Περιοδικό Σπίθα > 2012 > Φεβρουάριος 2012 >
Ο μακαριστὸς Γέροντας Αὐγουστῖνος Καντιώτης ἦταν μία ἐξέχουσα προσωπικότητα Πανελλαδικῆς ἐμβέλειας.
Πολλὰ βιβλία, βιβλιογραφίες, μελέτες, δοκίμια, ἔχουν γραφτεῖ γιὰ τὴ ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Ἱεράρχη.
Γι᾿ αὐτὸ ὅ,τι κι ἂν προσθέσω ἐγὼ ὁ ἐλάχιστος θὰ εἶναι λίγο.
Θέλω μόνο νὰ ἀφηγηθῶ ὁρισμένα περιστατικὰ ἀπὸ τὴν περίοδο ποὺ ἔζησα κοντά του, ὑπηρετώντας στὴ Φλώρινα, γεγονότα ποὺ δείχνουν τὸ πνεῦμα καὶ τὸ ἦθος τοῦ Δεσπότη.
Νέος μητροπολιτικὸς ναὸς
Ἡ παλιὰ ἐκκλησία (Μητρόπολη) τῆς Φλώρινας ἦταν κτίσμα τῆς Βουλγαρικῆς ἐξαρχίας.
Ἔλεγε λοιπὸν ὁ γέροντας «Δὲν ἀντέχω νὰ λειτουργῶ σὲ Βουλγαρικὴ ἐκκλησία. Θὰ τὴ γκρεμίσω καὶ θὰ κτίσω καινούργια Μητρόπολη».
Πράγματι ἔβαλε μπροστὰ καὶ περὶ τὸ τέλος Μαΐου τοῦ 1967 ἔγινε ἡ τελετὴ τῆς θεμελίωσης τοῦ καινούργιου Ναοῦ.
Παρὼν στὴν τελετὴ ἦταν καὶ ὁ τότε πρωθυπουργὸς Παπαδόπουλος, ὁ ὁποῖος στὴν ὁμιλία του ὑποσχέθηκε νὰ δώσει ἕνα ἑκατομμύριο γιὰ τὴ νέα Μητρόπολη. Τότε ὁ Δεσπότης τοῦ λέει· «Ἂν σοῦ ὑποσχεθῶ ὅτι τὰ Χριστούγεννα θὰ λειτουργήσω στὴ νέα Μητρόπολη, θὰ μοῦ δώσεις ἄλλο ἕνα ἑκατομμύριο;».
Ὁ Παπαδόπουλος συμφώνησε, καὶ πράγματι ἡ ἐκκλησία ἦταν ἕτοιμη καὶ λειτούργησε τὴν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων τοῦ ἴδιου χρόνου.
Αὐτό, τὸ πραγματικὸ θαῦμα, ἔγινε χάρις στὸν ἐνθουσιασμὸ καὶ τὴν ἀγάπη ποὺ ἐνέπνεε ὁ Δεσπότης. Χρησιμοποίησε κάθε μέσο καὶ ἐπιστράτευσε ὅσους μποροῦσαν καὶ ἤθελαν νὰ βοηθήσουν· τεχνῖτες, ἐργάτες, στρατιῶτες, ἀλλὰ καὶ ὅλους τοὺς παπᾶδες τῆς μητρόπολης ἀπ᾿ ὅλες τὶς περιοχές.
Ἦταν πράγματι πρωτόγνωρο τὸ θέαμα νὰ βλέπεις νὰ μαυρίζει ὁ τόπος ἀπὸ παπᾶδες, ποὺ μὲ ἀνασκουμπωμένα τὰ ράσα νὰ κουβαλοῦν πηλοφόρι, ἀνεβοκατεβαίνοντας στὶς σκαλωσίες.
Ἐπίσκεψη τοῦ τότε ἀντιπροέδρου τῆς Κυβέρνησης Παττακοῦ
Γεῦμα ἐπίσημο στὸ «Ξενία» τῆς Φλωρίνης, μὲ ὅλες τὶς ἀρχὲς τῆς πόλης.
Κάποια στιγμὴ φτάνει ὁ Παττακὸς μαζὶ μὲ τὸ Δεσπότη.
Μπαίνοντας βλέπει ὁ Δεσπότης γεμᾶτα τὰ τραπέζια φαγητὰ ὄχι βέβαια νηστίσιμα (ἦταν σαρακοστή). Γυρίζει καὶ λέει στὸν Παττακό· «Ἐὰν ἐξακολουθεῖς νὰ εἶσαι Χριστιανός, πᾶμε στὸ Γηροκομεῖο νὰ σοῦ κάνω τὸ τραπέζι μὲ φακές, γιατὶ σήμερα εἶναι νηστεία». Καὶ κάνοντας μεταβολὴ ἐγκατέλειψε τὴν αἴθουσα ἀκολουθούμενος ἀπὸ τὸν Παττακό.
