεῖ ἀπὸ τὴν Ἱεραρχία μήπως καὶ κολλήσουν ἰοὺς καὶ ἀμέσως μετὰ βγαίνουν ἔξω καὶ συναγελάζονται ἄνευ ἡμικαλύπτρας προσώπου!!!)  «Ἡ στάσι (τους-τῶν ἐπισκόπων δηλαδή) εἶναι «νὰ γίνῃ ὅπως θέλω ἐγώ», ὅπως ὑπαγορεύει τὸ πάθος τῆς φιλοδοξίας μου ἤ τῆς φιλαρχίας ἤ τῆς τάσεώς μου πρὸς κυριαρχία·»  (ὅ.π. ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ τομ.Β.σελ.365-6) καὶ ὄχι ὅπως ἐπιβάλλουν οἱ ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ. Γιὰ τὸν ποιμένα αὐτὸν λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος: Ἄν ἐπιζητεῖ τὴν ὑπακοὴ τῶν ἄλλων γιὰ τὶς δικές του ἀνάγκες (φιλοδοξία-φιλαρχία-τάσις πρὸς κυριαρχία) νὰ ξέρει ὅτι ὁ λόγος τοῦ Κυρίου τὸν διδάσκει (τὸν ποιμένα) νὰ ὑπηρετεῖ τὸν κάθε ἕνα ἀπὸ τοὺς ἄλλους.

Εἰ μὲν γὰρ πρὸς τὴν ἑαυτοῦ χρείαν τὴν ὑπακοὴν ἐπιζητεῖ, γινωσκέτω, ὅτι ὁ λόγος τοῦ Κυρίου αὐτὸν ἕκαστον τοῖς ἄλλοις ὑπηρετεῖν διδάσκει· ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ PG31, 1101D
Ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος καθοδηγεῖται μεθοδικῶς νὰ ξεχνᾶ αὐτὴ τὴν βασικὴ προϋπόθεσι. Καὶ ὁ ποιμένας καὶ οἱ ποιμενόμενοι δὲν φαίνεται πλέον νὰ ἀντιλαμβάνονται αὐτό τὸ γεγονός. Ὁ ποιμένας ξεχνᾶ ὅτι εἶναι διάκονος καὶ ὑπηρέτης τῶν ἄλλων. Πάσχει ἀπὸ τὴν ἴδια νόσο μὲ τοὺς πολιτικούς. Ἐνῷ ἀναλαμβάνουν τὴν ἐξουσία γιὰ νὰ ὑπηρετήσουν τὸν λαὸ, νὰ ἐργαστοῦν, νὰ παρουσιάσουν ἔργο (ὑπ-ουργοὶ, πρωθυπ-ουργός) καταλήγουν νὰ τυραννοῦν τὸν λαό (οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν) καὶ νὰ τὸν κατατρώγουν σὰν τὸ ψωμὶ (οἱ ἐσθίοντες τὸν λαόν μου ἐν βρώσει ἄρτου). Ὄχι ἀπλὰ ἀπαιτοῦν ὅ,τι τοὺς ὡθεὶ ἡ πλεονεξία τους ὅ,τι σκέφτονται καὶ ὅ,τι λέγουν νὰ γίνεται ἀποδεκτό, ἀλλὰ τὸ ἐπιβάλλουν διὰ τῆς βίας τῆς ἐξουσίας μὲ τὴν βοήθεια τοῦ νόμου.

