Επιμέλεια ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Ανοικτή επιστολή προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Λαρίσης κ. Ι ερώνυμο
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΙΣΤΩΝ Ι.Μ.
ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ
ΛΑΡΙΣΗΣ κ.ΙΕΡΩΝΥΜΟ
Περιστέρι, 07/09/2025
«ἕτοιμοι δὲ ἀεὶ πρὸς ἀπολογίαν παντὶ τῷ αἰτοῦντι ὑμᾶς λόγον περὶ
τῆς ἐν ὑμῖν ἐλπίδος» (Α΄Πετρ.3,15)
Σεβασμιώτατε,
Πειθόμενοι στήν ἀνωτέρω ἀποστολική ἐντολή, μετά προσευχῆς, προβαίνουμε στήν συντάξη τῆς παρούσης ἀνοικτῆς ἐπιστολῆς, ὡς ἀπολογία σέ ὅσα δυστυχῶς ἀναληθῆ καί ἀπαξιωτικά περί ἡμῶν διαβάσαμε στό κείμενό σας ὑπό τόν τίτλο «Κυνάρια» καί παράλληλα ὡς ἕνα ἀκόμα, τελευταῖο, κάλεσμα μετανοίας πρός δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ καί ἀποκατάστασης τοῦ βαρυτάτου σκανδαλισμοῦ τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας ἀπό συγκεκριμένες ἀντικανονικές καί ἀντιεκκλησιαστικές σας πράξεις, πού μνημονεύσαμε στό κείμενό μας μέ τίτλο «Εἰς συναγωγήν ἐμβᾶς… ἐξῆλθεν τῆς Ἀληθείας».
Κατ' ἀρχάς γνωρίζουμε ὑμῖν, ὅτι ἐκφράζουμε πάντοτε ταπεινά τίς θερμές μας εὐχαριστίες στήν Ἱ.Μ. Κυθήρων καί ἰδιαιτέρως στόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κυθήρων κ.Σεραφείμ, γιά τήν μακρόχρονη καί συνεχῆ ὑπεράσπιση τῆς Ὀρθοδοξίας καί Ὀρθοπραξίας μέ τίς προσωπικές του ὁμολογιακές τοποθετήσεις καί παρεμβάσεις, ἀλλά καί μέ τήν στελέχωση τοῦ οἰκείου Γραφείου ἐπί τῶν Αἱρέσεων τῆς Μητροπόλεως μέ πανάξια στελέχη, ὅπως ὁ π. Παῦλος Δημητρακόπουλος, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ καύχημα γιά τήν τοπική Ἐκκλησία καί ἐν γένει τήν Ἑλλαδική Ἐκκλησία, μέ ὁμοίως μακρόχρονη εὐκλεῆ ὁμολογιακή διακονία τοῦ λόγου, ὥστε ἡ μικρά αὐτή σέ μέγεθος Μητρόπολη, νά εἶναι σήμερα μεγίστη στίς συνειδήσεις τῶν πιστῶν. Εὐχόμαστε πάντοτε ὁ Κύριος, δι’ εὐχῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου, νά στερεώνει τήν Μητρόπολη καί τό συγκεκριμένο Γραφεῖο ἐπί τῶν Αἱρέσεων, ὥστε ἡ Ἐκκλησία μας νά ἀπολαμβάνει πάντοτε τήν παρηγορία τοῦ Πνεύματος «ἐν μέσῳ γενεᾶς σκολιᾶς καὶ διεστραμμένης». (Φιλ.2,15)
Σεβασμιώτατε Λαρίσης, συμφωνούμε ὅτι εἴμαστε καί αἰσθανόμαστε μάλιστα, «κυνάρια». Κυνάρια, ὅμως Χριστοῦ. Σάν αὐτά μέ τά ὁποία ταυτίστηκε ἡ μακαρία Χαναναία τοῦ Εὐαγγελίου. Ἄλλωστε, ὡς ἁμαρτωλοί πού λυποῦμε καθημερινά τόν Κύριο, εἴμαστε ἄξιοι πολλῶν ἄλλων ὀνειδισμῶν. Ἄς εἶναι αὐτές οἱ ἐλάχιστες λοιδορίες ἕνα μικρό ἀντιστάθμισμα σέ ὅσα Τόν ἔχουμε λυπήσει. Μόνο παρακαλοῦμε, μήν ἰσχυρισθεῖτε, ὅπως κάνατε δικαιολογώντας τίς ὕβρεις καί λοιδορίες ἐναντίον τοῦ π. Παύλου (βλ. Κύων επιστρέψας επί το ίδιον εξέραμα…), ὅτι τίς ἐκτοξεύσατε δῆθεν «εἰς τύπον καί τόπον Χριστοῦ». Ἔχουμε τόν Μεγάλο Βασίλειο πού μᾶς δίνει ἀναγνωριστικό σημεῖο: «πᾶν ῥῆμα ἐκ διαθέσεως τοῦ ἀτιμάσαι λεγόμενον λοιδορία ἐστί, κἄν αὐτό τὸ ῥῆμα μή δόξῃ εἶναι ὐβριστικόν». (PG 31,1000B)
Ἐκ μέρους μας λοιπόν, εἶστε συγχωρεμένος ἀπό βάθους καρδίας.
Ἀναγκαία, θά ποῦμε προκαταβολικῶς ὅτι ἀληθῆ ἀγάπη πρός τούς συνανθρώπους μας Ἑβραίους εἶναι αὐτή πού ἐλπίζει καί εὔχεται πρώτιστα γιά τήν ἀλλαγή τῆς πίστης τους ἀπέναντι στόν Χριστό, καθώς αὐτό συνιστᾶ τήν αἰώνια σωτηρία τους. Ἡ ἀγάπη αὐτή ἐκδηλώνεται σύμφωνα μέ τό παράδειγμα τῶν Πατέρων καί τήν διαχρονική διδασκαλία καί Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί τό παράδειγμα τῶν παππούδων μας, ὅπου στούς φρικτούς χρόνους τῶν ναζιστικῶν ἐγκλημάτων καί διωγμῶν τῶν συνανθρώπων τους Ἑβραίων, τούς περιέβαλαν μέ θυσιαστική ἀγάπη καί τούς διέσωσαν ἀκόμα κι ἀπό τόν θάνατο, κατά τό πρότυπο τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη. Αὐτά εἶναι τά πρότυπα πού πιστεύουμε ὅτι μᾶς διαπνέουν ὡς ὀρθόδοξο λαό καί ἐμᾶς τούς ἴδιους πού γράφουμε τίς ἀκόλουθες γραμμές, ὅσο κι ἄν ἐνδεχομένως ἀκουστοῦν αὐστηρές. Ἡ ἀληθινή ἀγάπη, ἄλλωστε, οὐδέποτε συμβιβάζεται μέ τήν ἀδιαφορία ἤ τή συγκάλυψη τῆς πλάνης, ἀλλά μέ πόνο ψυχῆς καί εἰλικρινῆ διάθεση σωτηρίας ὑπενθυμίζει τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου· καί τοῦτο πράττει ὄχι γιά καταδίκη, ἀλλά γιά νά φανερωθεῖ τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, πού μόνο αὐτό ὁδηγεῖ στήν αἰώνια ζωή.
Πρίν ἔρθουμε σέ ὅσα περί ἡμῶν ἀναφερθήκατε, εἶναι πρώτιστο καθῆκον «πρός τήν οἰκοδομήν τῆς ἐκκλησίας» (Α΄Κορ.14,12) νά ἀποκαταστήσουμε στήν γνώμη τῶν ἀδελφῶν τήν ὑπόληψη τοῦ μεγάλου Πατρός καί Οἰκουμενικοῦ μας Διδασκάλου Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου καί ἐν γένει τῶν Πατέρων, ἡ ὁποία διεβλήθη τεχνηέντως στό κείμενό σας («Κυνάρια»).