Ἄλλη ἐπίσκεψη τοῦ Παττακοῦ
Πάλι γεῦμα ἐπίσημο στὸ «Ξενία» παρόντος τοῦ π. Αὐγουστίνου, ὁ ὁποῖος μετὰ τὸ γεῦμα, στὴ συζήτηση ποὺ ἔγινε, ἄρχισε νὰ λέει γιὰ τὸ ὅτι οἱ Ἕλληνες δὲν κάνουν παιδιὰ καὶ τί σημαίνει αὐτὸ γιὰ τὸ μέλλον τῆς πατρίδας μας.
Τότε κάποιος ἀπὸ τοὺς συνδαιτυμόνες τοῦ λέει εἰρωνικά· «Μὰ Σεβασμιότατε δὲ θὰ κάνουμε τὶς γυναῖκες μας ἀγελάδες νὰ γεννοῦν κάθε χρόνο κ᾽ ἕνα παιδί».
Ὁ γέροντας τὸν ἀγνόησε καὶ γυρίζοντας στὸν Παττακὸ τοῦ λέει: «Ἀκοῦς, Στυλιανέ, τὴ μάνα σου τὴ λένε ἀγελάδα, γιατὶ ἔκανε δώδεκα παιδιά» (ὁ Παττακὸς ἦταν τὸ ἑνδέκατο). Τὸ τί ἐπακολούθησε τὸ φαντάζεστε…
Ἀμερικάνικη κούρσα καὶ στρατιωτικὸ τζὶπ
Ὅταν πρωτοῆρθε στὴ Φλώρινα κατέφθασε μιὰ μέρα στὸ γραφεῖο μου καὶ λέει
«Θέλω νὰ μοῦ διαθέσεις ἕνα τζίπ». Τί τὸ θέλεις τὸ τζὶπ τὸ ρωτάω; Καὶ μοῦ ἀπαντᾶ· «Βρῆκα στὴ Μητρόπολη μιὰ ἀμερικάνικη κουρσάρα δέκα μέτρα. Πῶς νὰ ἐμφανιστῶ ἐγὼ στὰ χωριὰ τῆς Φλώρινας μ᾿ αὐτὴ τὴν κούρσα; Κανονικὰ θὰ πρέπει νὰ μὲ πάρουν μὲ τὶς πέτρες».
Καὶ πράγματι, μὲ ἄδεια τῆς Μεραρχίας, τοῦ διέθεσα ἕνα τζίπ, μὲ τὸ ὁποῖο γύρισε καὶ τὸ πιὸ μικρὸ χωριὸ τῆς περιοχῆς ἀνοίγοντας καὶ λειτουργώντας τὶς ἐκκλησίες.
Ὅταν τελείωσε τὴν περιοδεία του μοῦ εἶπε γεμᾶτος χαρὰ καὶ συγκίνηση· «Βρῆκα, παιδί μου, χωριὰ καὶ ἐκκλησίες ποὺ εἶχαν νὰ λειτουργήσουν ἀπὸ τὸν καιρὸ τοῦ Βυζαντίου». Ὅσο γιὰ τὴν ἀμερικάνικη κούρσα, τὴν ἔβαλε στὸ λόττο καὶ τὰ χρήματα τὰ διέθεσε γιὰ τὴν ἀνέγερση τῆς νέας ἐκκλησίας.
«Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν…»
Σὲ μιὰ ἐπίσημη λειτουργία εἴμαστε παρόντες ὅλοι οἱ Ἀξιωματικοὶ τῆς Φρουρᾶς μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Συνταγματάρχη.
Σὲ μιὰ στιγμὴ βγῆκε ὁ γέροντας στὴν ὡραία πύλη καὶ εἶπε· «Τὴν ὥρα ποὺ θὰ ποῦμε, “Τὰ Σὰ ἐκ τῶν Σῶν”, ὅλοι θὰ πρέπει νὰ γονατίσετε, γιατὶ εἶναι ἡ ἱερότερη στιγμὴ τῆς λειτουργίας, ποὺ γίνεται ἡ μετουσίωση τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἶνου, σὲ σῶμα καὶ αἷμα τοῦ Χριστοῦ».