Τὸ τῆς φύσεως εὐγενὲς πλεονεξία κατέτεμε, προσλαβοῦσα καὶ νόμον, τῆς δυναστείας ἐπίκουρον.  ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ 35, 892
Ἔτσι κάθε μέρα περιμένουμε καινούργιες ἀποφάσεις ἀπὸ Χαρδαλιάδες καὶ Τσιόρδες καὶ καινούργια ΚΥΑ, καινούργιο νόμο, ποὺ θὰ βοηθήσῃ τὴν ἐξουσία νὰ ἐπιβάλλῃ τὶς ἀποφάσεις της.
Ἕτσι ὅμως ἀντιλαμβάνεται τὸν ἑαυτό του καὶ ὁ ποιμένας ἀφοὺ ξέχασε ὅτι εἶπε ὁ Κύριος «οὐχ οὔτως ἔσται ἐν ὑμῖν».
Οἱ ἄνθρωποι, ὅπως συνήθισαν ὡς πολίτες  νὰ εἶναι ὑποτεταγμένοι στοὺς ἄρχοντες καὶ νὰ ξεχνοῦν ὅτι ἀποτελοῦν τὸν κυρίαρχο λαό, τὸ ἴδιο κάνουν καὶ ἔναντι τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀρχόντων. Σέβονται καὶ ὑπακούουν στὴν θέσι, στὸν θεσμό. Δὲν βλέπουν πιὰ τὰ πρόσωπα καὶ τὸν βίο τους. Δὲν ἀντιλαμβάνονται ὅτι ἡ ἐκκλησία εἶναι ἕνα σῶμα καὶ ὅτι ὅλοι εἴμαστε συνυπεύθυνοι γιὰ ὅλα ἀναλόγως βεβαίως τῆς θέσεως καὶ τῆς εὐθύνης ἑκάστου. Δὲν προσέχουν στὸ τί λέγεται, τί ἐπιβάλλεται. Ἀπλῶς ὑπακούουν σὰν μουσουλμάνοι. Καὶ ἔτσι παρουσιάζεται ἕνας μαζοποιημένος χριστιανισμός ,  μιὰ σύγχρονη φεουδαρχία, αὐτὸ ποὺ ζοῦμε σήμερα.
Τί μποροῦν καὶ τὶ πρέπει νὰ κάνουν ὅσοι ὑποψιάζονται αὐτά;
Κατ᾿ ἀρχὴν δὲν πρέπει νὰ προσφεύγουν  στὸ συνηθισμένο : «ἐγὼ κάνω ὑπακοή». Μπορεῖ αὐτὸ νὰ καλλιεργεῖται στὸ ἔπακρον, ἀλλὰ ἀφ᾿ ἑνὸς εἶναι ἡ μέθοδος τῶν παραπάνω περιγραφέντων ποιμένων γιὰ νὰ ἐπιβληθοῦν στὴν ἐκκλησία μὲ τὸ ἐπαναλαμβανόμενο «ἡ ὑπακοὴ εἶναι ἡ μεγαλυτέρα τῶν ἀρετῶν» (τὸ ὁποῖο εἶναι μὲν ἀληθὲς, ἀλλὰ δὲν εἶναι αὐτὸ ποὺ αὐτοὶ ἐννοοῦν καὶ ἀπαιτοῦν) καὶ  ἀφ΄ ἐτέρου ἀπὸ τοὺς πρώτους ἀποστολικοὺς χρόνους εἶχε ἐπισημανθεῖ αὐτὴ ἡ τάσι ὁρισμένων χριστιανῶν λόγῳ ραθυμίας καὶ βολέματος νὰ ἐπαναπαύονται σ᾿ αὐτὴ τὴν νοοτροπία: «Ἐγὼ εἶμαι πρόβατο. Ἐγὼ κάνω ὑπακοή. Ὅτι πεῖ ἡ ἐκκλησία δηλαδὴ ὁ παπᾶς ἤ ὁ δεσπότης. Δὲ θὰ δώσω λόγο ἐγὼ, ὁ ποιμένας θὰ δώσει λόγο» Ὅμως  εἶναι λογικὰ τὰ πρόβατα αὐτὰ καὶ ὄχι ἄλογα, σὰν τὰ τετράποδα, ὁπότε ὅπως τὸ πρόβατο ποὺ δὲν ἀκολουθεῖ τὸν καλὸ ποιμένα θὰ τὸ φάει ὁ λύκος ἔτσι καὶ ἐκεῖνο ποὺ ἀκολουθεῖ τὸν κακό ποιμένα εἶναι προφανὲς ὅτι θὰ τὸ καταβροχθήσει ὁ θάνατος. Γι᾿ αὐτὸ νὰ ἀποφεύγετε  τοὺς φθοροποιοὺς ποιμένες».