Δεδομένου ὅτι ὅλοι οἱ λόγοι «Κατά Ἰουδαίων» τοῦ ἱεροῦ Πατρός ἀσκοῦν αὐστηρό, δριμύ καί κατηγορηματικό ἔλεγχο ἐπί ἀνορθοδόξων ἐνεργειῶν σας, θελήσατε νά δικαιώσετε ἑαυτόν ἰσχυριζόμενος, ἀφ’ ἑνός ὅτι «οἱ Ἱεροί Κανόνες ἔγινε ξεκάθαρο μέ τήν προηγούμενη δημοσίευσή μου ὅτι τηρήθηκαν ἀπόλυτα», ἀφ’ ἑτέρου δέ, διαβάλλοντας τόν Ἱερόν Πατέρα ὡς ἀσύμφωνον πρός τούς Ἱερούς Κανόνες (πού δῆθεν τηρήσατε ἐσεῖς). Γράφετε:
«Και γιατί ἐπικαλοῦνται λόγο Πατρός τῆς Ἐκκλησίας μας τή στιγμή πού οἱ Ἱεροί Κανόνες ἔγινε ξεκάθαρο μέ τήν προηγούμενη δημοσίευσή μου ὅτι τηρήθηκαν ἀπόλυτα; Εἶναι παραπάνω οἱ γνῶμες των Πατέρων ἀπό τούς Ἱερούς Κανόνες; Στό κάτω κάτω οἱ Ἱεροί Κανόνες ἔχουν ἀξία καί ἐφαρμογή διαχρονική, ἐνῶ οἱ γνῶμες τῶν Πατέρων, ἰδίως ὅσες ἐκφράζονται μέσα στά κηρύγματά τους, ἀπηχοῦν τήν ἐποχή τους καί τίς ἀνάγκες της καί ὄχι τή διαχρονία τῆς Ἐκκλησίας. Τόσο ἐκκλησιαστικό φρόνημα καί γνώσεις ἔχουν κάποιοι ὥστε ἐπιχειροῦν νά ἀναιρέσουν Ἱερούς Κανόνες ἐπικυρωμένους ἀπό Οἰκουμενικές Συνόδους, μέ ἁπλή γνώμη ἑνός καί μόνο Πατρός τῆς Ἐκκλησίας κι αὐτή μεταφρασμένη κατά τό δοκοῦν;».
Ἀλήθεια, θεωρεῖτε ὅτι «τηρήσατε ἀπόλυτα» τούς Ἱερούς Κανόνες, μόνο καί μόνο ἐπειδή δέν συμπροσευχηθήκατε μέ τούς ραββίνους (συνειδητούς ἐχθρούς τοῦ Χριστοῦ) μέσα στή Συναγωγή, καθ΄ ἥν ὥραν ἀποδώσατε δημοσίως χαιρετισμούς, εὐχές, ἐκφωνήσατε ἐπί βήματος ὁμιλία, συγκαθήσατε μεταξύ τους, φωτογραφηθήκατε μαζί τους πλήρης χαρᾶς καί παρακολουθήσατε εἰρηνικός, φαιδρός καί ἀτάραχος τήν προσευχητική τέλεση τῶν ἐγκαινίων της;
Πῶς ἄραγε «τηρήσατε ἀπόλυτα» καί τόν ΙΑ΄ Κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς ὅπου ρητά ἀπαγορεύει -ἐπί ποινή καθαιρέσεως στούς κληρικούς και ἀφορισμοῦ στούς λαϊκούς- νά ἐξοικειώνονται μέ τούς Ἑβραίους, σέ τέτοιο σημεῖο άπαγόρευσης πού οὔτε ὅταν ἀρρωσταίνουν νά μην τούς προσκαλοῦν, οὔτε νά δέχονται ἰατρικές περιποιήσεις ἀπό αὐτούς; Οὔτε ἐπίσης νά παρευρίσκονται μαζί τους σε δημόσιους χώρους λουτρῶν, ὅπου τότε ἦταν δημόσιοι χῶροι δέν ἐπιτρέπει. Εἶναι δέ τόσο αὐστηρός ὁ Κανόνας πού ἀκόμα καί ἄν μόνο ἐπιχειρήσει κάποιος νά κάνει κάτι ἀπό τά ἀνωτέρω -ὄχι ἄν τελέσει πλήρως τήν πράξη- νά ὑπόκειται σέ καθαίρεση ἤ ἀφορισμό: Μηδεὶς τῶν ἐν ἱερατικῷ καταλεγομένων τάγματι, ἢ λαϊκός, τὰ παρὰ τῶν Ἰουδαίων ἄζυμα ἐσθιέτω, ἢ τούτοις προσοικειούσθω, ἢ ἐν νόσοις προσκαλείσθω, καὶ ἰατρείας παρ᾿ αὐτῶν λαμβανέτω, ἢ ἐν βαλανείοις τούτοις παντελῶςσυλλουέσθω· εἰ δέ τις τοῦτο πράξαι ἐπιχειροίη, εἰ μὲν κληρικὸς εἴη, καθαιρείσθω· εἰ δὲ λαϊκός, ἀφοριζέσθω».
«Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται» (Γαλ.6,7) Σεβασμιώτατε.
Ἄν ἐσεῖς ἔχετε τήν γνώμη ὅτι μπορεῖτε νά εἰσέρχεσθε στή Συναγωγή μέ τίς προφάσεις πού ἐπικαλεστήκατε, προτιμοῦμε νά ἐμπιστευθοῦμε τήν γνώμη, νουθεσία καί ἑρμηνεία τῶν ἁγίων Πατέρων στό ζήτημα, πού ἐννοεῖται ὅτι στέκονται ἀντιδιαμετρικά ἀντίθετοι, ὅσο κι ἄν προσπαθεῖτε νά τούς προσαρμόσετε ἔτσι ὥστε νά μήν θίγεστε. Εἶναι τουλάχιστον ἐξωφρενικό νά παρουσιάζετε ἐν προκειμένῳ τήν δική σας γνώμη καί πράξη ὡς ἀπόλυτα συστοιχούμενες μέ τούς Ἱερούς Κανόνες καί ἀπηχοῦσες συνεπῶς τήν «διαχρονία τῆς Ἐκκλησίας», ἐνῶ τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, ὄχι!
«Ἁπλή γνώμη ἑνός καί μόνο Πατρός τῆς Ἐκκλησίας» εἶναι οἱ λόγοι τοῦ Ἁγίου ἤ ἀντιπροσωπεύουν τήν σύμφωνη γνώμη τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας (consensus partum), Σεβασμιώτατε;
«Ἦν αὐλὴ πρότερον ἡ τῶν Ἰουδαίων συναγωγή· ἀλλὰ μετὰ τὴν εἰς Χριστὸν ἁμαρτίαν ἐγένετο ἡ ἔπαυλις αὐτῶν ἠρημωμένη». Ἐρημώθηκε ἡ Συναγωγή, διδάσκει ὁ Μέγας Βασίλειος (Εἰς τόν ΚΗ’ Ψαλμόν, PG.29,288). Ποιά ἐγκαίνιά της μποροῦν νά τιμοῦν οἱ ὀρθόδοξοι;
«Μητέρα τοῦ δυσσεβοῦς λαοῦ τὴν πονηρὰν ἐκείνην νοήσεις συναγωγὴν, τὴν πολλάκις παραπικράνασαν τὸν Θεόν», ἑρμηνεύει ὁ ἄλλος Μεγάλος τῆς Ἐκκλησίας, Ἅγιος Ἀθανάσιος (Εἰς τόν ΡΗ΄ Ψαλμ. -PG.27,457). Πονηρά εἶναι λοιπόν ἡ Συναγωγή, πού πολλές φορές κατεπίκρανε τόν Θεόν. Ποιά χαρά ἁρμόζει σέ ἐπίσκοπο νά παρευρίσκεται ἐντός αὐτῆς;
«Ἡ τῶν Ἰουδαίων συναγωγὴ γέγονεν ἀκανθοτόκος» κατηχεῖ ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας (Ἐξήγησις εἰς τόν Ἠσαΐαν, PG.70,725). Γεννᾶ «ἀγκάθια» ἡ Συναγωγή. Ἀκανθοτόκος. Ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία εἶναι Ἁγιοτόκος. Στήν Ἐκκλησία ὀφείλουμε νά εἰσερχόμεθα, νά συναζόμαστε ὁμοθυμαδόν καί νά παραμένουμε ψυχή τε καί σώματι. Ὄχι ἐκεῖ πού γεννιοῦνται χριστομάχα «ἀγκάθια».