Καὶ πράγματι ἐκείνη τὴ στιγμὴ ὅλο τὸ ἐκκλησίασμα γονάτισε, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ Συνταγματάρχη.
Ἀφοῦ τελείωσε ἡ εὐχή, βγαίνει στὴ πύλη ὁ Δεσπότης καὶ μὲ ὕφος αὐστηρὸ λέει στὸ Συνταγματάρχη μεγαλοφώνως· «Κύριε Συνταγματάρχα, αὐτὴ τὴ Ἱερὴ στιγμὴ ἀκόμα καὶ οἱ Αὐτοκράτορες τοῦ Βυζαντίου γονάτιζαν».
Συνέπεια λόγων καὶ ἔργων
Θὰ μποροῦσα νὰ διηγοῦμαι μὲ τὶς ὧρες διάφορα τέτοια περιστατικά, ἀλλὰ ὁ περιορισμένος χώρος τοῦ δελτίου δὲν τὸ ἐπιτρέπει.
Μὲ αὐτὰ τὰ λίγα θέλησα νὰ προσθέσω κι ἐγὼ μιὰ πινελιὰ στὸ πορτραῖτο τοῦ πανάγιου αὐτοῦ καὶ θαυμαστοῦ Ἱεράρχη, ποὺ ὅλη του ἡ ζωὴ ἦταν ἕνας ἀδιάκοπος ἀγώνας γιὰ τὴ θρησκεία καὶ τὴν πατρίδα.
Τὸ χωριό μας οἱ Λεῦκες θὰ πρέπει νὰ περηφανεύεται ποὺ γέννησε ἕνα τέτοιο ἄνθρωπο καὶ Ἱεράρχη, ποὺ τὸ μεγαλύτερο ἴσως προσόν του ἦταν ὅτι ἡ ζωὴ καὶ οἱ πράξεις του ἦσαν ἀπόλυτα συνεπεῖς μὲ τὸ ὅσα πίστευε, ἐκήρυττε καὶ ἔλεγε.
Ἂς ἔχουμε ὅλοι τὴν εὐχή του καὶ τὶς εὐλογίες του ἀπὸ κεῖ ψηλὰ στοὺς κόλπους τοῦ Θεοῦ ὅπου ἀναπαύεται.
Γι᾿ αὐτὸ ὅ,τι κι ἂν προσθέσω ἐγὼ ὁ ἐλάχιστος θὰ εἶναι λίγο.
Θέλω μόνο νὰ ἀφηγηθῶ ὁρισμένα περιστατικὰ ἀπὸ τὴν περίοδο ποὺ ἔζησα κοντά του, ὑπηρετώντας στὴ Φλώρινα, γεγονότα ποὺ δείχνουν τὸ πνεῦμα καὶ τὸ ἦθος τοῦ Δεσπότη.
Νέος μητροπολιτικὸς ναὸς
Ἡ παλιὰ ἐκκλησία (Μητρόπολη) τῆς Φλώρινας ἦταν κτίσμα τῆς Βουλγαρικῆς ἐξαρχίας.
Ἔλεγε λοιπὸν ὁ γέροντας «Δὲν ἀντέχω νὰ λειτουργῶ σὲ Βουλγαρικὴ ἐκκλησία. Θὰ τὴ γκρεμίσω καὶ θὰ κτίσω καινούργια Μητρόπολη».
Πράγματι ἔβαλε μπροστὰ καὶ περὶ τὸ τέλος Μαΐου τοῦ 1967 ἔγινε ἡ τελετὴ τῆς θεμελίωσης τοῦ καινούργιου Ναοῦ.
Παρὼν στὴν τελετὴ ἦταν καὶ ὁ τότε πρωθυπουργὸς Παπαδόπουλος, ὁ ὁποῖος στὴν ὁμιλία του ὑποσχέθηκε νὰ δώσει ἕνα ἑκατομμύριο γιὰ τὴ νέα Μητρόπολη. Τότε ὁ Δεσπότης τοῦ λέει· «Ἂν σοῦ ὑποσχεθῶ ὅτι τὰ Χριστούγεννα θὰ λειτουργήσω στὴ νέα Μητρόπολη, θὰ μοῦ δώσεις ἄλλο ἕνα ἑκατομμύριο;».
Ὁ Παπαδόπουλος συμφώνησε, καὶ πράγματι ἡ ἐκκλησία ἦταν ἕτοιμη καὶ λειτούργησε τὴν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων τοῦ ἴδιου χρόνου.