Λογικὰ γὰρ τὰ πρόβατα καὶ οἱ κριοί οὗτοι, ἀλλ᾿οὐκ ἄλογα· ἵνα μή ποτε εἴπῃ ὁ Λαϊκός «Ὅτι ἐγὼ πρόβατόν εἰμι, καὶ οὐ ποιμὴν, καὶ οὐδένα λόγον ἐμαυτοῦ ποιήσομαι, ἀλλ᾿ ὁ ποιμὴν ὅψεται, καὶ αὐτὸς μόνος εἰσπραχθήσεται τὴν ὑπὲρ ἐμοῦ δίκην». Ὤσπερ γὰρ τῷ καλῷ ποιμένι τὸ μὴ ἀκολουθοῦν πρόβατον, λύκοις ἔκκειται εἰς διαφθορὰν, οὕτω τῷ πονηρῷ ποιμένι τὸ ἀκολουθοῦν, πρόδηλον ἔχει τὸν θάνατον ὅτι κατατρώξεται αὐτόΔιὸ φευκτέον ἀπὸ τῶν φθορέων ποιμένων.PG 1 σ.633 Α B ΚΛΗΜΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
Βλέπετε αὐτὰ δὲν τὰ λένε οἱ φανατικοὶ τῆς σήμερον, ὅπως παραπλανοῦν τοὺς πιστοὺς οἱ ἐπιβήτορες τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱεραρχίας, καὶ οἱ ἄσχετοι ἤ εὐπειθεὶς ἤ πονηροὶ ποὺ τοὺς ἀκολουθοῦν, ἀλλὰ οἱ ἅγιοί μας ἀπὸ τὰ ἀποστολικὰ χρόνια μέχρι τώρα. 
Βέβαια ἀναρωτιέται ὁ σημερινὸς ζαλισμένος ἄνθρωπος, ἰδιαιτέρως ὅταν δὲν εὐμοίρησε νὰ συναντήσῃ γνησίους ἐργάτες τοῦ Εὐαγγελίου: Τί νὰ κάμω; Ἀκούω τὸν πνευματικὸ καὶ ὅτι λέει τό δέχομαι.

Ὁ ἄπειρος ὑποτακτικὸς, ὡς πνευματικῶς ἀδόκιμος ἄνθρωπος, δὲν μπορεῖ νὰ διακρίνῃ τὸν αὐθεντικὰ ἅγιο καὶ ἀληθινὸ πατέρα, ποὺ εἶναι συχνὰ αὐστηρὸς στὶς ἀπαιτήσεις του, ἀπὸ ἕνα τυφλὸ ὁδηγὸ, ἤ ἀκόμη ἀπὸ ἕνα «λύκο», ποὺ συχνᾶ παραπλανᾶ. Εἶναι μεγάλο δῶρο Θεοῦ νὰ βρεθεῖ ἀπλανὴς Γέροντας. Πρέπει νὰ ἀναζητήσει κάποιος καθοδηγητὴ μὲ πολλὲς θερμές προσευχὲς, μὲ κλάμα καὶ ταπείνωσι· καὶ ὅποιος πράγματι ταπεινὰ ἀναζητᾶ, ἐκεῖνος, κατὰ βεβαίωσι τῶν ἀγίων Πατέρων, θὰ βρῇ· γιὰ τὸν ὑπερήφανο ὅμως, κανένας δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι γέροντας. Ἅγιος Σωφρόνιος. ὅ.π. ΜΥΣΤΗΡΙΟ…  σελ. 30
Τὰ καταθέτω αὐτὰ ἔτσι σκόρπια γιὰ ἐκείνους ποὺ ἀνησυχοῦν ἀλλὰ δειλιοῦν καὶ φοβοῦνται  νὰ δοῦν τὴν πραγματικότητα κατάματα, μήπως καὶ βοηθηθοῦν. Συνέχεια ἐπαναλαμβάνω τὰ ἴδια -μόνο τὰ παραθέματα τῶν ἁγίων πατέρων ἀλλάζουν- ἀλλὰ προσπαθῶ νὰ τὰ κάνω γνωστὰ σὲ ὅσους ἀγνοοῦν καὶ δὲν διαθέτουν χρόνο γιὰ νὰ ψάξουν – καὶ δυστυχῶς διαπιστώνω ὅτι εἶναι ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία (γιὰ τοὺς ἀπλοὺς ἀνθρώπους μιλῶ ὄχι γι᾿ αὐτοὺς ποὺ γνωρίζουν -δὲν ἔχουν ἀνάγκη, οὔτε γι᾿ αὐτοὺς ποὺ πεισματικὰ νομίζουν ὅτι γνωρίζουν-δὲν τοὺς ὠφελεῖ τίποτε ἀυτούς).

Γεώργιος Κ. Τζανάκης. Ἀκρωτήρι Χανίων. 13/8/2020
 https://tasthyras.wordpress.com/2020/08/13