«Ἔκλειψις δὴ οὖν καὶ σαλευομένη ταύτῃτοι δικαίως ἡ τῶν Ἰουδαίων νοεῖται Συναγωγή», ἑρμηνεύει ἀλλοῦ ὁ ἱερός Πατήρ τῆς Ἀλεξάνδρειας (Περὶ τοῦ Ἰούδα καὶ τῆς Θάμαρ, PG.69,316). Ἐξέλιπε καί κλονίζεται ἡ Συναγωγή, διότι δέν μπορεῖ πλέον νά σταθεῖ. Σέ ποιόν πιστό, σέ ποιόν κληρικό ἐπιτρέπεται νά τήν στηρίζει μέ τιμές;
Ἀλλά, ἄς δοῦμε καί τό πώς εἰσῆλθε ὁ Πρωτομάρτυρας Στέφανος στή Συναγωγή.
Μᾶς ἐπεξηγεῖ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης:
«Μπῆκε στό συνέδριο τῶν Χριστοφόνων ὁ Χριστοφόρος· ὅρμησε μέσα στή συναγωγή τῶν λύκων τό πρόβατο· ἀλλά δέν ἦταν ἁπλῶς ἕνα πρόβατο πού πιάστηκε αἰχμάλωτο ἀπό τά θηρία, ἀλλά πρόβατο πού τό ποιμαίνει ὁ Χριστός καί πού ἀγωνιζόταν ἀπέναντι στούς λύκους. Διότι ἐκεῖνοι λυσσοῦσαν καί ἐξαγριώνονταν μέ τίς κατηγορίες καί τίς ἀπειλές τους, καταδαγκώνοντας τό ποίμνιο· ἐνῶ ἐκεῖνος μᾶλλον τούς καταξέσχιζε μέ τούς ἐλέγχους του, παρά μέ ἀπειλές καί κατηγορίες, ὅπως ἔκαναν ἐκεῖνοι». (Ἐγκώμιον εἰς τόν Ἅγιον Στέφανον τόν Πρωτομάρτυρα, PG.46,724 - Νεοελ. αποδ). Ἔτσι εἰσῆλθε ὁ Ἅγιος στή Συναγωγή. Αἰχμάλωτος. Ὄχι μέ προσκλήσεις, τιμές, χαρές καί ἁβροφροσύνες.
Αὐτή εἶναι ἡ συμφωνία τῶν Πατέρων, Σεβασμιώτατε.
Μήπως οἱ ἅγιοι ἀστόχησαν νά ἑρμηνεύσουν τήν Ἁγία Γραφή κατά πώς πετύχατε πρωτοτύπως νά ἑρμηνεύσετε στά κείμενά σας προκειμένου νά δικαιολογήσετε τήν «τιμητική», ὅπως παραδέχεσθε, παρουσία σας στή Συναγωγή; Δέν προστάζει τούς ἐπισκόπους ἡ Πενθέκτη Οἰκουμενική Σύνοδος (ΙΘ’ Κανών) ὅταν διδάσκουν «νά μή ξεφεύγουν ἀπό τά ὅρια πού ἔχουν ἤδη τεθεῖ ἤ ἀπό τήν παράδοση τῶν θεοφόρων Πατέρων καί ἀκόμη, ἐάν προκύψει λόγος σχετικός μέ τήν Ἁγία Γραφή, νά μήν τόν ἑρμηνεύουν διαφορετικά, παρά μόνο ὅπως οἱ φωστῆρες καί διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας τόν παρέδωσαν μέσα ἀπό τά συγγράμματα τους· καί ἄς προτιμοῦν νά ἀριστεύουν σέ αὐτά, παρά νά συντάσσουν δικούς τούς»; (νεοελ. ἀποδ.) Μήπως θεωρεῖτε ὅτι ἔχετε μεγαλύτερη διάκριση καί ἀγάπη ἀπό τούς Πατέρες, πού ἐννοεῖται δέν ἔλαβαν ποτέ προσκλήσεις ἀπό ραββίνους, οὔτε τόλμησαν «τιμητικές» παρουσίες σέ Συναγωγές καί μάλιστα ἐν ἡμέρα Κυριακῆς ὅπως ἐσεῖς ἐφέτος;
Ποιός ἐχέφρων κληρικός ἤ λαϊκός θά τολμοῦσε ποτέ νά θέσει ἑαυτόν ὡς ἀξιοπιστότερον τῶν Πατέρων στή διδασκαλία, ποιμαντική καί πράξη; Αὐτές εἶναι μέθοδοι πού ἀκολουθοῦν οἱ σύγχρονοι πλανῶντες καί πλανώμενοι μεταπατερικοί θολολόγοι. Ἀποκρύπτουν ἐπιμελῶς στά κηρύγματά τους τό τί δίδαξαν ἐκείνοι γιά τήν μοναδικότητα τῆς Ὀρθοδοξίας καί τήν δογματική της ἀντιδιαστολή μέ τίς ἑκάστοτε αἱρέσεις ἀπωλείας, μά κυρίως τό πῶς μαχήθηκαν ἕως αἵματος ἐναντίον αὐτῶν, γιά νά μήν σπιλωθεῖ οὔτε στό ἐλάχιστο ἡ Ἐκκλησία. Οἱ μεταπατερικοί εἶναι αὐτοί πού κηρύττουν, ὅτι οἱ μεγάλοι εὐεργέτες μας, οἱ ἅγιοι Πατέρες, ἐκήρρυταν ἁπλά «γνῶμες» πού ἀφοροῦσαν «τήν ἐποχή τους καί τίς τότε ἀνάγκες της» καί ὄχι τήν διαχρονική πεποίθηση καί διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτό τόν τρόπο μεταχειρίζονται σήμερα κάποιοι πού εἶναι «θρόνων διάδοχοι» τῶν ἁγίων, ἀλλά δυστυχῶς ὄχι καί τῶν «τρόπων» αὐτῶν μέτοχοι, ἀπαξιώνοντας συνεπῶς τήν διδασκαλία τῶν ἁγίων στίς συνειδήσεις, καί παρουσιάζοντας ἑαυτούς στόν κόσμο ὡς νέοι «Πατέρες», μέ φρέσκιες, σύγχρονες καί ὄχι παρωχημένες δῆθεν «γνῶμες» παλαιῶν ἐποχῶν ∙ διακριτικότεροι ἀκόμα, τῶν Ἁγίων Πατέρων καί ἀνώτεροι στήν ἀγάπη ἀπό ἐκείνους γιά νά ἐπιτύχουν τελικά τίς κοινές ἐπιδιώξεις τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Τῆς παναιρέσεως αὐτῆς πού γιά τούς πλείστους σύγχρονους κήρυκες εἶναι παντελῶς ἀπαγορευμένη λέξη, φυσικά γιά νά μήν ἀφυπνισθεῖ τό ποίμνιο καί σταθεῖ ἐμπόδιο στίς ἐπιδιώξεις του.
Ἐλπίζουμε νά μήν ἀσπάζεσθε κι ἐσεῖς τήν ἑωσφορική κακοδοξία τῆς μεταπατερικής θεολογίας, καί ἁπλά νά ἦταν μία ἀτυχής σας ἔκφραση.