Αὐτό, τὸ πραγματικὸ θαῦμα, ἔγινε χάρις στὸν ἐνθουσιασμὸ καὶ τὴν ἀγάπη ποὺ ἐνέπνεε ὁ Δεσπότης. Χρησιμοποίησε κάθε μέσο καὶ ἐπιστράτευσε ὅσους μποροῦσαν καὶ ἤθελαν νὰ βοηθήσουν· τεχνῖτες, ἐργάτες, στρατιῶτες, ἀλλὰ καὶ ὅλους τοὺς παπᾶδες τῆς μητρόπολης ἀπ᾿ ὅλες τὶς περιοχές.
Ἦταν πράγματι πρωτόγνωρο τὸ θέαμα νὰ βλέπεις νὰ μαυρίζει ὁ τόπος ἀπὸ παπᾶδες, ποὺ μὲ ἀνασκουμπωμένα τὰ ράσα νὰ κουβαλοῦν πηλοφόρι, ἀνεβοκατεβαίνοντας στὶς σκαλωσίες.
Ἐπίσκεψη τοῦ τότε ἀντιπροέδρου τῆς Κυβέρνησης Παττακοῦ
Γεῦμα ἐπίσημο στὸ «Ξενία» τῆς Φλωρίνης, μὲ ὅλες τὶς ἀρχὲς τῆς πόλης.
Κάποια στιγμὴ φτάνει ὁ Παττακὸς μαζὶ μὲ τὸ Δεσπότη.
Μπαίνοντας βλέπει ὁ Δεσπότης γεμᾶτα τὰ τραπέζια φαγητὰ ὄχι βέβαια νηστίσιμα (ἦταν σαρακοστή). Γυρίζει καὶ λέει στὸν Παττακό· «Ἐὰν ἐξακολουθεῖς νὰ εἶσαι Χριστιανός, πᾶμε στὸ Γηροκομεῖο νὰ σοῦ κάνω τὸ τραπέζι μὲ φακές, γιατὶ σήμερα εἶναι νηστεία». Καὶ κάνοντας μεταβολὴ ἐγκατέλειψε τὴν αἴθουσα ἀκολουθούμενος ἀπὸ τὸν Παττακό.
Ἄλλη ἐπίσκεψη τοῦ Παττακοῦ
Πάλι γεῦμα ἐπίσημο στὸ «Ξενία» παρόντος τοῦ π. Αὐγουστίνου, ὁ ὁποῖος μετὰ τὸ γεῦμα, στὴ συζήτηση ποὺ ἔγινε, ἄρχισε νὰ λέει γιὰ τὸ ὅτι οἱ Ἕλληνες δὲν κάνουν παιδιὰ καὶ τί σημαίνει αὐτὸ γιὰ τὸ μέλλον τῆς πατρίδας μας.
Τότε κάποιος ἀπὸ τοὺς συνδαιτυμόνες τοῦ λέει εἰρωνικά· «Μὰ Σεβασμιότατε δὲ θὰ κάνουμε τὶς γυναῖκες μας ἀγελάδες νὰ γεννοῦν κάθε χρόνο κ᾽ ἕνα παιδί».
Ὁ γέροντας τὸν ἀγνόησε καὶ γυρίζοντας στὸν Παττακὸ τοῦ λέει: «Ἀκοῦς, Στυλιανέ, τὴ μάνα σου τὴ λένε ἀγελάδα, γιατὶ ἔκανε δώδεκα παιδιά» (ὁ Παττακὸς ἦταν τὸ ἑνδέκατο). Τὸ τί ἐπακολούθησε τὸ φαντάζεστε…
Ἀμερικάνικη κούρσα καὶ στρατιωτικὸ τζὶπ
Ὅταν πρωτοῆρθε στὴ Φλώρινα κατέφθασε μιὰ μέρα στὸ γραφεῖο μου καὶ λέει
«Θέλω νὰ μοῦ διαθέσεις ἕνα τζίπ». Τί τὸ θέλεις τὸ τζὶπ τὸ ρωτάω; Καὶ μοῦ ἀπαντᾶ· «Βρῆκα στὴ Μητρόπολη μιὰ ἀμερικάνικη κουρσάρα δέκα μέτρα. Πῶς νὰ ἐμφανιστῶ ἐγὼ στὰ χωριὰ τῆς Φλώρινας μ᾿ αὐτὴ τὴν κούρσα; Κανονικὰ θὰ πρέπει νὰ μὲ πάρουν μὲ τὶς πέτρες».