Προβάλλετε ἐπίσης τό ρητορικό ἐρώτημα: «Ποῦ ἀπαγορεύει (σ.σ. ὁ ἱερός Χρυσόστομος) σέ Ἐπίσκοπο νά εἰσέρχεται στή Συναγωγή καί νά ἐκπροσωπεῖ τήν Ἐκκλησία στόν τόπο του;», θέλοντας μέ τήν δεδομένη ἀρνητική ἀπάντηση νά ἀποδείξετε τόν ἀπίστευτο συλλογισμό σας, ὅτι ὁ ἅγιος ἀπαγορεύει μέν στούς πιστούς νά εἰσέρχονται, ἐπειδή «δέν θέλει οἱ Χριστιανοί νά ἔχουν σχέσεις μέ Ἰουδαίους γιατί εἶναι ποίμνιο καί δέν ἐπιτρέπεται νά ἐκτίθενται σέ κίνδυνο», ἀλλά ὄχι καί στόν Ἐπίσκοπο, ἕνεκα δῆθεν τῆς «ποιμαντικῆς του εὐθύνης» καί τοῦ «χρέους» πού ἔχει «νά ἀναδεικνύει αὐτές τίς διαφορές ἐπ᾽ ὠφελείᾳ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
Ἄρα, ἐν πρώτοις, παραδέχεσθε τήν ὕπαρξη κινδύνου ἀπό τήν συναναστροφή πιστῶν μέ Ἑβραίους. Αὐτό ἀσφαλῶς εἶναι κάτι πολύ θετικό. Μένει, λοιπόν, σέ σᾶς ὡς Ἐπίσκοπος μέ ποιμαντική εὐθύνη ἀπέναντι στούς πιστούς τῆς Μητροπόλεως -γιατί αὐτά εἶναι τά πρόβατα τοῦ Χριστοῦ πού σᾶς ἔδωσε νά ποιμάνετε- νά τούς κηρύξετε καί ἀναδείξετε αὐτόν τόν κίνδυνο πού ἀναγνωρίζετε, ὥστε νά προστατευθοῦν. Τό κάνετε; Τό εὐχόμαστε.
Διότι ἄν οἱ πράξεις κηρύττουν ἀντίθετα, τότε βεβαίως αὐτές πρέπει νά διορθωθοῦν γιά νά μή χαθεῖ κανείς. Διαφορετικά, ποιά «ὠφέλεια» προκύπτει στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὅταν τό ἀποτέλεσμα τοῦ διά πράξεων κηρύγματος [πρβλ. «ὅς δ᾿ ἄν ποιήση καί διδάξη» (Μτ.5,19)] εἶναι ὁ σκανδαλισμός τοῦ Σώματος;
Ἔτσι λοιπόν κανένας Πατέρας, στήν δισχιλιετή ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μας, δέν συμμετεῖχε ποτέ σέ ἐγκαίνια Συναγωγῆς γιά νά ἀναδείξει ἐκεῖ τίς «διαφορές» μας μέ τούς Ἑβραίους ὡς χρέος του καί ἀποστολή. Κανένας τους, δέν ἀπέδωσε χαιρετισμό μέσα σέ Συναγωγή. Κανένας τους, δέν εἰσῆλθε ἐκεῖ τιμητικά μετά προσκλήσεως. Καμία Σύνοδος δέν ἔδωσε ρητά τέτοιο δικαίωμα στούς Ἐπισκόπους. Κανένας Ἱερός Κανόνας δέν ἐντέλλεται κάτι τέτοιο στούς Μητροπολῖτες.
Ἀπαντοῦμε στό ἐρώτημα πού θέσατε παραπάνω, μέ ἕνα ὅμοιο:
Καί ποῦ ἐπιτρέπει ὁ ἱερός Χρυσόστομος σέ Ἐπίσκοπο νά εἰσέρχεται στή Συναγωγή;
Ἐπίσης ἐδῶ ἡ ἀπάντηση εἶναι ἀρνητική. Ἄρα; Ἄρα ὁ συλλογισμός σας ἀκυρώνεται αὐτομάτως, διότι ὅπου ὁ Πατήρ τῆς Ἐκκλησίας θέτει φραγμό γιά τούς πιστούς, ἐκεῖ δέν ἀνοίγει παράθυρο ἐξαιρέσεως γιά τούς Ἐπισκόπους. Ἡ ἀπαγόρευση εἶναι καθολική, ἐπειδή ἡ συναναστροφή μέ τούς Ἑβραίους δέν ἐπιτρέπεται οὔτε γιά τό ποίμνιο, οὔτε γιά τούς ποιμένες. Ἐάν ἡ ἀπαγόρευση ἦταν ἐπιλεκτική, θά ὑπῆρχε ρητή διάκριση στόν λόγο τοῦ Χρυσοστόμου· ἐπειδή ὅμως τέτοια διάκριση δέν ὑπάρχει, ἡ εἴσοδος στή Συναγωγή ἀποκλείεται γιά ὅλους, ὅπως ἐκφράζουν ἄλλωστε καί οἱ Ἱεροί Κανόνες.
Συνεπῶς, ἡ δική σας πρακτική δέν ἔχει καμία πατερική στήριξη, ἀλλά ἀντιστρατεύεται τήν σαφῆ διδασκαλία τοῦ ἁγίου, ὅσο κι ἄν ἰσχυρίζεστε ὅτι τηρήσατε τό γράμμα καί τό πνεῦμα τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Ὅταν ἐπιπλέον ἀποδεικνύει στούς λόγους του ὁ Μέγας Διδάσκαλος τῆς οἰκουμένης τό ἐντελῶς ἀσυμβίβαστο καί ὀλέθριο γιά τήν ψυχή κάθε χριστιανοῦ νά εἰσέρχεται σε Συναγωγή, εἶναι προφανές ὅτι δέν μπορεῖ νά σταθεῖ ἐπ' οὐδενί ἡ διάκριση πού κάνατε.
Ὡστόσο ὑπάρχει καί ἁγιογραφική ἀπαγόρευση πού προφυλάσσει τούς πιστούς ἀπό τέτοιο ἀτόπημα: «Μή γίνεσθε ἑτεροζυγοῦντες ἀπίστοις· τίς γάρ μετοχή δικαιοσύνη καί ἀνομία; τίς δέ κοινωνία φωτί πρός σκότος;» (Β΄Κορ.6,14). Καί φυσικά αὐτή ἰσχύει καί γιά τούς Ἐπισκόπους.
Γράφετε ἐπίσης γιά τόν ἱερό Χρυσόστομο ὅτι «εἶχε προσκληθεῖ καί εἰσέλθει σέ ναούς ἄλλων θρησκειῶν στό πλαίσιο τῶν καθηκόντων του κι ἐκπροσωπώντας τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ». Παρακαλοῦμε πολύ νά μᾶς ὑποδείξετε τήν πηγή ἀπ' ὅπου πήρατε αὐτή τήν πληροφορία στόν βίο τοῦ Ἁγίου γιά νά διαπιστώσουμε ἐάν ἐπαληθεύεται καί ποιά ἡ συνάφεια τοῦ κειμένου.
Θυμηθεῖτε, παρακαλοῦμε, τήν ἐντολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «τοῦτο κρίνατε μᾶλλον, τό μή τιθέναι πρόσκομμα τῷ ἀδελφῷ ἤ σκάνδαλον… εἰ δέ διά βρώμα ὁ ἀδελφός σοῦ λυπεῖται, οὐκέτι κατά ἀγάπην περιπατεῖς. μή τῷ βρώματί σοῦ ἐκεῖνον ἀπόλλυε, ὑπέρ οὗ Χριστός ἀπέθανε» (Ρωμ. 14,13-15). Ἄν γιά τήν βρώση τροφῶν πού δημιουργοῦσε τήν ἐντύπωση στούς ἀδελφούς ὅτι δέν ὑπάρχει κίνδυνος νά συμπράττουν μέ τούς εἰδωλολάτρες, ἀλλά ἐπιπλέον γινόταν πρόξενος λύπης, ἀποδοκιμασίας καί ἀγανάκτησης σέ ὅσους σκανδαλίζονταν, ὁ Ἀπόστολος τήν θεωρεῖ πράξη ἄνευ ἀγάπης καί ὑπεύθυνη γιά τήν ἀπώλεια τῶν πιστῶν, πόσο μᾶλλον ἀντιλαμβάνεσθε ὅτι ἡ δημόσια σύναξη ὀρθοδόξου Ἐπισκόπου σέ ἑβραϊκή Συναγωγή προξενεῖ λύπη καί ἀγανάκτηση στό ἐκκλησίασμα, σέ ἄλλους δέ σύγχυση καί παραπλάνηση, ἀφήνοντας νά φανεῖ ὅτι οἱ σχέσεις μέ τούς Ἰουδαίους καί τίς συναγωγές τους δέν ἐγκυμονοῦν τελικά κανένα κίνδυνο; Πόσο ἐπιτείνονται δέ αὐτά τά αἰσθήματα στό ποίμνιο, ὅταν ἀκολουθεῖ ἐπιθετική στάση τοῦ ὑπευθύνου ἐναντίον ὅσων εὔλογα ἀνησυχοῦν ἤ σκανδαλίζονται;
Εἶστε βεβαίως, ὅπως διατείνεστε, «νόμιμος καί κανονικός ἐπίσκοπος». Ὅμως, τό ἐρώτημα πού νομίζουμε ὅτι πρέπει νά σᾶς ἀπασχολεῖ, εἶναι τό ἄν εἶστε συνάμα καί ἀληθής, τοῦτ’ ἐστιν πορευόμενος «ἑπόμενος τοῖς ἁγίοις Πατράσιν», ὅπως διακηρύσσουν ὅλες οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι καί οἱ Ἅγιοι ὡς βασική προϋπόθεση ὀρθοδόξου πορείας.
Εἶστε ἑπόμενος τῶν Ἁγίων Πατέρων; Ἀκουλουθεῖτε τούς Πατέρες πιστά καί στή διδαχή καί στήν πράξη; Τό εὐχόμαστε. Εἴθε νά μᾶς δώσετε χαρά ἀπό μία τέτοια ὁμολογία καί νά σᾶς δοῦμε νά τό ἐπαληθεύετε στήν πράξη.
Δέν λησμονούμε ἀσφαλῶς ότι «πάντας μὲν ὁ Θεὸς οὐ χειροτονεῖ» κατά τόν χρυσορρήμονα Ἅγιο Ἰωάννη (PG 62,610). Ἀφοῦ λοιπόν ὁ Θεός δέν χειροτονεῖ πάντας τούς ἱερωμένους, οἱ πιστοί ἔχουμε ἐντολή νά προσέχουμε πολύ ὥστε νά μήν μᾶς ἐξαπατήσει κανείς καί λεηλατήσει τόν θησαυρόν τῆς Πίστεώς μας μέ τήν ψευδή φιλοσοφία καί τήν κούφια ἀπό ὠφέλιμο περιεχόμενο ἀπάτη, πού στηρίζεται ὄχι στήν Θεία ἀποκάλυψη, ἀλλά στήν παράδοση τῶν ἀνθρώπων καί εἶναι φτιαγμένη σύμφωνα μέ τήν κοσμική διδασκαλία καί ὄχι τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ: «Βλέπετε μή τις ὑμᾶς ἔσται ὁ συλαγωγῶν διὰ τῆς φιλοσοφίας καὶ κενῆς ἀπάτης, κατὰ τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων, κατὰ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου καὶ οὐ κατὰ Χριστόν· (Κολ. 2,8). Νά προσέχουμε δηλαδή τούς ψευδοδιδασκάλους οἱ ὁποῖοι εἶναι σάν ἀδέσποτοι καί ὕπουλοι σκύλοι καί τούς κακούς ἐργάτες: «Βλέπετε τοὺς κύνας, βλέπετε τοὺς κακοὺς ἐργάτας» (Φιλ. 3,2) και πάλιν : «Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, σκοπεῖν τοὺς τὰς διχοστασίας καὶ τὰ σκάνδαλα παρὰ τὴν διδαχὴν ἣν ὑμεῖς ἐμάθετε ποιοῦντας, καὶ ἐκκλίνατε ἀπ᾿ αὐτῶν» (Ρωμ. 16,17). Νά παρακολουθοῦμε σάν ἄγρυπνοι σκοποί ἐκείνους πού δημιουργοῦν τίς διαιρέσεις καί τά σκάνδαλα καί πολιτεύονται ἀντίθετα πρός τήν πατερική διδασκαλία πού ἔχουμε μάθει καί νά φεύγουμε μακριά ἀπό αὐτούς · «οἱ γὰρ τοιοῦτοι τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ οὐ δουλεύουσιν, ἀλλὰ τῇ ἑαυτῶν κοιλίᾳ, καὶ διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας ἐξαπατῶσι τὰς καρδίας τῶν ἀκάκων» (Ρωμ. 16,18) διότι τέτοιοι ἄνθρωποι δέν δουλεύουν εἰς τόν Κύριόν μας Ἰησοῦν Χριστόν, ἀλλ’ εἰς τήν κοιλίαν τους καί μέ καλούς λόγους καί ἐπαίνους ἐξαπατοῦν τίς καρδιές τῶν ἀπονήρευτων.
Ἄς ἔλθουμε τέλος καί στίς αἰτιάσεις κατά τῆς Συντονιστικῆς Ἐπιτροπῆς.
Θέσατε τό ἐρώτημα: «Τί χρειάζεται ἡ Συντονιστική Ἐπιτροπή πιστῶν; Δέν ἀρκεῖ ἡ Ἐκκλησία; Κι' ὅσοι δέν ἀνήκουν στήν ἀσήμαντα ὀλιγομελῆ ὁμάδα αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων δέν ἀναγνωρίζονται ὡς πιστοί;»
Ἡ Συντονιστική Ἐπιτροπή Πιστῶν τῆς Ἱ.Μ. Περιστερίου εἶναι κομμάτι τῆς Ἐκκλησίας, Σεβασμιώτατε. Δέν εἶναι ξένο πρᾶγμα. «Μέλη ἐσμὲν τοῦ σώματος αὐτοῦ, ἐκ τῆς σαρκὸς αὐτοῦ καὶ ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ» (Εφ. 5,30). Τό «ἄν», σέ «τί» καί γιά «πόσο» ἀκόμα χρειάζεται ἡ Ἐπιτροπή εἶναι κάτι πού ὁ Κύριος γνωρίζει καί ὁρίζει, καθώς «τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ, καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούεις, ἀλλ' οὐκ οἶδας πόθεν ἔρχεται καὶ ποῦ ὑπάγει» (Ἰω. 3,8).
Ἐμεῖς δηλώνουμε ἀχρεῖοι δοῦλοι καί διάκονοι τῆς Ἐκκλησίας, ὄχι «αὐτοθαυμαζόμενη “Οἰκουμενική Σύνοδος”» ὅπως ἐμπαικτικά, ἐκτός ἀπό «κυνάρια», μᾶς κατονομάζετε. Ἀπό ποῦ συμπεράνατε ἀλήθεια, ὅτι θεωροῦμε, «ἀναμφισβήτητα» μάλιστα, ὅτι εἴμαστε «καλύτεροι», «ἐξυπνότεροι», «ἁγιότεροι» ἀπό τόν Χριστό, τούς Ἀποστόλους καί τούς διαδόχους τους»; Ποιός σᾶς ἀποκάλυψε τέτοιες μύχιες πεποιθήσεις μας; Μήπως εἶστε καρδιογνώστης ἤ ὁ πνευματικός μας; Εὐτυχῶς ὅμως, οὔτε τό ἕνα, οὔτε τό ἄλλο.
Ἀπό ἀγάπη Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας «ἀναγκασθήκαμε» οἱ ἀδελφοί νά προασπίσουμε μέ κάθε θεμιτό καί ἐκκλησιαστικά ἐνδεδειγμένο τρόπο τήν Ὀρθόδοξη Πίστη πού κινδύνεψε σοβαρά (καί ἀκόμα δυστυχῶς κινδυνεύει) στά ὅρια τῆς Μητροπόλεώς μας. Δέν κάναμε τίποτα περισσότερο ἀπό τό αὐτονόητο χρέος κάθε πιστοῦ. Ἕνα χρέος εὐαγγελικό πού δυστυχῶς, σκοπίμως ἤ μή, πολλοί ποιμενάρχες τό ἐνταφίασαν, χρόνια τώρα, ἀλλά φαίνεται ἀγνοοῦν ὅτι ζεῖ καί ἀνασταίνεται στίς συνειδήσεις τῶν πιστῶν, τῇ προσταγῇ Κυρίου.