Καὶ πράγματι, μὲ ἄδεια τῆς Μεραρχίας, τοῦ διέθεσα ἕνα τζίπ, μὲ τὸ ὁποῖο γύρισε καὶ τὸ πιὸ μικρὸ χωριὸ τῆς περιοχῆς ἀνοίγοντας καὶ λειτουργώντας τὶς ἐκκλησίες.
Ὅταν τελείωσε τὴν περιοδεία του μοῦ εἶπε γεμᾶτος χαρὰ καὶ συγκίνηση· «Βρῆκα, παιδί μου, χωριὰ καὶ ἐκκλησίες ποὺ εἶχαν νὰ λειτουργήσουν ἀπὸ τὸν καιρὸ τοῦ Βυζαντίου». Ὅσο γιὰ τὴν ἀμερικάνικη κούρσα, τὴν ἔβαλε στὸ λόττο καὶ τὰ χρήματα τὰ διέθεσε γιὰ τὴν ἀνέγερση τῆς νέας ἐκκλησίας.
«Τὰ σὰ ἐκ τῶν σῶν…»
Σὲ μιὰ ἐπίσημη λειτουργία εἴμαστε παρόντες ὅλοι οἱ Ἀξιωματικοὶ τῆς Φρουρᾶς μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν Συνταγματάρχη.
Σὲ μιὰ στιγμὴ βγῆκε ὁ γέροντας στὴν ὡραία πύλη καὶ εἶπε· «Τὴν ὥρα ποὺ θὰ ποῦμε, “Τὰ Σὰ ἐκ τῶν Σῶν”, ὅλοι θὰ πρέπει νὰ γονατίσετε, γιατὶ εἶναι ἡ ἱερότερη στιγμὴ τῆς λειτουργίας, ποὺ γίνεται ἡ μετουσίωση τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἶνου, σὲ σῶμα καὶ αἷμα τοῦ Χριστοῦ».
Καὶ πράγματι ἐκείνη τὴ στιγμὴ ὅλο τὸ ἐκκλησίασμα γονάτισε, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ Συνταγματάρχη.
Ἀφοῦ τελείωσε ἡ εὐχή, βγαίνει στὴ πύλη ὁ Δεσπότης καὶ μὲ ὕφος αὐστηρὸ λέει στὸ Συνταγματάρχη μεγαλοφώνως· «Κύριε Συνταγματάρχα, αὐτὴ τὴ Ἱερὴ στιγμὴ ἀκόμα καὶ οἱ Αὐτοκράτορες τοῦ Βυζαντίου γονάτιζαν».
Συνέπεια λόγων καὶ ἔργων
Θὰ μποροῦσα νὰ διηγοῦμαι μὲ τὶς ὧρες διάφορα τέτοια περιστατικά, ἀλλὰ ὁ περιορισμένος χώρος τοῦ δελτίου δὲν τὸ ἐπιτρέπει.
Μὲ αὐτὰ τὰ λίγα θέλησα νὰ προσθέσω κι ἐγὼ μιὰ πινελιὰ στὸ πορτραῖτο τοῦ πανάγιου αὐτοῦ καὶ θαυμαστοῦ Ἱεράρχη, ποὺ ὅλη του ἡ ζωὴ ἦταν ἕνας ἀδιάκοπος ἀγώνας γιὰ τὴ θρησκεία καὶ τὴν πατρίδα.
Τὸ χωριό μας οἱ Λεῦκες θὰ πρέπει νὰ περηφανεύεται ποὺ γέννησε ἕνα τέτοιο ἄνθρωπο καὶ Ἱεράρχη, ποὺ τὸ μεγαλύτερο ἴσως προσόν του ἦταν ὅτι ἡ ζωὴ καὶ οἱ πράξεις του ἦσαν ἀπόλυτα συνεπεῖς μὲ τὸ ὅσα πίστευε, ἐκήρυττε καὶ ἔλεγε.
Ἂς ἔχουμε ὅλοι τὴν εὐχή του καὶ τὶς εὐλογίες του ἀπὸ κεῖ ψηλὰ στοὺς κόλπους τοῦ Θεοῦ ὅπου ἀναπαύεται.
Γαληνὸς Ραγκούσης
στρατηγὸς ἐ.ἀ. ὑπηρετήσας στὴν Φλώρινα
(ἀπὸ τὸ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΕΥΚΙΑΝΩΝ ΠΑΡΟΥ, τ. Δεκ. 2010)
στρατηγὸς ἐ.ἀ. ὑπηρετήσας στὴν Φλώρινα
(ἀπὸ τὸ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΛΕΥΚΙΑΝΩΝ ΠΑΡΟΥ, τ. Δεκ. 2010)