Βεβαίως δέν ἀδιαφοροῦμε γιά τήν Πίστη καί τήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας ὅπου ἀλλοῦ πολεμεῖται στόν τόπο μας, ἀφοῦ «εἴτε πάσχει ἕν μέλος, συμπάσχει πάντα τά μέλη» (Α΄Κορ. 12,26). Μήν σᾶς κάνει λοιπόν ἐντύπωση πού ἀπό τό Περιστέρι στέργουμε τούς ἀδελφούς μας στήν Λάρισα.
Μήπως ἐνστερνίζεσθε -εἴτε ἀσυνείδητα, εἴτε συνειδητά- κάποια ἐσφαλμένη ἐπισκοποκεντρική ἐκκλησιολογία «δεσποτισμοῦ», ἡ ὁποία δέν σᾶς ἐπιτρέπει νά φαντασθεῖτε τούς ἁπλούς πιστούς ὡς ἐνεργά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά όλους ὡς πειθήνια ὄργανα τοῦ ἑκάστοτε δεσπότη; Μία ἐκκλησιολογία που μιλάει για «ἐπισκοπική αυθεντία» καί συνήθως ἀναγάγει σέ «χάσμα μέγα» τήν μικρή διαφορά τοῦ ἐπισκόπου μέ τούς πρεσβυτέρους (καί αὐτή μόνο ὡς πρός τήν χειροτονία); Διότι καί οἱ πρεσβύτεροι ἔχουν ἀναλάβει τήν διδασκαλία καί τήν προστασία τῆς Ἐκκλησίας. Δέν τά λέμε ἐμεῖς. Τά λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύοντας τίς ἐπιστολές Πρός Τιμόθεον: «οὐ πολὺ τὸ μέσον αὐτῶν (σ.σ. τῶν πρεσβυτέρων) καὶ τῶν ἐπισκόπων. Καὶ γὰρ καὶ αὐτοὶ διδασκαλίαν εἰσὶν ἀναδεδεγμένοι, καὶ προστασίαν τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἃ περὶ ἐπισκόπων εἶπε, ταῦτα καὶ πρεσβυτέροις ἁρμόττει. Τῇ γὰρ χειροτονίᾳ μόνῃ ὑπερβεβήκασι…» (PG 62,553).
Ὁ δέ λαός τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ ὑπερασπιστής τῆς Πίστεως. Νά ἀνατρέξουμε στήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία; Νά δοῦμε γιά παράδειγμα τούς πιστούς τῆς Κωνσταντινούπολης, πῶς συνέστησαν ἀπό πόνο γιά τήν Ὀρθοδοξία μία Ἐπιτροπή ἡ ὁποία κατευθύνθηκε στή Ναζιανζό (>750 χλμ. ἀπόσταση) καί ζήτησε βοήθεια ἀπό τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, πείθοντάς τον τελικά νά ἔρθει στήν Πόλη, πρός στηριγμό καί ἐνίσχυση τῆς -κατατρεγμένης ἀπό τούς αἱρετικούς κληρικούς- ὀρθόδοξης κοινότητας; Δύο, μόλις, χρόνια μετά ἀπό τήν κίνηση ἐκείνη τῆς ταπεινῆς Ἐπιτροπῆς τῶν πιστῶν, ἡ Ἐκκλησία ἀπέκτησε τήν Β’ Οἰκουμενική της Σύνοδο μέ πρόεδρό της τόν ἴδιο τόν Ἅγιο. Αὐτά εἶναι τά κατορθώματα τῆς Πίστεως.
Γιά ποιά «λατινόφερτα ἔθιμα καί ρωμαιοκαθολικές συνήθειες» λέτε ὅτι ὑποστηρίζουμε καί μάλιστα μέ «προτεσταντικό τρόπο»; Μήπως ὑπονοεῖτε καί ἀσπάζεσθε τήν κακόδοξη διδασκαλία τοῦ Μητροπολίτου Περιστερίου περί Ἐσταυρωμένου;
Ἔχετε ἀσφαλῶς παραλάβει τήν Ἐγκύκλιο «Περί τῆς τοποθετήσεως τοῦ Ἐσταυρωμένου». Ἐλπίζουμε νά τήν ἐφαρμόζετε στά ὅρια τῆς ἐπισκοπῆς σας. Ἴσως σᾶς διαφεύγει ὅτι ἄν σήμερα ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἀπολαμβάνει τήν ὀρθόδοξη αὐτή Ἐγκύκλιο, αὐτό ὀφείλεται στίς ἔμπονες κραυγές τοῦ πιστοῦ λαοῦ καί τίς θεολογικά τεκμηριωμένες ἀναφορές, αἰτήματα καί πονήματα τῆς Ἐπιτροπῆς καί πολλῶν ἄλλων θεολόγων κληρικῶν καί λαϊκῶν πρός τήν Ἱερά Σύνοδο ἡ ὁποία ἔκλινε «εὐήκοον οὖς» καί ἀπεφάνθη, ἐν προκειμένῳ, πρός δόξαν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἄρα λοιπόν δέν εἶναι ἡ ἀριθμητική ὑπεροχή πού ἔχει σημασία, ὅσο τό ἐάν συντάσσεται κανείς μέ τήν Ἀλήθεια ἤ ὄχι. Εἷς καί ἡ Ἀλήθεια εἶναι ἡ δυναμική πλειονοψηφία στήν Ἐκκλησία, Σεβασμιώτατε.
Ἀλλά καί σέ ἀριθμούς ἀκόμα, ἡ Συντονιστική Ἐπιτροπή ἔχει συνευδοκούν πλῆθος ἀδελφῶν πολύ μεγαλύτερο ἀπό αὐτό πού ὑπολογίζετε ἤ σᾶς πληροφόρησαν. Πολλοί πιστοί συμφωνοῦν καί στηρίζουν τόν σκοπό μας, ἀλλά δυστυχῶς ἡ νοοτροπία τῆς ὑποτέλειας καί τῆς χειριστικότητας πού καλλιεργεῖται ἀπό ρασοφόρους, δεκαετίες τώρα, στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας, ἔχει δημιουργήσει ἀγκυλώσεις στό πλήρωμα, μέ ἀποτέλεσμα νά φοβοῦνται νά ἐκφράσουν τήν εὔλογη διαφωνία τους στά ὅσα συμβαίνουν. Λόγω τῶν συνθηκῶν ἐμεῖς ἔχουμε γίνει ἀποδέκτες πολλῶν τέτοιων περιπτώσεων ὅπου ἐκφράζουν τά παράπονά τους καί ἐνθαρρύνουν τήν προσπάθεια πού ἀναλάβαμε.
Προσπαθοῦμε λοιπόν νά κάνουμε μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἄν καί πλημμελῶς, τό εὐαγγελικό μας χρέος «δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ» (Ἐφ. 5,10) ὑπήκοοι στό ἀποστολικό «μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε» (Ἐφ. 5,11).
Ἐρχόμαστε στά περί «ἑπτάφωτης ἑβραϊκῆς λυχνίας». Ἐξεπλάγημεν ὅταν διαβάσαμε νά ἀντιλαμβάνεσθε λανθασμένα τά γραφόμενά μας. Πιθανότατα συνέβη ἀπό ἀνθρώπινο λάθος.
Παραθέτουμε αὐτούσια ὅ,τι γράψαμε, ἐκ τῶν ὁποίων λάβατε ἀφορμή νά θυμηθεῖτε σχετική σας ἀλληλογραφία στόν Ὀρθόδοξο Τύπο (τελείως ἄγνωστη σέ μᾶς μέχρι πού μᾶς τό πληροφορήσατε καί σᾶς εὐχαριστοῦμε).
Γράφαμε λοιπόν:
«Σέ προηγούμενη εὐκαιρία, πρό πενταετίας, (σ.σ. 2020) δέν δίστασε μάλιστα νά ἀνάψει τήν ἑπτάφωτη ἑβραϊκή λυχνία, σέ τελετή μνήμης καταφρονώντας καί ἄλλους Ἱερούς Κανόνες (Ο΄ καί ΟΑ΄ Ἀποστολικούς) ὅπου σαφῶς ἀναφέρεται: «Εἴ τίς Χριστιανός ἔλαιον ἀπενέγκοι εἰς ἱερόν ἐθνῶν, ἤ εἰς συναγωγήν Ἰουδαίων ἐν ταῖς ἑορταῖς αὐτῶν, ἤ λύχνους ἅπτοι, ἀφοριζέσθω». Ἴσως καί σ’ αὐτήν τήν περίπτωση θά ἐπέλεγε μιά ἑρμηνεία ὥστε νά μήν ἐμπίπτει στόν Κανόνα· κάτι τοῦ τύπου: «Ναί, τήν ἄναψα, ἀλλά ὄχι μέσα στή συναγωγή».
Τί ἀπαντήσατε ἐσεῖς;
«Τόλμησαν οἱ ἐν Περιστερίῳ νά ἐπαναφέρουν τήν πρό τριετίας ἐναντίον μου συκοφαντία ὅτι δῆθεν ἄναψα ἑπτάφωτη λυχνία στή Συναγωγή».
Σέ ποιό σημεῖο ἀκριβῶς γράφουμε ἤ ὑπονοοῦμε ὅτι ἔγινε «στή Συναγωγή»;
Ἤμαστε ἐνήμεροι ὅταν ἀναφερόμαστε στό «πρό πενταετίας» γεγονός δηλ. τό 2020 (βλ. ΕΘΝΙΚΗ ΗΜΕΡΑ ΜΝΗΜΗΣ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ 2020), ὅτι δέν εἰσήλθατε στή Συναγωγή, ὅπως ἀντιθέτως εἰσήλθατε τό 2019 (βλ. ΜΙΑ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΛΑΡΙΣΑ 2019) και το 2025. Ἀληθεύοντες λοιπόν, δέν ἀναφέρουμε καθόλου κάποιον τόπο (ὁ ὁποῖος τό 2020 ἦταν τό Δημοτικό Ὠδεῖο), ἀλλά ἑστιάζουμε στήν πράξη τῆς ἁφῆς, ὑποθέτοντας ὅτι θά τήν δικαιολογήσετε μέ ἀπάντηση τοῦ τύπου: «Ναί, τήν ἄναψα, ἀλλά ὄχι μέσα στή συναγωγή», ὅπως καί τελικά ἐπαληθεύτηκε μέ τήν προσπάθεια νά δώσετε ἔμφαση ὅτι ἡ ἁφή ἔγινε στό Δημοτικό Ὠδεῖο καί ὄχι στή Συναγωγή (2020).
Τό σημεῖο πού ἀστοχήσαμε εἶναι ὅτι ἀποκαλέσαμε τήν ἑπτάφωτη ἐκείνη λυχνία ὡς «τήν ἑπτάφωτη ἑβραϊκή λυχνία», πού ἀνάβει -ὅπως ἀλλοῦ ἐξηγεῖτε- τελετουργικά στήν Συναγωγή ἀπό ραββῖνο, ἐνῶ κατ’ ἀκρίβειαν ἦταν μία συμβολική ἑπτάφωτη λυχνία -κηροπήγιο, στήν ὁποία ἀνάβουν ἕξι (6) κεριά, ἕνα (1) γιά κάθε ἀπό τά ἕξι (6) ἑκατομμύρια τῶν νεκρῶν τοῦ Ὁλοκαυτώματος, σύν ἕνα ἀκόμα. Ὅπως ἄλλωστε κι ἐσεῖς τήν ὀνομάζετε λιτά «ἑπτάφωτη λυχνία» (βλ. Ἀνταπάντησις Μητροπολίτου Λαρίσης). Γιά ποιό λόγο ὅμως δέν εἶναι ἐξάφωτη, ἀφοῦ ἕξι (6) κεριά χρειάζονται νά ἀνάψουν στήν συγκεκριμένη ἐκδήλωση; Δέν εἶναι προφανής ἡ διασύνδεσή της καί ἡ νοηματική της παραπομπή στό θρησκευτικό τελετουργικό σκεῦος, ἀφοῦ ἀκόμα καί τό σχῆμα της παραπέμπει σ' αὐτό;
Τό ἄναμμα ἑπτάφωτης συμβολικῆς λυχνίας στή μνήμη τῶν 6 ἐκ. Ἑβραίων θυμάτων στά στρατόπεδα ναζιστῶν.
Πῶς ἐξηγεῖτε ὅτι ὅλοι ὅσοι πιστοί εἶδαν τήν ἐπίμαχη φωτογραφία θεώρησαν ἄμεσα ὅτι προβαίνετε σέ ἁφή τοῦ εὐρέως γνωστοῦ τελετουργικοῦ ἑβραϊκοῦ σκεύους καί ὄχι ἑνός ἁπλοῦ κηροπηγίου «μνήμης», πού ἐνῶ θά ἔπρεπε νά εἶναι ἕξι (6) θέσεων, τυγχάνει τελικά νά ἀνάβουν ἑπτά (7) κεριά; Ἄν δέν ὑπῆρχε ἡ πρόθεση νά συμβολίσει καί κάτι ἄλλο πλέον τῶν 6 εκατ. θυμάτων, θά ἦταν καθαρά εξάφωτη.
Ὑπάρχει δέ καί ἄλλη λυχνία πού χρησιμοποιοῦν οἱ Ἑβραῖοι∙ εἶναι ἡ ἐννιάφωτη λυχνία «Χανουκιγιά»∙ τό θρησκευτικό σύμβολο πού συνδέεται μέ τήν ἑορτή «Χανουκά», ὅπως πληροφορεῖ ἡ ἱστοσελίδα Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΑΝΟΥΚΑ. Πλήν τῆς ἀριθμητικῆς διαφοράς τῶν κεριῶν, τά δύο σκεύη εἶναι παρόμοια καί εὔκολα συγχέονται μεταξύ τους ἀπό κάποιον πού δέν ἔχει ἐντρυφήσει στά τῆς ἰουδαϊκῆς θρησκείας.
Ἐννιάφωτη λυχνία Χανουκιγιά
Εἶναι ἐντελῶς ἄδικο λοιπόν, νά κατηγοροῦνται οἱ ὀρθόδοξοι πιστοί πού δέν γνωρίζουν -σάν ἐκεῖ πού ἦταν χρέος τους- τίς λεπτομέρειες ὥστε νά διακρίνουν τά ἰουδαϊκά τελετουργικά σκεύη ἀπό τά ἁπλά καί συμβολικά καί νά ἐγκαλοῦνται μετά γιά τόν σκανδαλισμό πού τούς προεκλήθη. Ἀσφαλῶς ἡ διάκριση αὐτή δέν ἀθωώνει τόν συμμετέχοντα στήν ἁφή τῆς λυχνίας. Οὔτε ἐπειδή ἡ ἑπτάφωτη λυχνία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πού σπανίως ἀπαντᾶται σέ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες τοῦ ἐξωτερικοῦ -καθαρά συμβολικῶς καί ὄχι σέ ὀρθόδοξη τελετουργική χρήση- δικαιώνει τήν ἁφή κάποιας ἄλλης ὅμοιας ἑβραϊκῆς ἀπό ὀρθοδόξους.
Γιά ἐσᾶς δέν ὑπῆρχε τίποτα τό μεμπτό στό νά συμμετάσχετε στήν ἁφή τῆς λυχνίας αὐτῆς, ἔχοντας τήν πεποίθηση ὅτι: α) δέν εἶναι ἡ τελετουργική ἑπτάφωτη λυχνία, β) δέν γίνεται μέσα σέ Συναγωγή καί γ) δέν πρόκειται περί ἑορτῆς ἤ θρησκευτικῆς τελετῆς, δικαιώνοντας ἔτσι ἑαυτόν καί δίνοντας χαρά γιά τήν συμμετοχή σας στούς ἀρνητές τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ ἀπό τήν ἄλλη, ὀνειδίζονται πιστοί ἀπό τό ποίμνιό σας ἤ ἀλλοῦ ἐπειδή δέν πέτυχαν αὐτῶν τῶν διακρίσεων στίς κινήσεις σας…«καί ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφός ἐπί τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὅν Χριστός ἀπέθανεν» (Α' Κορ. 8,11)…
Παραθέσαμε ὅμως καί τήν ἑρμηνεία τοῦ Ἱεροῦ Κανόνα (ΟΑ΄ Ἀποστ.), ἡ ὁποία δέν διακρίνει ἁφή μεταξύ τελετουργικῆς ἑπτάφωτης λυχνίας καί ἁπλῆς ἄλλης ὁμοίας, ἀλλά ἀπαγορεύει γενικά στόν χριστιανό νά ἀνάπτει λύχνους σέ «ψευδοτελετή» τους, ὅπως τίς χαρακτηρίζει ὁ Βαλσαμῶν. Εἴτε ἑπτάφωτους, εἴτε ἐξάφωτους εἴτε ἄλλους.
Τό ὅτι ἡ συμμετοχή στήν ἁφή δέν γίνεται μέσα σέ Συναγωγή καί δέν τελεῖται κάποια θρησκευτική ἑορτή, δέν δικαιώνει τήν πράξη, ἀφοῦ στή συνάφεια τῶν ὑπόλοιπων Κανόνων (βλ. ΙΑ΄ Πενθέκτης κ.α.) καί στήν ἴδια ἑρμηνεία, σημειώνεται ρητά ὅτι «οὐδεμία κοινωνία πιστῷ μετά ἀπίστου». Οὔτε ἀσφαλῶς ἡ εἴσοδος σέ Συναγωγή δικαιώνεται ἐπειδή ἁπλά δέν γίνεται πρός τό «προσεύξασθαι», ἀκριβῶς γιά τούς ἴδιους λόγους.
Τό 2019, στήν ἀνωτέρω ἱστοσελίδα, διαβάζουμε ὅτι «στό μνημεῖο τοῦ Ὁλοκαυτώματος Ἑλλήνων Ἑβραίων, στήν Πλατεῖα Ἑβραίων, τελέστηκε ἡ ἐπιμνημόσυνη δέηση ἀπό τόν ραββῖνο..». Ἄρα δέν εἶναι ἀμιγῶς πολιτική ἡ ἐκδήλωση ὅπως διατείνεστε, ἀλλά συνάμα ἔχει καί θρησκευτική διάσταση.
Εὐλόγως ἀναρωτιόμαστε: Ἤσαστε παρών τήν ὥρα ἐκείνη τῆς ἐπιμνημόσυνης δέησης ἀπό τόν ραββῖνο; Μήπως σέ κάποια τῶν ἑπόμενων ἐτῶν; Ἄν ναί, κρίνετε ὅτι εἶναι θεμιτό καί δικαιώνεται ἀπό τούς Κανόνες τό νά συγκεντρώνεται ὀρθόδοξος Ἐπίσκοπος μαζί τους, παρακολουθώντας τιμητικά καί τήν θρησκευτική ἐπιμνημόσυνη δέηση; Ἐάν αὐτοί ἀπαγορεύουν, ὄχι μόνο συμπροσευχές καί συναναστροφές ἀλλά οὔτε νά ἐπιχειρήσει κανείς νά παρευρεθεῖ μαζί τους σέ δημόσιο χῶρο (βλ. ἄνω ΙΑ΄ Πενθέκτης), τί πιστεύετε ὅτι ἰσχύει γιά τήν δική σας περίπτωση;
Τουλάχιστον θυμηθεῖτε τήν εὐαγγελική ἐντολή τῆς ἀποφυγῆς σκανδαλισμοῦ. Κι ἄν ἀκόμα ἐπιτρεπόταν -κατ’ ἐξαίρεσιν εἰδικά σέ σᾶς ὡς ἐπίσκοπο Λαρίσης, καθότι εἶναι παντελῶς ἀπαγορευμένο- νά ἀνάβετε κεριά σέ μή τελετουργικές ἑπτάφωτες ἑβραϊκές λυχνίες, οὔτε καί τότε θά ἔπρεπε νά τό κάνετε «ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω». «Εἰ βρώμα σκανδαλίζει τόν ἀδελφόν μου, οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω» (Κορ.Α΄ 8,13). «Εἰς τόν αἰῶνα» δέν θά ἔπρεπε νά το πράξετε.
Μπορεῖτε καί μέ πολλούς ἄλλους τρόπους νά παραθέσετε τήν εἰλικρινῆ, εὐγενῆ καί φιλάνθρωπη, ἐτήσια ἔκφραση συλλυπητηρίων στή μνήμη τῶν θυμάτων, χωρίς νά προκληθοῦν ὅλες αὐτές οἱ ἀναστατώσεις στίς συνειδήσεις τῶν πιστῶν. Κάπου ἐδῶ βρίσκεται ἡ ποιμαντική διάκριση καί εὐθύνη.
Εὐχόμαστε νά συνειδητοποιήσετε, ὅσο κι ἄν εἶναι δύσκολο, ὅτι βλάψατε ἑαυτόν καί ὅσους ἀδελφούς εἴτε σκανδαλίστηκαν ἀπό τίς πράξεις σας, εἴτε θεώρησαν ἕνεκα αὐτῶν ὅτι δέν ὑπάρχουν ἀπαγορευτικές διαφορές -εἰδικά μεταξύ τῶν λεγόμενων μονοθεϊστικῶν θρησκειῶν- καλλιεργώντας ἔτι περισσότερο τήν οἰκουμενιστική νοοτροπία στή μεγάλη πλειονότητα τοῦ λαοῦ πού ἔχει, περισσότερο ἀπό ποτέ, ἀνάγκη κατηχήσεως στήν Ὀρθόδοξη Πίστη καί ζωή.
Μέ κάθε σεβασμό στό πρόσωπό σας καί στό ἐπισκοπικό σας διακόνημα, θεωρήσαμε χρήσιμο νά διευκρινίσουμε ὅτι ὅλα ὅσα καταγράψαμε ἀναφέρονται ἀποκλειστικῶς στά συγκεκριμένα γεγονότα, στά ὁποία ὑπήρξατε πρωταγωνιστής, καθώς καί στίς τοποθετήσεις σας ἐπί τῶν ἀνακυψάντων ζητημάτων. Εὐχόμαστε καί πάλι νά διορθώσετε ἱκανῶς τά ὅσα κακῶς ἐπράχθησαν καί διά αὐτοῦ νά δοξαστεῖ ἡ Ἐκκλησία, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μας. Εἴθε ἡ εἰλικρινής αὐτοκριτική καί ἡ ἀποκατάσταση τῆς ἀλήθειας νά φέρουν πνευματική ὠφέλεια σέ ἐσᾶς καί σέ ὅλο τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας.
Μετά σεβασμού
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΙΣΤΩΝ Ι.Μ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
Y.Γ. Σᾶς παρακαλοῦμε θερμά, ἄν ἀκολουθήσει ἀπάντηση, νά ἑστιάζει ἐπί τῶν θεμάτων καί νά βασίζεται σέ θεολογικά ἐπιχειρήματα τεκμηριωμένα στήν Γραφή καί τούς Ἁγίους Πατέρες, ὅπως ἁρμόζει σέ κάθε ποιμένα πού ἐνδιαφέρεται γιά τήν πνευματική προκοπή τέκνων τῆς Ἐκκλησίας, χωρίς προσωπικές ἐπιθέσεις, χαρακτηρισμούς καί ἐκφράσεις πού δέν τιμοῦν κανέναν καί δέν συνάδουν μέ τήν διαλογική παιδεία πού ὀφείλουμε νά καλλιεργοῦμε ὡς χριστιανοί.